نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

• معصومه دولت‌‌آبادی

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد رودهن، گروه معارف اسلامی

چکیده

از منظر شیعه، انتخاب امام براساس نص الهی است؛ که بر این مطلب، آیات قرآن و روایات بسیاری ازجمله خطبه‌‌هایی از نهج‌‌البلاغه دلالت دارد. از سوی دیگر، برخی متقدمین از اهل سنت انتخاب امام را مبتنی بر بیعت نهاده‌‌اند و منکر اصل نص هستند. از معاصران نیز ضمن اعتقاد به نص الهی در امامت، تحقق و تنجیز آن را در بعد سیاسی و اجتماعی، منوط به بیعت و رأی مردم قلمداد کرده‌‌اند. محور استدلال مخالفان نص، گاه بیعت و اجماع صحابه پس از رحلت رسول خدا(ص) بر خلافت ابوبکر، و یا موضعگیری خاص امام علی(ع) و استنکاف ایشان از پذیرش خلافت بعد از قتل عثمان است. بعضی مخالفان نیز جهت اعتباربخشی به نظریۀ خود، به حدیث «لاتجتمع امتی علی‌‌الخطا» استناد کرده‌‌اند.
در مقالۀ حاضر، ضمن تأکید بر امامت الهی حضرت علی(ع) با امعان نظر به بیانات آن حضرت(ع)، استدلال مخالفان نقد و ارزیابی و جایگاه بیعت در امامت در نهج‌‌البلاغه تبیین شده است.
 
 

کلیدواژه‌ها

• کلیدواژه‌‌ها: نهج‌‌البلاغه
• امام علی(ع)
• نص
• بیعت

عنوان مقاله [English]

Imam Ali’s Imamate in Nahj al-Balāgha: A Matter of Holy Provision or Allegiance?

نویسنده [English]

• Ma’soumeh Dowlatabadi

 Faculty Member, Department of Islamic Sciences, Islamic Azad University of Roudehen

چکیده [English]

Shia Muslims believe that Imams are appointed by holy provision and refer to verses of the Holy Qur’an and numerous narratives, especially speeches of Imam Ali (AS) in the Nahj al-Balāgha to prove this claim. On the other side, early Sunni scholars believe imamate to be a matter of allegiance and reject the role of holy provision. Expressing their belief in the role of holy provision in imamate, later Sunni scholars, however, condition its political and social realization on allegiance. They give the allegiance of Prophet Muhammad’s companions to Abu Bakr and Imam Ali’s refusal to accept caliphdom after the murder of Uthmān ibn Affān as proofs. Some also refer to the hadith which says, “My Ummah do not accept what is wrong by common consent.”
This paper uses Imam Ali’s speeches in the Nahj al-Balāgha to analyze and criticize the role of allegiance in imamate and underline Imam Ali’s right to rule the Muslim nation.
 
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Nahj al-Balāgha
• Imam Ali (AS)
• holy provision
• allegiance