سیرۀ عملی امام علی (ع) در زمان پیامبر (ص) در صحیح بخاری و مسلم؛ (نقد و تحلیل روایات)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 مدیر گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس

2 مدیر کتابخانه و اسناد پژوهشکده حج و زیارت

چکیده

امام علی(ع)، یکی از شخصیت‌های تاثیرگذارِ جهان اسلام است که نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری اسلام و حکومت اسلامی داشت. بررسی شخصیت و سیره ایشان، می‌تواند بیانگر نقش ایشان در دوران حیاتی اسلام باشد. این مقاله، سیره امام علی(ع) را با تاکید بر خصوصِ زمان پیامبر (ص) در صحیح بخاری و مسلم، با رویکرد روایی – تاریخی، مورد پژوهش قرار داده است و پس از تحلیل انتقادیِ مستنداتِ روایی - تاریخیِ صحیح بخاری و مسلم، به این نتیجه دست یافته که این دو محدث اهل سنت، نسبت به دیگر محدثان و مورخان سنی، مواردِ سیره‌ای امام علی(ع) را کمتر از دیگران نقل‌ کرده‌اند و سعی کرده‌اند سیره ایشان را ناقص و مخدوش نشان دهند. آنان بخشی از وقایع مهم زندگانی ایشان را نقل نکرده‌اند و همان مقدار را هم که نقل کرده‌اند، به‌گونه‌ای است که نسبت با دیگر صحابه، نه تنها تفاوتی نمی‌کند؛ بلکه در برخی موارد، ناقص‌تر و مخدوش‌تر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Seerah of Imam Ali (a.s) during the time of the Prophet (s.a.w) in Sahih Bukhari and Muslim; (Critique and analysis of narrations)

نویسندگان [English]

  • kavoos rouhi 1
  • ali ahmadi 2
1 مدیر گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس
2 مدیر کتابخانه و اسناد پژوهشکده حج و زیارت
چکیده [English]

Imam Ali (a.s) is one of the influential personalities of the Islamic world who played a very important role in the formation of Islam and the Islamic government. An examination of his personality and Seerah can indicate his role in the vital period of Islam. This article examines the Seerah of Imam Ali (a.s) emphasising on the time of the Prophet (s.a.w) in Sahih Bukhari and Muslim, with a narrative-historical approach. After a critical analysis of the narrative-historical documents of Sahih Bukhari and Muslim, It has been concluded that these two Sunni narrators, compared to other Sunni narrators and historians, have quoted the Seerah of Imam Ali's (a.s) less than others and have tried to show his Seerah as incomplete and distorted. They have not narrated some of the important events of his biography, and what they have quoted not only is not different from other companions of holy prophet (s.a.w) but also in some cases, is even more incomplete and distorted

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Ali (a.s)
  • Seerah
  • Sahih Muslim
  • Sahih Bukhari
  • Time of the Prophet (s.a.w)
  • Prophetic Age

مراجع

ابن اثیر جزری، جامع الاصول فی احادیث الرسول، تحقیق الارنووط، بی‌جا، مکتبه الحلوانی، 1389ق.
ابن بطال البکری قرطبی، علی بن خلف، شرح صحیح البخاری، تحقیق ابوتمیم یاسر بن إبراهیم، ریاض، مکتبة الرشد، السعودیة، 1423/2003م.
ابن سعد، محمد بن سعید، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، 1410/1990.
ابن سید الناس، عیون الأثر فى فنون المغازى و الشمائل و السیر، تعلیق ابراهیم محمد رمضان، بیروت، دار القلم، چاپ اول، 1414/1993.
ابن ماجه، محمد بن مزید، السنن، با تحقیق شعیب الارنووط، بی‌جا، موسسة الرسالة، بی‌تا.
ابن هشام، السیرة النبویة، تحقیق مصطفی السقا و ابراهیم الأبیارى و عبدالحفیظ شلبى، بیروت، دارالمعرفة، بی تا.
ابی عوانه، مسند ابی عوانه، بیروت، دارالمعرفه، بی‌تا.
احمد بن حنبل، مسند، محقق شعیب الارنؤوط، بیروت، مؤسسه الرساله، 1421/2001.
بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، اعتنی به ابوصهیب الکرمی، ریاض، بیت الافکار الدولیة، 1419/1998.
بیهقی، السنن الکبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1424.
ترمذی، محمد بن عیسی، سنن  الترمذی، محقق ابوعبیده مشهور بن حسن آل سلمان، ریاض، مکتبه المعارف، بی‌تا.
12.    حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ دوم، 1422/2002.
ذهبی، شمس‌الدین، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دار الکتاب العربی، 1413ق.
طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الصغیر، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1403/1983.
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الرسل و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، مصر، دارالمعارف، چاپ دوم، بی‌تا.
عسقلانی، أحمد بن علی، فتح الباری شرح صحیح البخاری، تحقیق محب‌الدین خطیب، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا.
مسلم بن حجاج، صحیح مسلم،  ریاض، بیت الافکار الدولیه، 1419/1998.
مقریزی، احمد بن علی، إمتاع الأسماع بما للنبى من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق محمد عبد الحمید النمیسى، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1420/1999.
نسائی، احمد بن علی، خصائص امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب، تحقیق احمد میرین البلوشی، کویت، مکتبة المعلا، 1406/1986.
بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشریعة، تحقیق عبد المعطى قلعجى، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، 1405/1985.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار