نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسنده

• زهرا اکبری

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کوثر بجنور، بجنورد، ایران

چکیده

موضوع امامت و جانشینی رسول خدا (ص) که با واقعه مهم و سرنوشت ساز غدیر اعلام و تفهیم عمومی شد، به عنوان یک موضوع مهم اعتقادی جایگاه و اهمیت ویژه­ای در مطالعات اسلامی یافت. در طول تاریخ اسلام بسیاری از متکلمان، مورخان و محدثان اسلامی به این موضوع پرداخته و متناسب با جهت‌گیری­های فکری و اعتقادی خود آن را تحلیل کرده­اند. یکی از آثار شاخص شیعه در حوزه غدیر پژوهی که به انگیزه پاسخ به شبهه‌های غدیر و اثبات برتری امیرمؤمنان (ع) در امامت و جانشینی با استناد به احادیث و اخبار فریقین به ویژه اخبار فضایل به نگارش درآمده است، المسترشد فی الأمامۀ نوشته محمد بن رستم طبری مشهور به طبری کبیر از محدثان قرن سوم و چهارم هجری می­باشد. در این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و با مطالعه اسنادی، شیوه‌های مؤلف در گزارش و نقد شبهه‌های منکران ولایت و جانشینی رسول خدا (ص) و اخبار ساختگی درباره فضائل خلفا مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته‌های تحقیق نشان می­دهد که طبری کبیر با چینش منظم و دسته‌بندی شبهه‌ها و تشکیکات منکران در المسترشد فی الإمامۀ، به نقد و پاسخ‌گویی آنها با استفاده از شواهد و مدارک معتبر به ویژه از منابع اهل سنت پرداخت، تا از این طریق برتری امیرمؤمنان (ع) را در مسأله خلافت و جانشینی رسول خدا (ص) نشان دهد.

کلیدواژه‌ها

• المسترشد فی الأمامۀ
• غدیر خم
• جانشینی
• فضائل
• طبری کبیر

عنوان مقاله [English]

A Methodological Study of the Book al-Mustarshid fi-l-Imama as a Critique of Questions on the Ghadir Khumm and Succession to the Messenger of Allah (PBUH)

نویسنده [English]

• Zahra Akbari

Assistant Professor, Department of Quranic and Hadith Sciences, Faculty of Humanities, Kosar University, Bojnord, Iran

چکیده [English]

Announced and illuminated to the public through the significant and decisive event of the Ghadir Khumm, the subject of Imamate and succession to the Messenger of Allah (PBUH) as an important ideological issue assumed a special status in Islamic studies. Throughout the history of Islam, many Islamic theosophists, historians and hadith experts have dealt with the subject and analyzed it in agreement with their own intellectual and ideological orientations. A noted Shiite work in the area of Ghadir Khumm studies which was intended to respond to questions on the event and to prove the ascendancy of Imam Ali (PBUH) in Imamate and succession through invoking Shiite and Sunni hadiths and historical accounts, especially accounts of caliphs’ virtues, is al-Mustarshid fi-l-Imama written by Muhammad ibn Jarir ibn Rustam al-Tabari, better known as al-Tabari the Great, a hadith expert in the third and fourth centuries AH. In this study, the author’s methods of reporting and criticizing the questions of deniers of guardianship after and succession to the Messenger of Allah (PBUH) and fake accounts of the virtues of the other three caliphs are examined with the analytic-descriptive method and through documentary research. The findings show that by categorizing the questions and doubts of deniers in al-Mustarshid fi-l-Imama al-Tabari the Great criticizes and responds to them using reliable evidence and documents, especially those from Sunni sources, to demonstrate Imam Ali (PBUH)’s ascendancy in the matter of succession to the Messenger of Allah (PBUH).
.

کلیدواژه‌ها [English]

• al-Mustarhid fi-l-Imama
• Ghadir Khumm
• succession
• virtues
• al-Tabari the Great