نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار دانشگاه الزهرا
2 ** دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث
چکیده
علامه محمدتقی جعفری از عالمان برجستۀ عصر حاضر است که تألیفات متعددی، ازجمله شرح و تفسیر نهج‌البلاغه، دارد. مطالعۀ روش‌شناسانه این اثر، عظمت کلام علی (ع) و نیز ذوفنون‌بودن مفسر را آشکار می‌سازد. تحقیق روش‌شناختی نوشتار حاضر مبتنی بر منابع و استنادهای تفسیری است.
آیات قرآن کریم، روایات معصومان (ع) و آرای شارحان نهج‌البلاغه از مهم‌ترین ابزار و گزاره‌هایی است که مفسر درجهت فهم کلام علی (ع) به‌کار بسته است.
از قرآن به‌عنوان مهم‌ترین منبع فهم روایات، و پس از آن از روایات سایر معصومان (ع) و نیز از کلام حضرت علی (ع) به‌عنوان قرائن کلامی بهره‌برداری شده است.
تنوع بهره‌گیری از منابع مورد استناد همانند توجه به رویکرد تطبیقی و یا تأییدی آنها و نیز نگرش جامع به آیات و روایات در تبیین چگونگی استناد، مؤثر و کارآمد است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Methodology Employed by Allameh Ja’fari in the Interpretation of Nahj al-Balaghah: With an Emphasis on Interpretive Sources and References
نویسندگان [English]
- Fat’hieh Fattahizadeh 1
- La’ya Moradi 2
1 Associate Professor and Faculty Member, Alzahra University
2 Ph.D Candidate of the Qur’an and Hadith Sciences, Islamic Azad University of Shahre Qods
چکیده [English]
Allameh Mohammad-Taqi Ja’fari, one of the prominent contemporary scholars, has several compilations among which is Translation and Interpretation of Nahj al-Balaghah. Methodological study of this work reveals the greatness of Imam Ali’s (PBUH) sayings as well as skillfulness of the exegete. The present research is based on the interpretive sources and references. Verses of The Holy Qur’an, the narratives of the Infallibles, and the commentaries of the exegetes of Nahj al-Balaghah are the most important means to understand the words of Imam Ali (PBUH). The Qur’an, as the most significant resource for understanding of the narratives, and at the next level, the narratives by other Imams as well as Imam Ali’s words, were used as verbal evidence. Using various approaches to study the references-such as comparative or confirmatory approaches-and also comprehensive review of the verses and narratives were effective in explaining the references.
کلیدواژه‌ها [English]
- : Interpretation of Nahj al-Balaghah
- Allameh Ja’fari
- methodology
- Interpretive References
ابن ابی الحدید، عبدالحمیدبن هبه الله ( 1407 ق). شرح نهج البلاغ،ه تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت:
دارالجیل.
إربلی، علی بن عیسی ( 1401 ق). کشف الغمة فی معرفة الأئمة ، تصحیح سیدهاشم رسولی محلاتی، بیروت:
دار الکتاب الإسلامی.
آقابزرگ تهرانی ( 1354 ش). الذریعة الی تصانیف الشیعة، تهران: مکتبة الاسلامیة.
بابایی، علی اکبر و همکاران ( 1379 ش). روش شناسی تفسیر قرآ ، ن قم: پژوهشکدة حوزه و دانشگاه.
تمیمی آمدی، عبدالواحدبن محمد (بی تا). غررالحکم و دررالکل ، م ترجمة محمدعلی انصاری، قم : دار
الکتاب.
جعفری، محمدتقی ( 1375 ش). ترجمه و تفسیر نه جالبلاغ،ه تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
دهخدا، علی اکبر ( 1377 ش). لغت نامة دهخدا ،تهران: مؤسسة لغت نامه و دانشگاه تهران.
شاکر، محمدکاظم ( 1381 ش). ترمینولوژی، مبانی و روش های تفسیر قرآن (مقالات و بررسی ها،) دفتر
114 روش شناسی علامه جعفری در شرح نهج البلاغه ...
72 ، دانشگاه تهران.
طوسی، محمدبن حسن ( 1404 ق). اختیار معرفة الرجال ( رجال الکشی)، تحقیق سیدمهدی رجائی، قم :
مؤسسة آل البیت.
فصل نام ة علم ی ،« معناشناسی الفاظ حدیث » .( فتاحی زاده، فتحیه (زمستان 1385 و بهار 1386 ش
. پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، ش 63 و 64
مجلسی، محمدباقر ( 1403 ق). بحارالانوا،ر بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مسعودی، عبدالهادی ( 1384 ش). روش فهم حدی ، ث تهران: انتشارات سمت.
مشکینی، علی ( 1413 ق). اصطلاحات الاصول و معظم ابحاثه،ا قم: نشر الهادی.
مصاحب، غلامحسین ( 1383 ش). دایرةالمعارف فارسی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
مهدوی دامغانی، محمود ( 1375 ش). جلوة تاریخ در شرح نه جالبلاغه ابن ابی الحدی ، د تهران: نشر نی.
نعمانی، محمدبن ابراهیم (بی تا). الغیبة، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران: مکتبة الصدوق.
نهج البلاغ ه( 1384 ). ترجمة محمد دشتی، تهران: پیام عدالت.
)