نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار و عضوهیأت علمی دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم قم
2 کارشناس ارشد دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم قم،
3 استاد یار و عضوهیأت علمی دانشگاه و علوم ومعارف قرآن کریم
چکیده
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
خطبه 219 نهج البلاغه که برخی از شارحین آنرا در مدح خلیفه دوم از سوی امام می دانند، درحوزه سند ودلالت همواره با چالش ها و دیدگاه های متفاوتی روبرو بوده است. برخی بزرگان شیعه صحت انتساب این سخنان به امام علی علیه السلام را مورد تشکیک قرار داده و ایراد آن از سوی امام را انکار کرده اند. از سوی دیگر فهم محتوی خطبه، در بستر بررسی های اسنادی و رجالی و مصادر تاریخی آن، با نظر داشت شرایط حاکم بر فضای صدور، وقوع آن را امکان پذیر می نماید. از این رو مقاله حاضر در پی بررسی اصالت خطبه مذکور و هموارسازی فهم محتوی اصلی آن از طریق تحلیل دیدگاه اندیشمندان این حوزه و بررسی اسناد و رجال و مصادر تاریخی خطبه می باشد. نتایج این بررسی ها نشان از آن دارد که تشکیک در صحت انتساب خطبه صحیح نمی باشد و اگر چه از منظر رجال منابع خطبه ضعیف است اما به علت کثرت متون نقل کننده ، اعتبار روایت پذیرفته است و بررسی فضای صدور خطبه نشان از آن دارد که امام در شرایطی ناخواسته و ناگزیر قرار داشته و ناگزیر از جملاتی در مورد خلیفه دوم که تا حدی ستایش نیز از آن قابل برداشت بوده است.
کلیدواژهها [English]
100.میرزایی ، علی اکبر ، (1388) ، ترجمه نهج البلاغه ، نوبت چاپ: اول ، محل انتشار: قم ، ناشر: زمینه سازان ظهور.
101.نقوی القاینی ،محمد تقی ، (1384) ، مفتاح السعاده فی شرح النهج البلاغه ، نوبت چاپ: اول ، محل انتشار: تهران ، ناشر: قائن.
102.نمیری ، عمربن شبه ، (1415) ، تاریخ المدینه ، محل انتشار: بیروت ، ناشر: دارالفکر.
103.نواب لاهیجی ، میرزا محمد باقر ، (بی تا) ، شرح نهج البلاغه ، نوبت چاپ: اول ، محل انتشار: تهران ، بی نا.
104.هاشمی ، مسعود ، (1385) ، روان ترین متن کامل فارسی نهج البلاغه (ویرایش و شرح) ، نوبت چاپ: اول ، محل انتشار: تهران ، ناشر: فرهنگ جامع.
105.هاشمی الخوئی ، میرزا حبیب الله ، (1434) ، منهاج البراعه ، فی شرح النهج البلاغه ، نوبت چاپ: اول ، محل انتشار: بیروت ، ناشر: دارالمحجه البیضاء.
106.مردانی ، مهدی ، (1390) ، اعتبار سنجی انگاره ستایش امام علی ( علیه السلام ) از خلیفه دوم بر پایه خطبه 228 نهج البلاغه ، مجله علوم حدیث ، شماره های 59 و 60.