واکاوی ریشه های تاریخی رهبری خدمتگزار از منظر امام علی (ع) در نهج البلاغه

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت دولتی/ دانشگاه پیام نور تهران

2 عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور / دانشگاه پیام نور تهران

3 عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور/ دانشگاه پیام نور تهران

چکیده

چکیده
این پژوهش با تأسی از نامه های امام علی (ع) در نهج البلاغه بدنبال کشف و شناسایی شاخص ها و ویژگیهای رهبری خدمتگزار از دیدگاه ایشان است تا نتایج آن پاسخی به ابهامات موجود در زمینة چیستی رهبری خدمتگزار باشد.
پژوهش حاضراز حیث هدف یک پژوهش بنیادی با راهبردِ روش تحلیل مضمون و شبکة مضامین است.یافته های تحقیق به شناسایی 3 مضمون غالب، 11 مضمون فراگیر ، 45 مضمون سازمان دهنده، 119 مضمون اصلی و 87 مضمون فرعی منتج گردید. یافته های تحقیق نشان دادند که رهبری از منظر امام علی (ع) مقوله ای است که بر سه اصلِ معرفت، ایمان و عمل استوار است. عمل و رفتار رهبری نیز دربرگیرندة شش حیطة خدامحوری، عقل محوری، بصیرت محوری، اخلاق محوری ، خدمت محوری و فرایند محوری می باشد. شیوة رهبری امیر مؤمنان (ع)، رهبری خدمتگزارِ مبتنی بر ایمان و معرفت الهی است وخدمت و خدمتگزاری در شیوة رهبری ایشان به عنوان نقطة کانونی تمرکز در تربیتِ پیروان، بویژه رهبران ، مدیران و کارگزاران محسوب می گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the historical roots of the servant leadership from the viewpoint of Imam Ali (as) in Nahj Al-Balagha

نویسندگان [English]

  • Sedigheh Mohseni Ahooi 1
  • Hassan Alvedari 2
  • Malek Dalir 3
1 student of Graduated Masters of public administration/ Payam Noor university of Tehran
2 Faculty member of PNU university / Payam Noor university of Tehran
3 Faculty member of PNU university/ Payam Noor university of Tehran
چکیده [English]

This research is based on the letters of Imam Ali (AS) in, Nahj al-Balaghah seeking to identify the indicators and characteristics of the servant leadership from his point of view, So its results will be the answer to the ambiguities regarding what the servant leadership .
The present research is aimed at a basic research with the strategy of the thematic analysis method and the thematic network. The findings of the study resulted in the identification of 3 dominant themes, 11 inclusive themes, 45 organizing themes, 119 the main themes and 87 sub themes. (The finding shows that from the point of view of Imam Ali) The results of the research indicated leadership is a category based on the three principles of wisdom, faith, and behavior. The practice and leadership behaviors also include six areas of God-centrism, reason-centrism, insight-centrism, moral-centrism, favor-centrism, and Procedure-centrism. The Leadership of the Imam Ali is the Leader of the Servant based on divine faith and divine episteme . Service and serving in his leadership method is a focal point in focusing on educating followers, especially leaders, managers and agents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : "Leadership"
  • " Servant Leadership"
  • "Nahj al-Balaghah"
  • "Thematic analysis method"
  • "Themes Network"

