اقدامات سید رضی در نهج‌البلاغه

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم قرآن و حدیث،دانشکدۀ الهیات، دانشگاه تهران

2 دانشکده الهیات دانشگاه تهران- تهران-ایران

چکیده

کتاب نهج‌البلاغه یکی از کتاب های مهم حدیثی است و نویسنده آن محمد بن حسین ملقب بهرضی می‌باشد. نهج البلاغه دربردارنده احادیث منقول امیرمؤمنان علیه‌السلام در موضوعات گوناگون در سه محور خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها است. تفکر رایج پیرامون اقدام مولف آن در مورد این کتاب، صرفاً جمع‌آوری احادیث و تبویب آن بوده، اما با رجوع به خود کتاب نهج‌البلاغه در می‌یابیم که سید رضی علاوه بر جمع‌آوری احادیث در این اثر، اقدامات دیگری نیز انجام داده که این اقدامات عبارت‌اند از: نگارش خطبه جامع (مقدمه)؛ ذکر مصادر روایات در برخی مواقع؛ ارجاع به برخی آثار خود؛ ذکر محاسن ادبی کلام امیرمؤمنانعلیه السلام؛ ذکر سبب صدور برای روایات؛ اشاره به مخاطب نامه‌ها، حکمت‌ها و خطبه‌ها؛ اشاره به منشأ دیگری از روایت؛ ذکر شواهد قرآنی و روایی و ادبی جهت اعتبار کلام امام؛ تفسیر غرائب کلام امام؛ توضیحات فقه الحدیثی؛ ذکر موضوع برخی روایات؛ معرفی برخی اعلام و اشاره به مخاطب کلام امام؛ ذکر اختتامیه کتاب و تاریخ تألیف آن.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

اقدامات سید رضی در نهج‌البلاغه

نویسندگان [English]

  • majid maaref 1
  • hamed nasrollahi 2
1 استاد علوم قرآن و حدیث،دانشکدۀ الهیات، دانشگاه تهران
2 Theology faculty-University of Tehran-Tehran-Iran
چکیده [English]

کتاب نهج‌البلاغه یکی از کتاب های مهم حدیثی است و نویسنده آن محمد بن حسین ملقب بهرضی می‌باشد. نهج البلاغه دربردارنده احادیث منقول امیرمؤمنان علیه‌السلام در موضوعات گوناگون در سه محور خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها است. تفکر رایج پیرامون اقدام مولف آن در مورد این کتاب، صرفاً جمع‌آوری احادیث و تبویب آن بوده، اما با رجوع به خود کتاب نهج‌البلاغه در می‌یابیم که سید رضی علاوه بر جمع‌آوری احادیث در این اثر، اقدامات دیگری نیز انجام داده که این اقدامات عبارت‌اند از: نگارش خطبه جامع (مقدمه)؛ ذکر مصادر روایات در برخی مواقع؛ ارجاع به برخی آثار خود؛ ذکر محاسن ادبی کلام امیرمؤمنانعلیه السلام؛ ذکر سبب صدور برای روایات؛ اشاره به مخاطب نامه‌ها، حکمت‌ها و خطبه‌ها؛ اشاره به منشأ دیگری از روایت؛ ذکر شواهد قرآنی و روایی و ادبی جهت اعتبار کلام امام؛ تفسیر غرائب کلام امام؛ توضیحات فقه الحدیثی؛ ذکر موضوع برخی روایات؛ معرفی برخی اعلام و اشاره به مخاطب کلام امام؛ ذکر اختتامیه کتاب و تاریخ تألیف آن.

کلیدواژه‌ها [English]

  • حدیث
  • سخنان امیرمؤمنان
  • نهج‌البلاغه
  • سید رضی

مراجع

ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبة الله (1404ق)؛ ‏شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید؛ مصحّح: محمد ابوالفضل ابراهیم؛ چاپ اول؛ قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏.
ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد(1418ق)؛ کتاب النهایة فی غریب الحدیث و الاثر؛ محقق: طاهر احمد الزاوی_محمود محمد طناحی؛ چاپ چهارم؛ بیروت: دار الکتب العلمیّه. 
ابن بابویه، محمد بن على(1403ق)؛ معانی الأخبار؛ محقق / مصحح: على اکبر غفارى؛ چاپ اول؛ قم: ‏دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‏‏.
ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم دینوری(1371ش)؛ الامامة و السیاسة؛ محقق: علی شیری؛ قم: انتشارات شریف رضی.
آقا بزرگ تهرانی، محمد حسن(1403ق)؛ الذریعه إلی تصانیف الشیعه؛ چاپ سوم، بیروت: دار الاضواء.
برقی، احمد بن محمد بن خالد(1371ق)؛ المحاسن‏؛ محقق/ مصحح: جلال الدین محدث‏؛ چاپ دوم؛ قم: دار الکتب الإسلامیة‏.
پهلوان، منصور؛ عبدالحسین، طالعی(پاییز 1392)؛ ((تحقیق در معنای کنایی رکوب بر اعجاز ابل در حکمت 22 نهج البلاغه))؛ فصلنامه پژوهش های نهج البلاغه؛ شماره 38 ص 13 تا 25.
پهلوان، منصور(1387ش)؛  فرهنگ واژگان نهج البلاغه؛ چاپ اول؛ تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
جرداق، جرج(1375ش)؛ روائع نهج البلاغه؛ چاپ دوم؛ قم: مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیّة.
رضی، محمد بن حسین(1379ش)؛ نهج البلاغه؛ مترجم/ محقق/ مصحح: على نقى‏فیض الاسلام اصفهانى؛ چاپ پنجم؛ تهران: مؤسسه چاپ و نشر تألیفات فیض الإسلام.
رضی، محمد بن حسین(1388ش)؛ نهج البلاغه؛ مترجم: حسین‏انصاریان؛ چاپ اول؛ قم: دار العرفان.
رضی، محمد بن حسین(1414ق)؛ نهج البلاغه؛ مصحح/ محقق: صبحی صالح؛ چاپ اول؛ قم: هجرت.
مسعودی، عبدالهادی(1393ش)؛ آسیب شناسی حدیث؛ چاپ دوم؛ تهران: سمت.
مسعودی، عبدالهادی(1393ش)؛ روش فهم حدیث؛ چاپ نهم؛ تهران: سمت.
معارف، مجید(1394ش)؛ شناخت حدیث مبانی فهم متن و اصول نقد سند؛ چاپ سوم؛ تهران: نبأ.
مفید، محمد بن محمد(1414ق)؛ تصحیح اعتقادات الإمامیة؛ محقق/ مصحح: حسین‏درگاهى؛ چاپ دوم؛ قم: کنگره شیخ مفید.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار