فرحناز شاهوردی؛ محمود شهبازی؛ قاسم مختاری؛ سید ابوالفضل سجادی
چکیده
بارزترین ویژگی نهجالبلاغه،عبارتپردازی زیبا، آرایش لفظی و روح و آهنگ حماسی آن است. کمتر جمله و عبارتی در سخنان امیرالمونین علی(ع) به چشم میخورد که مسجع و موزون نباشد. از این رو کلام ایشان عرصهگاه پیدا و پنهان «جادویمجاورت» است. ﺟﺎﺩﻭﻱﻣﺠﺎﻭﺭﺕآنگونه که شفیعیکدکنی میگوید به معنایﺗﮑﺮﺍﺭهاﻱﺁﻭﺍﻳﻲ ...
بیشتر
بارزترین ویژگی نهجالبلاغه،عبارتپردازی زیبا، آرایش لفظی و روح و آهنگ حماسی آن است. کمتر جمله و عبارتی در سخنان امیرالمونین علی(ع) به چشم میخورد که مسجع و موزون نباشد. از این رو کلام ایشان عرصهگاه پیدا و پنهان «جادویمجاورت» است. ﺟﺎﺩﻭﻱﻣﺠﺎﻭﺭﺕآنگونه که شفیعیکدکنی میگوید به معنایﺗﮑﺮﺍﺭهاﻱﺁﻭﺍﻳﻲ است کهﮐﺎﺭﮐﺮﺩﻱﻣﻌﻨـﺎﻳﻲﺩﺭﻣـﺘﻦﺍﻳﺠـﺎﺩﮐﻨﻨﺪ. ﻣﻨﻈﻮﺭﺍﺯﮐﺎﺭﮐﺮﺩﻫﺎﻱﻣﻌﻨﺎﻳﻲ؛ﺍﻧﺴﺠﺎﻡﻭﺍﺗﺤاﺩﻣﻌﻨﺎﻳﻲﺑﺨﺸﻴﺪﻥﺑﻪﻭﺍﮊﮔﺎﻧﻲﺍﺳﺖﮐﻪﺍﺯﻟﺤﺎﻅﻣﻌﻨﺎﻳﻲﺍﺯﻫﻢﺩﻭﺭﻧﺪﻭ ﻳﺎﺁﻓﺮﻳﻨﺶﻣﻌﻨﺎﻱﺗﺎﺯﻩﺍﺯﻭﺭﺍﻱﺗﺸـﺎﺑﻪﺻـﻮﺭﻱﺩﻭﻭﺍﮊﻩﻱﻣﺘﺒـﺎﻳﻦﺩﺭ مجاورت هم. این پژوهش با تحلیل جادویمجاورت در دو محور همنشینی و جانشینی، هنرسازههایی که در فرآیند انتخاب و ترکیب واژگان بر این دو محور، دست به آشناییزدایی در بافت معمول کلام میزند را بازمیشناساند و معانی تازهای که از این رهگذر در اسلوب و ساختاری نو خلق میشود را به مخاطب مینمایاند. آنچه از این پژوهش بدست آمد به ما نشان میدهد جادویمجاورت در کلام امیرمومنان(ع) در همگونی و همآوایی الفاظ و کلمات منحصر نمیشود و حضرت بینیاز از صنایع بدیع و در درونیترین لایههای بافت کلام که همان موسیقی معنوی است نیز دست به آفرینش معانی میزند. جادویمجاورت در این عرصه با ایجاد تناسبهای پنهانی میان اجزاء سخن، نقش خود را به عنوان عنصری بیبدیل در اعجاز کلام حضرتعلی(ع) نشان میدهد.
