نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 حوزه علمیه قم

2 استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران

10.30465/alavi.2024.48168.2635

چکیده

مسئله پژوهش حاضر آن است که با توجه به گزارش‏های موجود در منابع تاریخی و روایی، پیشگویی‌های نقل شده در بیانات امام علی(ع) نسبت به جریان‌های مخالف اجتماعی و دینی، چه کارکردهایی را دنبال نموده است؟ طبق یافته‏های این پژوهش، کارکردهای پیشگویی در سیره علوی عبارت است از: بازنمایی احادیث آینده نگرانه نبوی، تلاش برای زدایش گسست‌های اجتماعی، بازنمایی عدم مشروعیت‏ مخالفان، دشمن‏شناسی با بیان اوصاف و اقدامات، بصیرت افزایی نسبت به عوام بی بصیرت، آینده نگری در شناساندن عناصر ضدّ اهل بیت و امنیت آفرینی بوده است. نتیجه پژوهش آن که امام در جایگاه فرانسلی خود، این ابزار را در رویکردی آینده نگرانه، به جامعه هدف منتقل می‏نمودند تا در دوران عدم حضور امام هم، جامعه از علم لدنّی ایشان بهره مند گردد. بنابراین پیشگویی جریان‌های مخالف در سیره امیرالمؤمنین(ع)، تلفیق نیازسنجی و آینده‏نگری در راستای اهداف جریان امامت لحاظ می‏گردد. این تحقیق از سنخ پژوهش‏های تاریخی به صورت کتابخانه‏ای با روش توصیفی تحلیلی پیش می‏رود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Functionalism of Prophecy of Opposing Currents in the Alavi Way

نویسندگان [English]

  • Alireza janalizadeh chenari 1
  • Mohammad mostafa Asady 2

1 Qom Seminary

2 Assistant Professor, Department of Islamic Education, Iran University of Medical Sciences, Tehran

چکیده [English]

The problem of the current research is that according to the reports in the historical and narrative sources, what functions did the prophecies mentioned in Imam Ali''s statements towards the opposing social and religious currents have? According to the findings of this research, the functions of divination in the Alevi way of life are: representation of prophetic hadiths, attempts to remove social divisions, representation of the illegitimacy of opponents, enmity by expressing attributes and actions, increasing insight towards the ignorant common people. Foresight in identifying anti-Ahl al-Bayt elements has been a source of security. The result of the research is that the imam, in his position as a French, would transfer this tool to the target society in a future-oriented approach, so that the society would benefit from his knowledge during the imam''s absence. Therefore, the prediction of the opposing currents in Imam Ali''s biography, the integration of needs assessment and foresight are considered in line with the goals of the Imamate current. This research is carried out in the form of a library with a descriptive and analytical method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Prophecies of Ahl al-Bayt
  • opponents of Imam Ali
  • Alavi way of life
  • Ahl al-Bayt and future vision
قرآن کریم
ابن ابی الحدیدمعتزلی،عبدالحمیدبن هبةالله،(1404ق)،شرح نهج البلاغه،چاپ اول،قم،کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی
ابن اثیر، عزالدین،(1415ق)،أسد الغابة فی معرفة الصحابة،محقق علی محمد معوض- عادل أحمد عبد الموجود، چاپ اول،بیروت،دار الکتب العلمیة
ابن اثیر،عزالدین،(1385ق)،الکامل فی التاریخ،چاپ اول،بیروت،دار صادر
ابن سعدبن منیع بغدادی،محمد،(1410ق)، الطبقات الکبرى،چاپ اول،بیروت،دار الکتب العلمیة
ابن شهرآشوب،محمد بن علی،(1379ق)،مناقب آل ابی‌طالب ،مصحح آشتیانی و رسولی،چاپ اول،قم،علامه
ابن طاووس،علی بن موسی،(1370ق)،کشف المحجة لثمرة المهجة،چاپ اول،نجف،الحیدریه
ابن عبدالبرّ،ابوعمر یوسف،(1412ق)، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، چاپ اول، بیروت،دارالجیل
ابن عساکر،ابوالقاسم،(1415ق)،تاریخ مدینه دمشق ،چاپ اول،بیروت،دارالفکر
ابن فقیه،ابوبکر،(1416ق)،البلدان،چاپ اول،بیروت،عالم الکتب
ابن کثیر،عمادالدین،(1398ق) البدایة و النهایة،چاپ اول،بیروت،دارالفکر
ابن‌اعثم‌ کوفی‌، احمد،(1411ق)،الفتوح‌ ،محقق علی شیری، چاپ اول، بیروت،دار الأضواء
ابن‌عبدربّه،احمد،(1407 ق)،العقدالفرید ،چاپ اول، بیروت ،دار الکتب العلمیة
ابن قتیبه، ابومحمد،(1410ق)، الامامه و السیاسه، محقق علی شیری، چاپ اول، بیروت،دارالاضواء
اربلی،علی بن عیسی،(1381ق)،کشف الغمهْ فی معرفهْ الائمه،تبریز،چاپ اول،بنی هاشمی
البحرانی،کمال الدین میثم،(1409ق)، اختیار مصباح السالکین،چاپ اول،مشهد،آستان قدس رضوی
بزاز، ابوبکر احمد بن عمرو بن عبدالخالق،(1409ق)،البحر الزخار، چاپ اول، بیروت، مکتبه العلوم والحکم
بلاذری، احمد بن یحیی،(1417ق)أنساب الأشراف، چاپ اول،بیروت،دارالفکر
پیشوایی،مهدی،(1390)سیره پیشوایان، چاپ بیست و سوم،قم،موسسه امام صادق(ع)
حجاج نیشابوری،مسلم،(1424ق)،صحیح مسلم،چاپ اول،بیروت،داراحیاء التراث العربی
حسکانی،عبیدلله بن عبدلله(1411ق)،شواهد التنزیل لقواعد التفضیل،چاپ اول،تهران،موسسة الطبع و النشر
حلّی،حسن بن یوسف بن مطهر اسدی،(1411 ق)،کشف الیقین فی فضائل امیرالمومنین(ع)، چاپ اول، تهران، وزارت ارشاد
حنبل بغدادی،احمد،(1400 ف)مسند،چاپ‌دوم،بیروت،المکتب الاسلامی
خسروپناه،عبدالحسین،(1388)،جریان شناسی فکری ایران معاصر، چاپ اول، قم،موسسه فرهنگی حکمت نوین اسلامی
دهخدا،علی اکبر،(1337)،لغت‌نامه،چاپ پانزدهم،تهران،روزنه
دینوری،ابوحنیفه،(1373) الأخبار الطوال،چاپ اول،قم،منشورات الشریف الرضی
ذهبی،محمدبن احمد،(1413ق)،تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام ،چاپ اول،بیروت،دار الکتاب العربی
راوندی،قطب الدین،(1409ق)،الخرائج و الجرائح،چاپ اول،قم،مؤسسه امام مهدى(ع)
رضی، ابوالحسن(1411ق)،نهج البلاغه، محقق صبحی الصالح، چاپ اول، بیروت،دارالکتاب البنانی
زمخشری، ابوالقاسم محمود بن عمر،(بی تا)،ربیع الابرار و نصوص الاخبار،چاپ اول،قم،موسسه الاعلمی للمطبوعات
شهرستانی،علی،(1390) منع تدوین حدیث،چاپ اول،قم،مجمع جهانی اهل بیت(ع)
صدوق،محمدبن علی،(1404ق)،عیون اخبار الرضا(ع) ،چاپ اول،بیروت،موسسه الاعلمی للمطبوعات
صدوق،محمدبن علی،(1413ق)،من لا یحضره الفقیه ،چاپ دوم،قم،انتشارات اسلامی
صدوق،محمدبن علی،(1417ق)،امالی ،چاپ اول،قم،مؤسسة البعثة
طبرانی،ابوالقاسم سلیمان بن احمد بن ایوب،(1415ق)،المعجم الاوسط، چاپ اول، قاهره، دارالحرمین
طبرسی،احمدبن علی،(1403ق)،الاحتجاج علی اهل اللجاج، چاپ اول، مشهد، مرتضی
طبری،محمد بن جریر،(بی تا)،تاریخ الامم والملوک،بی‌نا،بی‌جا
طبری،محمدبن جریر،(1413ق)،دلائل الامامه، چاپ اول،قم،بعثت
طوسی،عمادالدین،(1412ق)،الثَاقب فی المناقب ،چاپ سوم،قم،انصاریان
عمید،حسن،لغت‌نامه،(1353)،چاپ هفتم،جاویدان،تهران
قمی،عباس،(1325 ق)، تتمَه المنتهی فی وقایع ایام خلفا،چاپ دوم،تهران، کتابخانه مرکزی
قمی،عباس،(1325)،تتمَه المنتهی فی وقایع ایام خلفا ،چاپ دوم،قم،کتابخانه مرکزی
کشی،محمد بن عمر،(1382ق)،اختیار فی معرفه الرجال ،چاپ اول،قم،موسسه آل البیت
کلینی، محمد بن یعقوب،(1342)،الکافی ،چاپ اول، تهران،المکتبة الاسلامیة
متقی هندی، علاءالدین،(1419)،کنز العمّال فی سنن الاقوال و الافعال،چاپ اول،بیروت،دار الکتب العلمیة
مجلسی،محمدباقر،(1403ق)،بحار الأنوار ،چاپ دوم،تهران،مؤسسة الوفاء
مرعشی،قاضی نورالله (1409 ق)،احقاق الحق و ازهاق الباطل،چاپ اول،قم، مکتبه آیه الله المرعشی نجفی
مسعودی،علی بن الحسین،(بی تا)،التّنبیه و الاشراف،چاپ اول،مصر،دارالصاوی
مسعودی،علی بن حسین،(1384)،اثبات الوصیة للامام علی بن ابی‌طالب(ع)،چاپ دوم، قم ،انصاریان
مسعودی،علی بن حسین،(1409ق)،مُروجُ الذَّهَب و مَعادنُ الجَوهَر ،چاپ اول،بیروت،دارالهجره
مطهری،مرتضی،(1390)،سیری در سیره نبوی،چاپ شصت و ششم،قم،صدرا
معین،محمد(1386)،لغت‌نامه،چاپ دوم،تهران،نامن
مفید،محمد،(1413ق)،الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد ،چاپ اول،قم،کنگره شیخ مفید
منقری،نصربن مزاحم(1404ق)،وقعه الصفین،چاپ دوم،قم،مکتبةآیةالله المرعشی النجفی‌
هاشمی خوئی،حبیب الله،(1400ق)،منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه،چاپ چهارم،تهران،مکتبه الاسلامیه
یعقوبی،احمدبن اسحاق،(1422ق)،تاریخ الیعقوبی ،چاپ اول،بیروت،دارصادر