علمی-پژوهشی
علی اکبر نورسیده؛ علی باقری
چکیده
بافت در حوزه متنشناسی از مؤلفههای اساسی به شمار میآید که نقش کارکردی به زبان متن می بخشد. نظریه کارگفت یکی از نظریات کاربردی است که معنای اصلی اظهارات زبانی را وابسته به کاربر آن میداند، لذا فهم زبان کاربری شده منوط به دریافت بافت پیرامونی و ایجاد تقابل مثبت بین آن و محتوا میباشد. گفتمان خلافت در نهجالبلاغه به عنوان ...
بیشتر
بافت در حوزه متنشناسی از مؤلفههای اساسی به شمار میآید که نقش کارکردی به زبان متن می بخشد. نظریه کارگفت یکی از نظریات کاربردی است که معنای اصلی اظهارات زبانی را وابسته به کاربر آن میداند، لذا فهم زبان کاربری شده منوط به دریافت بافت پیرامونی و ایجاد تقابل مثبت بین آن و محتوا میباشد. گفتمان خلافت در نهجالبلاغه به عنوان یک گفتمان تاریخی – سیاسی است؛ از این روی، ضروری بود که این گفتمان در سایه اظهارات زبانی امام(ع) و شرایط بیرونی حاکم بر آنها و بازسازی پس زمینههای تاریخی خلافت مورد واکاوی قرار گیرد. پژوهش حاضر سعی دارد با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر نظریه کارگفت و تقسیمات پنجگانه جان سرل، زبان کاربری شده در گفتمان خلافت را واکاوی ونقش کارگفتها را در بازشناسی منظور امام تبیین کند. دستاوردهای این پژوهش نشان میدهد که گزارههای کاربری شده در گفتمان خلافت با بافت بیرونی رابطه بسیار قوی دارند، به طوری‌که زبان از حالت تولیدی صرف خارج و نقش پراگماتیکی به خود گرفته است. کنشهای درگفته و توان منظوری تأکید، توضیح وتببین، پند و نصحیت و هشدار از بسامد بالایی در اظهارات زبانی امام(ع) برخوردار است که اول این‌که در قالب کارگفتهای اظهاری، ترغیبی، تعهدی و عاطفی در این گفتمان قابل پیجویی هستند، و دوم این‌که این کارگفتها در بیشتر اوقات از طریق استراتژی غیرمستقیم و به شکل ضمنی متجلی میشوند.
علمی-پژوهشی
قربانعلی قربان زاده سوار؛ مسعود فصیح رامندی
چکیده
امام علی(ع) که نام او قرین عدالت است نه تنها در جهان اسلام و عالم تشیع بلکه در تاریخ بشریت به‌عنوان اندیشمند و سیاست‌مدار طلایهدار عدالت مطرح است؛ بنابراین، منش علی(ع) نه تنها به‌عنوان امیر فصاحت و بلاغت سیاست نظری، بلکه امام مساوات و عدالت سیاست عملی میتواند به‌عنوان تراز سنجش عدالت نظام‌های سیاسی محسوب شود. هدف پژوهش حاضر، ...
بیشتر
امام علی(ع) که نام او قرین عدالت است نه تنها در جهان اسلام و عالم تشیع بلکه در تاریخ بشریت به‌عنوان اندیشمند و سیاست‌مدار طلایهدار عدالت مطرح است؛ بنابراین، منش علی(ع) نه تنها به‌عنوان امیر فصاحت و بلاغت سیاست نظری، بلکه امام مساوات و عدالت سیاست عملی میتواند به‌عنوان تراز سنجش عدالت نظام‌های سیاسی محسوب شود. هدف پژوهش حاضر، ترسیم عدالت در سیره عملی دوران حکمرانی آن حضرت بود و پرسش پژوهش حاضر این بود که عدالت در دوران حکومت علی(ع) چه جایگاهی داشت؟ فرضیه پژوهش در پاسخ به پرسش مزبور این بود: همان طور که عدالت، وجه نمایان سیره نظری امام است، در سیره عملی امام نیز عدالت، نقش محوری دارد. با بررسی فرضیه مزبور، یافته پژوهش حاضر با کاربرد روش کتابخانه‌ای ـ اسنادی ـ توصیفی ـ تاریخی ـ تحلیلی این شد که عدالت، بنیان حکومت علوی بود و آن حضرت، فلسفه قبول زمامداری را اجرای عدالت اعلام نمود و در دوران حکمرانی خویش از هیچ کوششی برای تحقق عدالت در عرصه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دریغ نورزید. از این‌رو میتوان گفت: علی(ع) در دوران حکمرانی خویش، تراز عدالت را به مثابه سنگ محک عیار عدالت حکومتهای همه اعصار و امصار ارائه داده است.
علمی-پژوهشی
علی احمدی؛ محسن الویری؛ زهرا روح اللهی امیری
چکیده
دانستن چگونگیِ زیست فردی و اجتماعی پیامبران از دیدگاه امام علی(ع)، به عنوان یک الگوی دروندینی و مورد احترامِ بروندینی، حائز اهمیت است. برای دانستن این موضوع، مجموعه احادیث نقل شده از ایشان، با عنوان مسند الامام امیرالمومنین علی بن ابیطالب(ع) نوشته عزیزالله عطاردی مطالعه و سپس روایات هدف پژوهش - به صورت استقرای تمامی دادهها و نه گزینشی ...
بیشتر
دانستن چگونگیِ زیست فردی و اجتماعی پیامبران از دیدگاه امام علی(ع)، به عنوان یک الگوی دروندینی و مورد احترامِ بروندینی، حائز اهمیت است. برای دانستن این موضوع، مجموعه احادیث نقل شده از ایشان، با عنوان مسند الامام امیرالمومنین علی بن ابیطالب(ع) نوشته عزیزالله عطاردی مطالعه و سپس روایات هدف پژوهش - به صورت استقرای تمامی دادهها و نه گزینشی – انتخاب شد. پس از آن، – با رویکرد روایی – تاریخی و با روش تحلیل مضمون و دلالتپژوهی، در سه مضمون فراگیرِ "زیست فردی"، "زیست خانوادگی" و "زیست اجتماعی"، تقسیم بندی، بررسی و تحلیل شد. این بررسی نشان میدهد: دال مرکزی زیست فردی پیامبران، با بالاترین تعداد گزاره های مرتبط، ارتباط آنان با فراماده و فراطبیعت و دال مرکزی زیست اجتماعی پیامبران، هدایت مردم با بیشترین تعداد گزاره می باشد.
علمی-پژوهشی
لیلا نیک نسب؛ انسیه عسگری؛ امیره نیک نام پیرزاده
چکیده
پژوهش حاضر در صدد است با شیوه توصیفی-تحلیلی و بر اساس مدل لپی هالم1997) leppihalme,) ترجمه روابط بینامتنی در یک نسخه انگلیسی از نهج البلاغه را بررسی کند. بدین منظور، تعدادی از تلمیحات- به عنوان زیر شاخه ای از بینامتنیت- از خطبه ها، نامه ها و حکمت ها استخراج گردید و به طور تصادفی 41 نمونه روابط بینامتنی ضمنی انتخاب و تجزیه و تحلیل شد. راهکارهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر در صدد است با شیوه توصیفی-تحلیلی و بر اساس مدل لپی هالم1997) leppihalme,) ترجمه روابط بینامتنی در یک نسخه انگلیسی از نهج البلاغه را بررسی کند. بدین منظور، تعدادی از تلمیحات- به عنوان زیر شاخه ای از بینامتنیت- از خطبه ها، نامه ها و حکمت ها استخراج گردید و به طور تصادفی 41 نمونه روابط بینامتنی ضمنی انتخاب و تجزیه و تحلیل شد. راهکارهای به کار گرفته شده توسط مترجم انگلیسی - سید علی رضا (1987)- استخراج و انتقال مفاهیم موجود در روابط بینامتنی عَلَم و لفظی در متن مقصد بررسی شد. نتایج نشان داد که مترجم در بیشتر موارد برای ترجمه روابط بینامتنی لفظی سعی نکرده است تا بینامتنیت موجود را ابهام زدایی کند بنابراین صرفا ترجمه تحت اللفظی ارائه داده است. فراوانی راهکارهای دیگر پایین بود و یا از آن راهکار استفاده نشده بود. در خصوص ترجمه روابط بینامتنی علم نیز بطور مساوی از دو راهکار «تحت اللفظی» و «افزودن توضیحات بیشتر در قسمت پاورقی متن» استفاده شد بقیه راهکارها تقریبا مشاهده نشد.
علمی-پژوهشی
فریبا سادات محسنی سهی؛ رضا خدابنده لو
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تفسیر و تحلیل خطبه 216 نهجالبلاغه انجام شده است. این خطبه یکی از مهم‌ترین و غنی‌ترین خطبه‌های نهجالبلاغه به‌شمار می‌رود که تصویری عمیق و جامع از دیدگاه و منظومه فکری امیرالمؤمنین در باب حکمرانی و ارتباط حاکم و مردم را ارائه میدهد. پژوهش از روش هرمنوتیک قصدگرای کوئینتین اسکینر برای تحلیل خطبه بهره برده است تا ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تفسیر و تحلیل خطبه 216 نهجالبلاغه انجام شده است. این خطبه یکی از مهم‌ترین و غنی‌ترین خطبه‌های نهجالبلاغه به‌شمار می‌رود که تصویری عمیق و جامع از دیدگاه و منظومه فکری امیرالمؤمنین در باب حکمرانی و ارتباط حاکم و مردم را ارائه میدهد. پژوهش از روش هرمنوتیک قصدگرای کوئینتین اسکینر برای تحلیل خطبه بهره برده است تا بتواند با درک قصد و نیت حضرت علی(ع) در ایراد این خطبه، به فهمی عمیق و دقیق از مفاهیم و مضامین نهفته در آن دست یابد. طبق روش اسکینر، تحلیل خطبه در پنج مرحله انجام شد: مرحله اول، بررسی بار غیرگفتاری کنش زبانشناختی خطبه و نشان دادن این نکته که تبیین مفهوم جریان دوسویه حق و تکلیف بین حاکمان و مردم و راهنمایی مردم به سوی این مفهوم، دغدغه اصلی امام علی(ع) در این خطبه بوده است. در مرحله دوم و با بررسی دقیق بافت تاریخی آن دوران نشان داده شد که قصد اصلی امام(ع) از طرح این مفهوم، بازگشت به سنت نبوی در مقابل فرهنگ غالب معاویه‌محور و جاهلیت‌زده آن زمان بوده است. در مراحل بعدی تحلیل مشخص شد که امام علی(ع) با به‌کارگیری مفاهیم کلیدی مانند «استقامت»، «تناصح» و «تعاون» هنجاری جدید در تعریف رابطه بین حاکم و مردم مطرح کردهاند که به مرور زمان و با وحدت کامل گفتار و عمل سیاسی آن حضرت، به یک هنجار فراگیر و مرسوم در تاریخ تمدن اسلامی تبدیل شده است.
علمی-پژوهشی
فخرالدین گوهری؛ خدابخش اسداللهی
چکیده
یکی از جدیترین مباحث حوزه بررسی یک متن، روابط بینامتنی است که برای اولین بار توسط ژولیا کریستوا به کار رفت و از اوایل قرن بیستم به جایگاه ویژهای در میان پژوهشگران و نویسندگان دست یافت. بر اساس اعتقاد برخی از اندیشمندان، هر متنی متأثر از متون دیگر است. این مسأله موجب میشود نویسنده یا گوینده شناخت و آگاهی لازم را نسبت به متون ...
بیشتر
یکی از جدیترین مباحث حوزه بررسی یک متن، روابط بینامتنی است که برای اولین بار توسط ژولیا کریستوا به کار رفت و از اوایل قرن بیستم به جایگاه ویژهای در میان پژوهشگران و نویسندگان دست یافت. بر اساس اعتقاد برخی از اندیشمندان، هر متنی متأثر از متون دیگر است. این مسأله موجب میشود نویسنده یا گوینده شناخت و آگاهی لازم را نسبت به متون گذشته داشته باشد. مثلها نیز از این ویژگی مستثنی نیستند.
مثَلها به عنوان جملات کوتاه، روشن، بارز و آموزنده، نمایانگر فرهنگ و آداب و رسوم هر ملت هستند که به تناسب شرایط اقلیمی، فرهنگی و مذهبی خاص آن ملت شکل می‌گیرند. این جملات به منظور تأثیرگذاری مؤثر بر کلام و جلوگیری از اطاله‌ی سخن به کار می‌روند. در این راستا، مثلها به عنوان یکی از گونههای ادبی، جایگاه ویژهای در حوزه ادب عامهی گیل و دیلم دارا هستند. نوشتار حاضر در پی بررسی روابط بینامتنیت این مثَلها با نهجالبلاغه است و تلاش دارد تا نشان دهد که بخشی از امثال رایج در گیل و دیلم تحت تأثیر مضامین نهجالبلاغه قرار گرفته‌اند. روش پژوهش به صورت مشاهده‌ای و کتابخانه‌ای و نوع آن تحلیلی است.
مثَلها با نهجالبلاغه نشان میدهد که آن کتاب والا نقش بسزایی در شکل‌گیری آرمان‌های اخلاقی و اجتماعی مردم این منطقه داشته است. در بررسی بینامتنی امثال، این تأثیرگذاری گاهی به صورت تقلید، زمانی با استفاده از برخی واژگان و تعبیرات خاص و در مواردی نیز از طریق دریافت مضمون، تفسیر و تأویل نمود پیدا کرده است.
)