مراجع

سید رضی. ( 1375) .نهج البلاغه. ترجمه : سید علینقی فیض الاسلام(چاپ پنجم). تهران: انتشارات فیض الاسلام.
سید رضی. ( 1394) .نهج البلاغه. ترجمه : محمد دشتی (چاپ دوم). تهران: انتشارات پیروز.
شیخ زاده، محمد .( 1392). رهبری خدمتگزار پارادایم نوین رهبری از دیدگاه امام خمینی(ره)، ج1 (چاپ اول) . قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
شیخ زاده، محمد.( 1391). الگوی رهبری خدمتگزار مبتنی بر دیدگاه امام خمینی(ره(. دو فصلنامه علمی تخصصی اسلام و مدیریت، دوره 1 ، شماره 1،  ص 7-36.
قلاوندی، حسن؛ علی زاده، معصومه .( 1393). تحلیل همبستگی ویژگی های رهبری خدمتگزار مدیران، عدالت سازمانی ادراک شده و وجدان کاری در میان اعضای هیات علمی دانشگاه ارومیه. فصلنامه علمی پژوهشی فرایند مدیریت و توسعه، دوره 27، شماره3 ، شماره پیاپی 89 ، ص  3-20 .
قلی پور، آرین؛ پور عزت، علی اصغر؛ حضرتی، محمود. (1388). بررسی تأثیر رهبری خدمتگزار بر اعتماد سازمانی و توانمند سازی در سازمان های دولتی.دو فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت دولتی،  دوره 1، شماره2، ص103-118 .
لطیفی، میثم؛ پور، سمیرا؛ حسینی، زهرا؛ حیدری، محمد علی. ( 1392)."بررسی تاثیر رهبری خدمتگزار بر اعتماد در تیم و اثربخشی تیمی". دو فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش نامه مدیریت تحول، دوره 5 ، شماره 10 ، ص 65-93.
مجد زاده، منور؛ هویدا، رضا؛ رئیسی، عباس؛ کاوه، کیوان.(پاییز 1393).  نظریه رهبری خدمتگزار با تکیه بر سیره امام رضا (ع) . فصلنامه بصیرت وتربیت اسلامی، دوره 30 ، شماره 11، ص 139-160.
مجلسی، محمد باقربن محمد تقی؛ بهبودی، محمد باقر. ( 1375). بحار الانوار ج 137 ( چاپ سوم)، تهران: نشر اسلامیه.
محمدی ری شهری، محمد.. (1389).  میزان الحکمه ج 3 ترجمه: حمید رضا شیخی،  قم: مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث.
مکارم‌شیرازی، ناصر ناصر  و جمعی از فضلا و دانشمندان ( 1390). پیام امام امیرالمؤمنین (ع): شرحی تازه و جامع بر نهج البلاغه، جلدهای 11، 12، 13،  تهران: چاپ دارالکتب اسلامیه
نادی ، محمد علی ؛ قهرمانی، نسرین. ( 1390). رابطه بین رهبری خدمتگزار با اعتماد به ناظر، اعتماد به سازمان و رفتار مدنی اجتماعی در بین پرستاران بیمارستانهای آموزشی دولتی شهر شیراز. فصلنامه علمی پژوهشی بیمارستان، دوره 10، شماره 3، ص 42-51.
نصر اصفهانی، مهدی؛ نصر اصفهانی،علی. (1389) . طراحی مدل رهبری خدمتگزار بر اساس دیدگاه امام علی(ع) و مقایسه آن با نظرات اندیشمندان غربی. دوفصلنامه علمی ترویجی منهاج ،  دوره6 ، شماره 11، ص 143-163 .
Attride- Stirling, J. (2001), “ Thematic Networks: An Analytic Tool for Qualitative Research”, Qualitative Research, Vol. 1, No. 3, Pp. 385- 405.
Barbuto, J. E., Jr., & Wheeler, D. W. (2006), Scale Development and Construct Clarification of Servant Leadership   Group & Organization Management, 31(3), 300-326.
Beck, Curtis D. (2014).  Antecedents of Servant Leadership A Mixed Methods Study. Journal of Leadership & Organizational Studies, 2014, Vol.21(3), pp.299-314.
Boone, Larry W; Makhani, Sanya. ,( 2012) Five necessary attitudes of a servant leader.   Review of business: a quarterly publication of the Business Research Institute.  St.John's University, Vol.33(1), pp. 83-96
Brewer, C.(2010). Servant Leadership: A Review of Literature, Online Journal of Workforce Education and Development, Volume IV, Issue 2.
Braun, V. & Clarke, V. (2006). “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, Vol. 3, No 2, Pp. 77-101.
Dennis ,R.S.(2004)."Servant leadership theory: Development of the servant leadership theory assessment instrument ". A Dissertation   presented in Partial fulfillment of the requirement for the degree Doctor of Philosophy.
Dirk. Van. Dierendonck ; Kathleen. Patterson. (2015). Compassionate Love as a Cornerstone of Servant Leadership:  An Integration of Previous Theorizing and Research. Springer Science + Business. Media Dordrecht. 128:119–131.
Horsman,J.H.(2001)." Perspectives of servant leadership and spirit in organization", A Dissertation presented in Partial fulfillment of the requirement for the degree Doctor of Philosophy. ,Gonzaga university.
Hunter, Emily M. ; Neubert , Mitchell J. ; Perry, Sara Jansen ; Witt, L.A. ; Penney, Lisa M. ; Weinberger, Evan. (2013). Servant Leaders Inspire Servant Followers: Antecedents and Outcomes for Employees and the Organization. The Leadership Quarterly [Peer Reviewed Journal] .24 (2013) 316–331.
Keith, K. M.  (2008). The case for servant leadership. Westfield, IN:  Greenleaf Center for
Servant Leadership.
Page, Don  & Wong, Paul T. P . (2003). An Opponent-Process Model and the Revised Servant Leadership Profile , Proceedings from the 2003 Servant Leadership, Research Roundtable,Virginia Beach,  VA: Regent University School of Leadership Studies.
Mertel , Tina ; Brill ,Carol. (2015).What every leader ought to know about becoming a servant leader. Industrial and Commercial Training, Vol. 47 Iss 5 pp. 228 – 235. Permanent link to this document: http://dx.doi.org/10.1108/ICT-02-2015-0013.
Mittal, Rakesh ; Dorfman, Peter W. )2012(.  Servant leadership across cultures.  Journal of World Business, October 2012, Vol.47 (4), pp.555-570.
Reave Laura. (2005). Spiritual Values and Practices Related to Leadership Effectiveness,  Leadership Quarterly, Vol. 16, PP: 655-684.
Russel. F. Robert; Stone, A. Gregory (2002). A review of servant Leadership Attributes: Developing   Apractical Model, Leadership and organization development Journal, Vol 23. Wo. pp. 145-157.
Semler, T.C. ( 2007), Servant-Leadership, Shifting Paradigms/Empowering people: A Content Analysis of Servant- Leadership (M.A thesis).
Thakore , Digvijaysinh. (2013). Servant Leadership. International Letters of Social and Humanistic Sciences. 7(2013) :23-32. Central and Eastern European Online Library (C.E.E.O.L.).

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار