نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• فضل الله رضایی اردانی
• مهدی صادقی

استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران. ایران.

چکیده

مفاهیم علوی در کلام شاعرانه، جامه‌ای دیگر در بر می‌کنند به گونه‌ای که شعر با شرع آمیخته می‌شود و عشق علوی با معرفت‌تر حاصل می‌گردد؛ از این رو در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و استشهادی به بررسی منقبت و آموزه‌های علوی در سوگ‌سردوۀ آیینی جیحون‌یزدی پرداخته‌می‌شود. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که منقبت علوی در شعر جیحون، شیوۀ خاصی دارد به طوریکه کلام در چهارچوب اندیشه و تفکری خاص برای روی‌گردانی از دنیا، حرکت به وصول حق و سیر به سوی کمال شکل می‌گیرد. در حقیقت جیحون با استفاده از دو بال «خوف و رجا»، به منقبت علوی می‌پردازد و در این مسیر، ایمان را فرزندی حاصل از ازدواج این دو بال به حساب می‌آورد و حقیقت اندیشۀ خود را، فیض سیرت اهل‌بیت می‌داند. مصالح کلام شاعر با منقبت علوی در جهت سعادت انسان گام برمی‌دارند و در این مسیر حدِّ اعلای استفاده از مواهب مادی و معنوی را می‌رسانند، اما در این میان باطن شریعت به زیبایی در سخن شاعر نمایان می‌گردد و شریعت، وسیله یا پوسته‌ای برای طریقت و رسیدن به حقیقت مکتب علوی می‌گردد. شاعر در این مسیر، ابتدا چهرۀ علوی را در درجۀ اول به صورت «طرح» در شعر پیاده می‌کند و سپس مخاطب را به فضایل علوی می‌کشاند به طوری که کلمات شعر ما را از وجود اهل‌بیت آگاه می‌‌سازد و شخصیت علوی در افق واژگان پدیدار می‌شود و با خواننده رابطۀ مستقیم برقرار می‌کند تا مخاطب به عرصۀ سیرۀ اهل‌بیت راه جوید. بسامد مناقب امام‌حسین(ع) 39/0، قمربنی‌هاشم 15/0، حضرت زینب 14/0، علی‌اصغر7/0، علی‌اکبر6/0 و سایر اهل‌بیت و شهداء 19/0 می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• منقبت
• آموزه‌های علوی
• سیرۀ اهل‌بیت
• شعر جیحون‌یزدی

عنوان مقاله [English]

Rehabilitating Manaqib and Alevi teachings in Jihun Yazdi's ritual mourning and explaining the poet's meditation on the life of Ahl al-Bayt.

نویسندگان [English]

• fazlollah rezaei ardani
• mahdi sadeghi

Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Farhangian University, Tehran. Iran.

چکیده [English]

Alevi concepts in poetic words cover another garment in such a way that poetry is mixed with Sharia and Alevi love is achieved with more knowledge. Therefore, in this research, with the descriptive-analytical and testimonial method, the study of Alevi doctrines and rituals in Jihun-Yazdi ritual mourning is discussed. The findings of the research indicate that Alavi Manqbat in Jihoun's poetry has a special style, so that the words are formed in the framework of a specific thought and thinking to turn away from the world, to move towards the truth and to move towards perfection. In fact, Jihoon uses the two wings of "Fear and Raja" to deal with the Alevi Manqbat, and in this way, he considers Iman as a child of the marriage of these two wings, and considers the truth of his thought to be the grace of Ahl al-Bayt's character. The materials of the poet's words with the Alavi perspective take a step towards the happiness of man and in this way they reach the highest limit of using material and spiritual gifts, but in the meantime, the essence of the Sharia is beautifully revealed in the words of the poet, and the Sharia is a means or a shell for tariqa and reaching It turns into the truth of the Alevi school. In this way, the poet first implements Alavi's face in the form of a "design" in the poem and then draws the audience to Alavi's virtues so that the words of the poem inform us of the existence of Ahl al-Bayt and Alavi's personality appears in the horizon of words. It establishes a direct relationship with the reader so that the audience can find their way to the life of Ahl al-Bayt. The frequency of names of Imam Hussain (AS) is 0.39, Qamar Bani Hashem 0.15, Hazrat Zainab 0.14, Ali Asghar 0.7, Ali Akbar 0.6 and other Ahlul Bayt and martyrs 0.19.       
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Manqbat
• Alevi teachings
• Ahl al-Bayt biography
• Jihun Yazdi's poetry