Document Type : .

Authors

1 Professor . Department of History, Faculty of Human Sciences, Tarbiat Modares University. Tehran. Iran.

2 M.A. History, Department of History, Faculty of Literature, Al-Zahra University, Tehran, Iran

10.30465/alavi.2023.45627.2556

Abstract

The representation of Imam Ali (PBUH)’s conduct in historical sources has distinguished and unique aspects that reveal the breadth of his consistent and firm character as a role model and paragon for Muslim societies. Despite his unparalleled gallant military character at the time of battles and jihads against infidels and hypocrites, in his community and family he was amiable, peaceful and kind, relying on rationality and gumption. Although historical sources have said a lot about Imam Ali (PBUH)’s military conduct, what distinguishes him as an outstanding ruler and caliph from his contemporaries is the perfection of his rationality when politics and diplomacy were concerned, as evidenced by a variety of his political and cultural negotiations and consultations from which his rational character in adopting governmental strategies can be inferred. Throughout the history these behavioral models have set examples of social strategy for Shiites. Accordingly, the present article aims to study some aspects of Imam Ali (PBUH)’s consultations during his caliphate, which, in spite of its shortness, enjoyed as much profundity as time enjoys infinity. The research questions  of this study are as follows. What are the aspects of Imam Ali (PBUH)’s negotiations during his caliphate as behavioral models in politics? What are the target groups for political consultations from the viewpoint of Imam Ali (PBUH)? And what are the results of his cultural strategies in his political relations? This study has been conducted based on historical, descriptive and analytic studies, using historical sources and Imam Ali (PBUH)’s writings.

