نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی و مدیر گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2 طلبه جامعه الزهرا

چکیده

مقاله حاضر با عنوان "باز شناخت اندیشه اقتصادی امام علی (علیه السلام) در مصرف" با هدف کشف و توصیف سیره اقتصادی حضرت در حوزه مصرف می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش مطالعه اسنادی و کتابخانه ای در منابع تاریخی و روایی استفاده شده است.
یافته ها حاکی است: اندیشه امیرمؤمنان در حوزه مصرف بر اساس مبانی دینی و سیره وسنت نبوی شکل گرفته و در بسیاری از موارد مؤید نظریه های اقتصاد خرد نمی باشد. هرچند مصرف در اندیشه امام مطلوبیت ذاتی داشته و ایشان مصرف به جا و به اندازه را مورد تأیید قرار داده اند، اما با این وجود در تخصیص درآمد برای هزینه های فردی، به حداقل هزینه ها اکتفا نموده و بیشترین سهم درآمدی خود را به مصارف اجتماعی اختصاص داده اند، ضمن این که در تخصیص درآمد تنها در پی بیشترکردن مطلوبیت مادی نبوده و مطلوبیت معنوی و آخرتی بیشترین وجه همت آن حضرت بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Recognizing the economic thought of Imam Ali (as) in consumption

نویسندگان [English]

  • ramazan mohammadi 1
  • leila homayoonfard 2

1 Head of DepartmentFaculty member

2 ;;;;;

چکیده [English]

The present article is entitled "Recognizing the economic thought of Imam Ali (as) in consumption" with the aim of discovering and describing the economic life of the Imam in the field of consumption. To achieve this goal, the method of documentary and library study in historical and narrative sources has een usedAccording to the findings, it can be said that the thought of Amir al-Mu'minin in the field of consumption is based on religious principles and the Prophetic tradition and tradition and in many cases does not support the theories of microeconomics.Although consumption in the Imam's mind is inherently desirable and he has approved proper and adequate consumption, nevertheless, in allocating income for personal expenses, he has limited himself to the minimum expenses and allocated the largest share of his income to social expenses. They have given, while not only in the allocation of income, but also in order to increase the material utility, and the spiritual and ultimate utility was the most important aspect of the Imam's efforts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Ali (as)
  • thought
  • economy
  • consumption
قرآن
ابن ابی الحدید، ابو حامد(1385)،شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: داراحیاء الثراث العربی.
ابن شهر آشوب(1379)، مناقب آل بی طالب، قم:علامه.
ابن شبه النمیری البصری، أبو زید عمر(1410)، تاریخ المدسینة المنورة، قم: دار الفکر.
ابن منظور،جمال الدین محمد(1405)،لسان العرب،قم:نشر ادب.
آمدی تمیمی، عبد الواحد بن محمد(1366)، تصنیف غرر الحکم ودررالکلم،قم: دفتر تبلیغات .
بختیاری، صادق(1384)، اقتصاد کلان، اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.
برقی،احمد بن محمد(1416)،المحاسن، قم:المجمع العالمی لاهل البیت.
بلاذری، احمد بن یحیی(1417)،انساب الاشراف، بیروت: دار الفکر.
ثقفی،ابراهیم بن محمد(1410)، الغارات،قم:دارالکتاب.
حر عاملی،محمد بن حسن(1409)،وسایل الشیعه،قم:آل البیت.
حسینی،رضا(1379)،الگوی تخصیص درآمد و نظریه رفتار مصرف کننده مسلمان، تهران:پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
حسینى، رضا(1394)، سیره اقتصادی امام  على(ع )، قم: معارف.
حمیری،عبدالله بن جعفر(1413)، قرب الاسناد، قم: آل البیت.
حویزی،عبد علی بن جمعه(1412)،نور ثقلین، قم:اسماعیلیان.
دادگرکرماجانی، یداله(1378)، نگرشی بر اقتصاد اسلامی، تهران:دانشگاه تربیت مدرس.
دشتی،محمد(1380)، امام علی(ع) و مسائل اقتصادی، تهران: سازمان تحقیقات بسیج.
ذاکری، علی اکبر(1398)،سیره اقتصادی معصومان، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
ذاکری،علی اکبر(1386)،سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب(علیه السلام)،قم: بوستان کتاب.
رابرت اس. پندیک و دانیال ال. رابیفیلد(1381)، اقتصاد خرد،ترجمه احمد ذیحجه زاده،تهران:سمت.
رحمانی، تیمور(1383)، اقتصاد کلان، تهران: انتشارات برادران.
رشاد،علی اکبر(1382)،دانشنامه امام علی(علیه السلام)،تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
روح الهی، حجت(1397)،تدبر اقتصادی در قرآن،تهران:دانشگاه امام صادق (علیه السلام).
سید رضی(1390)، نهج البلاغه، ترجمه ابراهیم منهاج دشتی ،قم:بوستان کتاب.
سیدی نیا، اکبر(1388)، «مصرف و مصرف گرایی از منظر اسلام و جامعه شناسی اقتصادی»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی،1388،شماره34.
صدوق،محمد بن علی(1385)، علل الشرایع،قم:مکتبه الدوری.
علی اکبری، محمد حسین(1390)، سیاست های مالی امام علی(علیه السلام)، قم:پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
فراهیدی،خلیل بن احمد(1364)،کتاب العین،قم:دارالهجره.
قدیری اصلی،باقر(1391)، کلیات علم اقتصاد،تهران: سپهر.
کلینی،محمد بن یعقوب(1363)،الکافی،تصحیح علی اکبر غفاری،تهران:دارالکتب الاسلامیه.
مجلسی،محمد باقر(1403)، بحار الانوار، بیروت:دارالاحیا التراث العربی.
محتشم دولتشاهی،طهماسب(1387)، مبانی علم اقتصاد،تهران: انتشارات خجسته.
محتشم دولتشاهی،طهماسب(1369)،فرهنگ اصطلاحات اقتصادی،تهران: انتشارات خجسته.
محتشم دولتشاهی،طهماسب(بی تا)، نظریه ها و سیاست ها در اقتصاد کلان، تهران: ویستار.
محدث نوری، حسین(بی تا)، مستدرک الوسائل، قم:آل البیت.
محمدی ری شهری،محمد(1421)، موسوعه الامام علی ابن ابی طالب فی الکتاب والسنه والتاریخ،   قم: دارالحدیث.
مدرس زاده، مجد الدین(1381)، «نگاهی به برنامه های اقتصادی حضرت علی (ع)،» اقتصاد اسلامی ، سال دوم،ش 5.
مفید،محمد بن محمد(1413)،الارشاد،قم: موسسه آل البیت.
مقدسی، یدالله(1397)، سیره معیشتی معصومان، قم:پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر(1390)، پیام امیر المومنین(علیه السلام)،قم: انتشارات علی بن ابی طالب.
نیکوبرش راد، فرزانه(1386)، حکومت و عدالت اجتماعی در دوران امام علی(علیه السلام)، تهران: نواندیش.
الهام، صادق(1396)، درس هایی از اقتصاد اسلامی، تهران:دانشگاه عدالت.
یوسفی، احمد علی(1385)،نظام اقتصاد علوی، تهران:پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه.