نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 الف) گروه عربی/ دانشکده ادبیات دکتر علی شریعتی/ دانشگاه فردوسی مشهد/ایران ب) گروه عربی/ دانشکده ادبیات/ دانشگاه کوثر بجنورد/ ایران

2 دانشیار زبان وادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشگاه فردوسی مشهد

4 استادیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد.

چکیده

سبک­شناسی، روشی علمی و کاربردی در بررسی و تحلیل متون است که از طریق بازشناسی مختصات سبکیِ پربسامد و کشف پیوند آنها با معانی وانهاده­شده در متن، سعی در شناخت افکار و کشف درونیات مؤلف دارد. پژوهش پیشرو با استفاده از روش سبک­شناسی توصیفی و با استمداد از تحلیل­های دقیق آماری به بررسی لایه­ی واژگانی خطبه­ی 27 و نامه­ی 28 نهج البلاغه در بستر سبک­شناسی تطبیقی پرداخته، سعی بر آن دارد که وجوه تمایز و تشابه مختصات سبکی این دو گونة متفاوت ادبی را بازیابی و در نهایت، سبک هر یک را توصیف کند. در انتهای پژوهش، می­توان نتیجه گرفت که هرچند کاربرد یکسان ساختارهای صرفی، تشابه سبکی چشمگیری را به وجود آورده و از نیت مشترک امام(ع)مبنی بر افزایش میزان شفافیت، قاطعیت، اثرگذاری و اقناع، پرده بر می­دارد، اما گزینش هدفمند واژگان، تحت­تأثیر موقعیت مؤلف و بافت هر متن، دلالت­های معنایی متفاوتو ویژگی­های سبکی متمایزی را برای هر متن رقم زده­است

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

بررسی سبک شناسی تطبیقی خطبه ی 27 و نامه ی 28 نهج البلاغه (مطالعه ی موردی لایه یواژگانی)

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Besharati 1
  • hasan abdolahi 2
  • seid hossein seidi 3
  • Marzieh Abad 4

1 A. Department Arabic/ Faculty of Letters Ali Shariati/ Ferdowsi University of Mashhad/ Iran B.Department Arabic/ Faculty of Letters/ Kosar University of Bojnourd/ Iran

4 Assistant Professor Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

سبک­شناسی، روشی علمی و کاربردی در بررسی و تحلیل متون است که از طریق بازشناسی مختصات سبکیِ پربسامد و کشف پیوند آنها با معانی وانهاده­شده در متن، سعی در شناخت افکار و کشف درونیات مؤلف دارد. پژوهش پیشرو با استفاده از روش سبک­شناسی توصیفی و با استمداد از تحلیل­های دقیق آماری به بررسی لایه­ی واژگانی خطبه­ی 27 و نامه­ی 28 نهج البلاغه در بستر سبک­شناسی تطبیقی پرداخته، سعی بر آن دارد که وجوه تمایز و تشابه مختصات سبکی این دو گونة متفاوت ادبی را بازیابی و در نهایت، سبک هر یک را توصیف کند. در انتهای پژوهش، می­توان نتیجه گرفت که هرچند کاربرد یکسان ساختارهای صرفی، تشابه سبکی چشمگیری را به وجود آورده و از نیت مشترک امام(ع)مبنی بر افزایش میزان شفافیت، قاطعیت، اثرگذاری و اقناع، پرده بر می­دارد، اما گزینش هدفمند واژگان، تحت­تأثیر موقعیت مؤلف و بافت هر متن، دلالت­های معنایی متفاوتو ویژگی­های سبکی متمایزی را برای هر متن رقم زده­است

کلیدواژه‌ها [English]

  • سبک شناسی تطبیقی
  • لایه ی واژگانی
  • امام علی(ع)
  • خطبه ی 27
  • نامه ی 28
ابن خلدون، عبد الرحمن (1940م). المقدمه، مصر: المطبعة الأزهریة.
ابن منظور، ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم. (1997م). لسان العرب. بیروت: دار الصادر.
اعلاوی، نزیه (1999). اللغة العربیة، دراسة نظریة و تطبیقیة. الطبعة1. الاردن: دار الکندی.
اولمان، ستیفن (د.ت). دور الکلمة فی اللغة، ترجمه کمال بشر، الطبعة12، القاهره: دار غریب للطباعة و النشر.
جیرو، بییر (1994م).الأسلوبیة. ترجمه منذر عیاشی. الطبعة3. بیروت: مرکز الانماط الحضاری.
دهخدا، علی اکبر (1373). لغت­نامة دهخدا. زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی. تهران: مؤسسه­ی لغت­نامه­ی دهخدا.
الرافعی، مصطفی صادق (2008). إعجاز القران و البلاغه النبویه، القاهره: مؤسسه المختار.
الزمخشری، محمودبن عمر (1953). اساس البلاغة. تحقیق عبد الرحیم محمود امین الخولی. القاهرة: د.ط.
سمیعی، احمد (1386). «مبانی سبک­شناسی شعر». ادب پژوهی. شمارة 2. صص 50-76.
السید،شفیع (1986).الإتجاه الأسلوبی فی النقد الأدبی. القاهرة: دار الفکر العربی.
شعیری، حمیدرضا (1392). تجزیه و تحلیل نشانه- معناشناختی گفتمان. چاپ3. تهران: سمت.
شفیعی­کدکنی، محمدرضا. (1370). موسیقی شعر. تهران: آگاه.
شمیسا، سیروس (1374). کلیات سبک­شناسی. چاپ3. تهران: فردوس.
طالبیان، یحیی (1378). صور خیال در شعر شاعران سبک خراسانی. کرمان: مؤسسه­ی عماد کرمانی.
غیاثی، محمدتقی. (1368). درآمدی بر سبک­شناسی ساختاری. تهران: انتشارات شعله­ی اندیشه.
فتوحی، محمود (1390). سبک­شناسی، نظریه­ها، رویکردها و روش­ها. چاپ1. تهران: سخن.
الفراهیدی، خلیل­بن­احمد. (د.ت). کتاب العین. تحقیق عبد الحمید هنداوی. بیروت: دار الکتب العلمیة.
فرشیدورد، خسرو. (1363). درباره­ی ادبیات و نقد ادبی. تهران: امیر کبیر.
فضل، صلاح، (1998). علم الاسلوب: مبادئه و اجراءاته. الطبعة الأولی.قاهره: دار الشروق.
المسدی، عبدالسلام (2006). الاسلوبیه و الاسلوب. الطبعة5. بیروت: دار الکتاب الجدیدة المتحدة.
معین، محمد (1380ش). فرهنگ فارسی. تهران: انتشارات امیر کبیر.
النحوی­عدنان، علیرضا (1419). الأسلوب و الأسلوبیة بین العلمانیة و الأدب الملتزم بالإسلام. بیروت: دار النحوی.
الهاشمی، سیداحمد (1999). جواهرالبلاغۀ. الطبعة1. بیروت: المکتبة العصریة.
یارمحمدی، لطف الله، (1383)،  گفتمان­شناسی رایج و انتقادی. چاپ1. تهران: انتشارات هرمس.