Keywords

 
ابن الاثیر، ابوالحسن علی (1385) الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر.
ابن اعثم کوفى ،( 1372ش ) الفتوح ترجمه محمد بن احمد مستوفى هروى (ق 6)، تحقیق غلامرضا طباطبائى مجد، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى.
ابن ابی‌الحدید(1404ق) شرح نهج‌البلاغه، قم، منشورات مکتب آیت الله مرعشی نجفی.
ابن حجر العسقلانى، احمد بن على،( 1995م)الإصابة فى تمییز الصحابة، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و على محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، ط الأولى.
ابن خلدون، عبد الرحمن ( 1375ش) مقدمه ابن خلدون،ترجمه محمد پروین گنابادى، تهران، انتشارات علمى و فرهنگى،چ هشتم.
ابن خیاط، خلیفه ،(1405) تاریخ تحقیق: اکرم ضیاءالعمری، ریاض.
ابن سعد ،محمد ،(1405) طبقات الکبری، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
ابن‌شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب:، ج 2، قم: علامه ، 1379‌ق
ابن عبدربه،(1373) العقد الفرید، تحقیق محمد سعید العریان، بیروت، دارالفکر.
ابن عبد البر، أبو عمر یوسف بن عبد الله بن محمد،( 1992م)الاستیعاب فى معرفة الأصحاب،تحقیق على محمد البجاوى، بیروت، دار الجیل، ط الأولى.
ابن فارس، احمد؛ ترتیب مقاییس الله؛ ناشر: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ اول، پاییز 1387
ابن الطقطقى، محمد بن على بن طباطبا،(1997) الفخرى فى الآداب السلطانیة و الدول الاسلامیة، ، تحقیق عبد القادر محمد مایو، بیروت، دار القلم العربى، ط الأولى.
اخوان، کاظمی،(1381) آرمان‌های حکومت از دیدگاه امام‌علی (ع) در حکومت علوی، هدف‌ها و مسئولیت‌ها، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان.
اشپولر، برتولد(1364)تاریخ ایران در دوره اسلامی، ترجمه جواد فلاطوری، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
البلاذری، احمد بن یحیی،(1397) انساب الاشراف، تحقیق العلامه الشیخ محمدباقر المحمودی، بیروت.
البلاذرى، أحمد بن یحیى (1996م) کتاب جمل من انساب الأشراف،تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلى، بیروت، دار الفکر، ط الأولى.
ثقفى کوفى ابو اسحاق ابراهیم بن محمد (1353ش)،الغارات، تحقیق جلال الدین حسینى ارموى، تهران، انجمن آثار ملى؛
جعفریان، رسول،(1382)تاریخ سیاسی اسلام (تاریخ خلفا،) قم، انتشارات دلیل ما،
حسینی، کمال؛ (1386)دشمن شناسی از دیدگاه قرآن؛ تهران: ناشر لوح محفوظ، چاپ اول،
حلبی، علی بن برهان‌الدین(1407) انسان العیون فی سیره الامین المامون، بیروت، المکتبه الاسلامیه.
خاتمی، احمد؛ دشمن شناسی از دیدگاه امام‌علی (ع)؛ پاسدار اسلام، شماره 124.
داوری، تقی‌زاده،(1387) تصویر خانواده پیامبر (ص) در دایره المعارف اسلام.
الدینوری، ابن قتیبة أبو محمد عبد الله بن مسلم (1990)الإمامة و السیاسة المعروف بتاریخ الخلفاء،تحقیق علی شیری، بیروت، دارالأضواء، ط الأولى،
الدینورى، ابو حنیفه احمد بن داود،(1368ش) الأخبار الطوال،تحقیق عبد المنعم عامر مراجعه جمال الدین شیال،قم، منشورات الرضى.
دینورى ابو حنیفه احمد بن داود (1371ش) اخبار الطوال، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، تهران، نشر نى، چ چهارم،
دانشگر، احمد؛( 1377)پروین اعتصامی، شاعره ای از تبار روشنی‌ها؛ چاپ دوم،
ذهبی، شمس‌الدین(1414) تاریخ اسلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی.
رحمت؛ دهشیری، حسن؛ دشمن شناسی از دیدگاه قرآن؛ دفتر انتشارات اسلامی چاپ دوم، 1383.
رضوی نجفیان، لیلا(1399) حفظ اتحاد و صلح‌جویی، محور عملکرد امام‌علی (ع) در رخدادهای پیرامون جنگ جمل، مجله شیعه‌شناسی، چهار شماره 69.
سرافراز، علی،(1397) مناسبات حضرت علی (ع) با زبیر بن عوام در عصر خلفای راشدین (از سقیفه تا جمل) تاریخ نامه خوارزمی، بهار شماره 21.
شوشترى ،محمد تقى ، (1376) بهج‏الصباغةفی‏شرح‏نهج‏البلاغة، ‏ تهران: موسسه‏انتشارات‏امیرکبیر چاپ: اول، ‏14جلد
الطبری، أبو جعفر محمد بن جریر،( 1967)تاریخ الأمم و الملوک ، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم ، بیروت، دار التراث ،
فیض الاسلام، علی‌نقی، نهج‌البلاغه، تهران، بی‌تا
قرشی، علی اکبر( ۱۳۷۷)علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، و بکائی، محمدحسن.. مفردات نهج البلاغه. ۲ ج. تهران  ایران: مرکز فرهنگی نشر قبله.
الکان دهلوی(1391) حیات الصحابه، حلب، دارالوعی.
صفائی حائری عباس،( 1378 ش) تاریخ امیرالمؤمنین، ، جمکران، قم،
مفید، محمد بن محمد بن نعمان،(1371) الجمل، تحقیق علی میر شریفی، مکتب الاسلام الاسلامی.
مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین(1358) مروج الذهب و معادن الجوهر، بیروت، دارالاندلس، الطبعه الاولی.
مسعودی، مروج الذهب، علی بن حسین، ترجمه ابوالقاسم پاینده، ج 1، علمی فرهنگی، تهران، چ 3، 1365 ش.
محمدی ری‌شهری، محمد؛ (1377)میزان الحکمه؛ ، قم، دارالحدیث، 15 ج؛
مطهری، مرتضی؛ جاذبه و دافعه علی (ع)، انتشارات صدرا، چاپ نوزدهم، پاییز 1374
مقدسى،مطهر ابن طاهر ،(1374ش)آفرینش و تاریخ، ، ترجمه محمدرضا شفیعى کدکنى، تهران، آگه، چ اول.
مفید، محمد بن نعمان؛ الارشاد؛ مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت: لبنان، چاپ سوم، 1399 ه. ق
نهج البلاغه، گرد آوری شریف الرضی( 1414ه.ق)، محمد بن حسین، تصحیح و تنظیم: صبحی صالح، قم، مؤسسة دار الهجرة .
نهج البلاغ،( 1395)گرد آوری شریف الرضی، محمد بن حسین، مترجم : محمد دشتی،قم، نشر یاسین نور،
الیعقوبی، احمد بن أبى یعقوب بن جعفر بن وهب واضح الکاتب العباسى ،(بی تا) تاریخ الیعقوبى، بیروت ، دار صادر، بى تا.