اکرم السادات حسینی؛ یحیی میرحسینی؛ کمال صحرایی
چکیده
تعبیر «الجفاة الطغام» در سه خطبه نهج‌البلاغه، خطاب به اهل شام بکار رفته‌است. امام علی (ع) این گروه را تندخو و در شمار اراذل و اوباش جای داده که تنها اتحاد، موجب پیروزی‌شان شده است. نکته قابل توجه، استعمال جفاة طغام به دو صورت معرفه و نکره و اظهار تعجب علی (ع) از جفاةطغام است که بدون دریافت «مَعُونه»، به اطاعت از معاویه ...
بیشتر
تعبیر «الجفاة الطغام» در سه خطبه نهج‌البلاغه، خطاب به اهل شام بکار رفته‌است. امام علی (ع) این گروه را تندخو و در شمار اراذل و اوباش جای داده که تنها اتحاد، موجب پیروزی‌شان شده است. نکته قابل توجه، استعمال جفاة طغام به دو صورت معرفه و نکره و اظهار تعجب علی (ع) از جفاةطغام است که بدون دریافت «مَعُونه»، به اطاعت از معاویه درآمده‌اند. درباره این نسبت، شارحان، تعجب امام (ع) را تنها به تبعیت بدون عطا منحصر کردهاند. برخی از شارحان معنای لغوی را پاداش و مستمری دانسته‌اند اما تعجب خود را این چنین ابراز داشته که محال است معاویه به سپاهیان، عطایی نداده باشد؛ تحلیل برخی آن است که مَعونه به معنای پرداخت‌های مازاد بر حقوق ماهیانه است که به تیمارداری ستوران و تعمیر اسلحه اختصاص می‌یافته است.
این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی مفهوم جفاةطغام را بازشناسی کرده است. در پایان این نتیجه به‌دست آمد که هرگروه عالی‌رتبه یا دون‌پایه‌ای که اقتدار، وفاداری و اطاعت از حاکمیت حضرت علی (ع) را نادیده گرفته، بـه فکر تصاحب قدرت یا معترض سیاست‌های حضرت بوده و امنیت شـهرها را بـرهـم‌زند، همگی در شمار موصوفان به «الجفاة الطغام» قرار می‌گیرند. در این میان، گروه‌هایی هویت‌یابی شدند که از معاویه، معونه و عطایی دریافت نمی‌کردند که دقیقا با توصیف امام، سازگار است. با شناخت هویت طغام این نکته حاصل شد که اظهار تعجب علی (ع) تنها از جفاةطغام نیست که بدون معونه از معاویه اطاعت می‌کنند؛ بلکه حضرت متعجب از صحابیانی هستند که حقوقی برابر را نپذیرفته و روش‌های ایشان را خوش ندارند.
اکرم السادات حسینی؛ یحیی میرحسینی؛ کمال صحرایی
چکیده
تعبیر «الجفاة الطغام» در سه خطبه نهج‌البلاغه، خطاب به اهل شام بکار رفته‌است. امام علی(ع) این گروه را تندخو و در شمار اراذل و اوباش جای داده که تنها اتحاد، موجب پیروزی‌شان شده است. نکته قابل توجه، استعمال جفاة طغام به دو صورت معرفه و نکره و اظهار تعجب علی(ع) از جفاةطغام است که بدون دریافت «مَعُونه»، به اطاعت از معاویه ...
بیشتر
تعبیر «الجفاة الطغام» در سه خطبه نهج‌البلاغه، خطاب به اهل شام بکار رفته‌است. امام علی(ع) این گروه را تندخو و در شمار اراذل و اوباش جای داده که تنها اتحاد، موجب پیروزی‌شان شده است. نکته قابل توجه، استعمال جفاة طغام به دو صورت معرفه و نکره و اظهار تعجب علی(ع) از جفاةطغام است که بدون دریافت «مَعُونه»، به اطاعت از معاویه درآمده‌اند. درباره این نسبت، شارحان، تعجب امام(ع) را تنها به تبعیت بدون عطا منحصر کردهاند. برخی از شارحان معنای لغوی را پاداش و مستمری دانسته‌اند اما تعجب خود را این چنین ابراز داشته که محال است معاویه به سپاهیان، عطایی نداده باشد؛ تحلیل برخی آن است که مَعونه به معنای پرداخت‌های مازاد بر حقوق ماهیانه است که به تیمارداری ستوران و تعمیر اسلحه اختصاص می‌یافته است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی مفهوم جفاةطغام را بازشناسی کرده است. در پایان این نتیجه به‌دست آمد که هرگروه عالی‌رتبه یا دون‌پایه‌ای که اقتدار، وفاداری و اطاعت از حاکمیت حضرت علی(ع) را نادیده گرفته، بـه فکر تصاحب قدرت یا معترض سیاست‌های حضرت بوده و امنیت شـهرها را بـرهـم‌زند، همگی در شمار موصوفان به «الجفاة الطغام» قرار می‌گیرند. در این میان، گروه‌هایی هویت‌یابی شدند که از معاویه، معونه و عطایی دریافت نمی‌کردند که دقیقا با توصیف امام، سازگار است. با شناخت هویت طغام این نکته حاصل شد که اظهار تعجب علی (ع) تنها از جفاةطغام نیست که بدون معونه از معاویه اطاعت می‌کنند؛ بلکه حضرت متعجب از صحابیانی هستند که حقوقی برابر را نپذیرفته و روش‌های ایشان را خوش ندارند.
