شناخت شخصیت امیرالمومنین علی(ع) بر مبنای خودپندارۀ ایشان در نهج البلاغه استراتژی تئوری داده بنیاد متنی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان

2 دانشگاه علوم قرآنی میبد

3 دانشیار گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

4 استاد‌‌یار گروه معارف اسلامی، دانشگاه کاشان

چکیده

شناخت نگرشها و تصورات هر فرد درباره خود که با اصطلاح «خودپنداره» مطرح میشود، به عنوان سازهای روانشناختی و بنیادی در سبک زندگی، تاثیر زیادی در رشد و سازندگی فکری و اجتماعی انسان و تعلیم و تربیت او دارد. به نحوی که ریشه تمام افعال و رفتار انسان به خودپنداره وی برمیگردد و اگر هر اندازه خودپنداره انسان مثبت باشد، کمتر تحت نفوذ عوامل خارجی قرار میگیرد. هدف نوشتار پیش رو این است که با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با اتکا به راهبرد «نظریه داده بنیاد»، خطبه ها، نامه ها و حکمتهای نهج البلاغه را واکاوی نموده تا به چگونگی خودپنداره امام علی(ع) در رابطه با دیگران دست یابیم. به نظر می رسد می توان با تامل در سخنان ایشان در نهج البلاغه به معیاری دست یافت تا بتوان درستی و نادرستی دعاوی موافقان غلو کننده و مخالفان را ارزیابی نمود. این امر به فرد کمک می نماید تا با معرفی ابعاد ناشناخته شخصیت ایشان و ارائه الگو به عنوان موفق ترین و موثرترین روش تربیتی، بتواند با تمسک به راه و روش ایشان و با آگاهی از ماهیت و شخصیت خود، در زندگی خلّاق، کارآمد وخودشکوفا شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Personality of Amir al-Momenin Ali (AS) Based on His Self-Concepts in Nahj ul-Balaghah (Textual Grounded Data Theory Strategy)

نویسندگان [English]

  • Ali Hoseinzadeh 1
  • asghar karimi roknabadi 2
  • yasser rezapour mirsaleh 3
  • Mohammad Akhavan 4
1 Faculty member at the University of Kashan
2 quranic sciences faculty of meybod
3 associate professor, department of counseling, faculty of humanities & social sciences, Ardakan university, Ardakan, Iran
چکیده [English]

Understanding the attitudes and conceptions of any person about himself or herself, which is known as "self-concept", is a fundamental and psychological structure in the lifestyle and has a profound impact on one's intellectual and social growth and development and on his or her education and training. In a way that the root of all human actions and behaviors traces back to his or her self-concept and the more intrinsic value and validity of the human being, the less influenced by external factors. On the contrary, many people are captured and imprisoned in their negative perceptions. The purpose of this paper was to analyze the sermons, letters, and aphorism of Nahj ul-Balagha with a descriptive-analytical approach, relying on the strategy of "Data Theory" to gain Imam Ali’s self-conception in relation to others. One can find, from what is gathered from his remarks in Nahj ul-Balagha on this topic, a good criterion to validate the accuracy of the claims of opponents and supporters who exaggerate. This helps us to be creative, efficient and self-actualized and be aware of our intrinsic nature and personality by introducing the unknown aspects of his personality to adhere his way and method, and by describing him as a person who presented the most successful and most effective educational method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Ali (AS)
  • Nahj ul-Balagha
  • Self-concept
  • Cognition
  • Personality

مراجع

قرآن کریم.
نهج‌البلاغه )ترجمه سیدجعفر شهیدی(
ابن ابیالحدید، عبدالحمید بن هبهالله. (1404). شرح نهج‌البلاغه. قم: کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی.
ابن بابویه، محمد بن علی. (1376). امالی شیخ صدوق. کمرهای، محمدباقر. تهران: کتابچی.
احمدی، جیبالله. (1381). امام علی)ع) الگوی زندگی. چاپ پنجم. قم: انتشارات فاطیما.
استراوس، آنسلم. کوربین، جولیت. (1390). مبانی پژوهش کیفی.  ترجمه ابراهیم افشار، چاپ اول. تهران: نشر نی.
اسلامینسب، علی. (1373). رواشناسی اعتماد به نفس. چاپ اول. تهران: انتشارات مهرداد.
بازرگان، عباس. (1387). مقدمهای بر روشهای تحقیق کیفی و آمیخته. تهران: انتشارات دیدار.
هومن، حیدرعلی. (1389). راهنمای عملی پژوهش کیفی. چاپ دوم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین علوم انسانی دانشگاه ها (سمت(
برونو، فرانک. (1384). فرهنگ توصیفی روانشناسی. طاهری، فرزانه. یاسایی. مهشید. (چاپ سوم). تهران: انشارات ناهید.
پرابهوپادا، بهاگاوادگیتا. (1377). تهران: هرمس.
تقی زاده، محمداحسان. (1379) . باد بیآرام نوجوانی. اصفهان: یکتا.
جهانگیری، محمود. (1386). زندگی در بهشت تصویر ذهنی . چاپ سوم. تهران: رجاء تهران.
رولو، می. (1389). انسان در جستجوی خویشتن. سیدمهدی ثریا. چاپ دوم. تهران: نشر دانژه.
ستوده، هدایتالله. (1381). روانشناسی اجتماعی. تهران: آوای نور.
شاملو، سعید. (1377) . مکتبها و نظریه‌ها در روانشناسی شخصیت. تهران: انتشارات رشد.
شعارینژاد، علیاکبر. (بیتا) . روانشناسی تربیتی و روانشناسی نوجوان. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی.
شکوهی یکتا، محسن. (1384). تعلیم و تربیت اسلامی(مبانی و روشها). تهران: شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی.
شولتز، دوآن. (1391). نظریه‌های شخصیت. کریمی، یوسف. تهران: نشر ارسباران.
الشیرازی، صدرالدین. (بی تا). اسفار الاربعه فی حکمه المتعالیه. بیجا: کتابچی.
صدرالمتألهین، صدرالدین محمد. (1366). تفسیر القرآن الکریم. قم. چاپ دوم: انتشارات بیدار قم.
مزلو، آبراهام (1369). انگیزش و شخصیت. احمد رضوانی. مشهد: انتشارات قدس رضوی.
مزلو، آبراهام. (1374). افقهای والاتر فطرت انسان. احمد رضوانی. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
محمدپور، احمد. (1390). روش تحقیق کیفی ضد روش. تهران: انتشارات جامعهشناسان.
براندن، ناتانیل. (1388). روانشناسی حرمت نفس. جمال هاشمی. چاپ چهارم. تهران: شرکت سهامی انتشار.
مکگراو، فیلیپ. (1387). خویشتنشناسی و عزت نفس. اقدس رضایی. چاپ دوم. تهران: نسل نو اندیش.


Charmaz,C. (1990). Discovering Chronic Illness: Using Grounded Theory . Social Science and Medicine, 30.
Cockerham, William. (1995). The Global Society. New York: Mc-Graw-Hill.
Creswell,J.W. (2005). Educational Research (planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative reaseaech. 2nd sedition.
Fernandez, Walter. (2004). Using The Gluserium Approach in Grounded Studies of Emerging Business Practices. Electronical Journal of Business research Methods, 2, 2.
Hurlok, E,B. (1974). Personality Development. McGraw – Hill Book Company.
Kelle,Udo. (2005). Emergence vs. Forcing of Empirical Data: A Crucial Problem of Grounded Theory Reconsidered. Forum Qualitative Sozialforschung.
Lee,J . (2001). A Grounded Theory: Integration and Internidization in ERP Adoption and Use. Unpublished Doctoral Dissertation. University of Nebreska. in Proquest UMI Database.
Maetin, Patricia Y & Turner, Barry A. (1986). Grounded Theory and Organizational Research . The Journal of Applied Behavioral science. 22, 2.
Pandit, N.R. (1996). The Creation of Theory: A recent Application of Grounded Theory Method. The qualitative Report. V2, No4.
Strauss, Anselm & Corbin, Juliet. (1990). Basics of Qualitative research: Techniques and Precedures for Developing Grounded Theory, 2nd ed: Sage.
Strauss, Anselm & Corbin, Juliet. (1998). Basic of qualitative research: Grounded Theory Precedures and Techniques. Sage.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار