فاطمه تسلیم جهرمی
چکیده
در دورۀ صفوی شعر آیینی به ویژه رواج بسیاری یافت و توجه به شخصیت والای امام علی(ع) منجر به آفرینش اشعار علوی متعددی شد. فیلیپ هامون، یکی از کسانی است که در حوزة نشانهشناسی شخصیت، آرای وی جامع نظرات نشانهشناسان پیشین است. در نظریۀ وی شخصیتها بر اساس چهار اصل از نظر انواع، دال و مدلول، سطوح توصیف شخصیت پردازش میشوند. طبق الگوی نشانهشناسی ...
بیشتر
در دورۀ صفوی شعر آیینی به ویژه رواج بسیاری یافت و توجه به شخصیت والای امام علی(ع) منجر به آفرینش اشعار علوی متعددی شد. فیلیپ هامون، یکی از کسانی است که در حوزة نشانهشناسی شخصیت، آرای وی جامع نظرات نشانهشناسان پیشین است. در نظریۀ وی شخصیتها بر اساس چهار اصل از نظر انواع، دال و مدلول، سطوح توصیف شخصیت پردازش میشوند. طبق الگوی نشانهشناسی هامون، شخصیت امام علی(ع) جزء شخصیتهای مرجعی مذهبی و دینی به شمار میآید. در محور امام علی(ع) به عنوان دال، در شعر دوره صفویه به ذکر نام و نسب و ویژگی ولادت وی در کعبه پرداخته میشود. در محور مدلول بودن شخصیت امام بیشتر برخی ویژگیهای اخلاقی امام چون شجاعت، علم و دانش، بخشندگی، دینداری، سخنوری و عدالت پرداخته شده است. در محور سطوح تحلیل شخصیت امام علی(ع)، برخی معتقدات شیعه چون: شفاعت، امامت و ولایت، تولا و تبرا، توجه به آیات و روایات و تجلیل زائران و حرم ایشان از محورهایی بوده که شاعران این دوره به آن نظر داشتهاند. تحلیل شخصیت امام علی(ع) در شعر دورۀ صفوی بیانگر جایگاه برجسته امام علی(ع) در اسلام و بیان اوصاف و فضایل آن حضرت است و میتواند دلیلی برای اثبات حقانیت وی در امامت و جانشینی رسول خدا(ص) باشد. همچنین در اشعار ایشان امام به عنوان حقیقت دینی و نمونۀ انسان کامل معرفی شده است. این مقاله، به صورت توصیفی-تحلیلی، سیما و سیرۀ امام علی(ع) را در مدایح علوی دورۀ صفوی بر اساس نظریات فیلیپ هامون واکاوی کرده است.
فتحیه فتاحی زاده؛ صدیقه کاشفی؛ محمد عترت دوست
چکیده
انسان موجودی کمال طلب است و برای رشد خود نیاز به شناسایی موانع مسیرش دارد. ازجمله موانع بزرگ در مسیر دستیابی به کمال انسانی، شیطان است. عنایت به نقش شیطان در ضلالت انسان و توصیههای مکرر امام علی(ع) در این رابطه را میتوان در بلندترین و مهمترین خطبهی امام علی(ع) مشهور به خطبهی قاصعه که پس از جنگ نهروان ایراد شده، جستوجو کرد. حضرت در ...
بیشتر
انسان موجودی کمال طلب است و برای رشد خود نیاز به شناسایی موانع مسیرش دارد. ازجمله موانع بزرگ در مسیر دستیابی به کمال انسانی، شیطان است. عنایت به نقش شیطان در ضلالت انسان و توصیههای مکرر امام علی(ع) در این رابطه را میتوان در بلندترین و مهمترین خطبهی امام علی(ع) مشهور به خطبهی قاصعه که پس از جنگ نهروان ایراد شده، جستوجو کرد. حضرت در این خطبه تلاش کردهاند تا ضمن تبیین ماهیت شیطان و ویژگیهایش، تصویر جامعی از مراحل نفوذ او در انسان و راهکارهای مقابله با آن ارائه کنند. بر این اساس در این پژوهش کوشش شده با استفاده از روش «تحلیل محتوا» و بهرهگیری از فن «تحلیل مضامین کیفی»، مهمترین مضامین و مؤلفههای مفهومی بیان شده در رابطه با شیطان را شناسایی کرده و ضمن استخراج مضامین اصلی و فرعی بیان شده پیرامون این موضوع، با استناد به کلام امام علی(ع) در خطبه قاصعه، به تبیین مؤلفههایی ازجمله: بررسی واژه شیطان و ابلیس در خطبه، القاب شیطان، نمایندگان و تأییدکنندگان شیطان، گستره فعالیت شیطان، عوامل انزجار شیطان، راهکارهای شیطان برای فریب انسان، مراحل نفوذ شیطان، سرانجام نفوذ شیطان در انسان و تبیین راهکارهای اعتقادی و عملی بازدارنده از نفوذ شیطان بپردازیم. درنهایت با مبنا قرار دادن کلام امام علی(ع)، تلاش شده تا تصویری جامع از مقوله «شناخت شیطان» در این مقاله ارائه شود.
سید محمد موسوی بفرویی؛ حسن زارعی؛ علی محمد میرجلیلی؛ مریم عمویی
چکیده
یکی از مهمترین رسائل سیاسی در اواخر دوره صفویه، رساله "طب الممالک" استکه توسط «سید قطبالدین محمد نیریزی شیرازی»درباره اصلاح شیوه حکمرانی تألیفیافته است. بخش قابل توجهی از این رساله، دربردارنده آموزههای سیاسی نهجالبلاغه استکه نیریزی با استمداد از آن، در پی اصلاح وضعیت نامطلوب اجتماعی و سیاسی عصر خود ...
بیشتر
یکی از مهمترین رسائل سیاسی در اواخر دوره صفویه، رساله "طب الممالک" استکه توسط «سید قطبالدین محمد نیریزی شیرازی»درباره اصلاح شیوه حکمرانی تألیفیافته است. بخش قابل توجهی از این رساله، دربردارنده آموزههای سیاسی نهجالبلاغه استکه نیریزی با استمداد از آن، در پی اصلاح وضعیت نامطلوب اجتماعی و سیاسی عصر خود برآمده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلیو با رویکردکتابخانهای-اسنادی درصدد است تا جایگاه نهجالبلاغه را در حل چالشهای اجتماعی و سیاسی در این دوره ارزیابیکرده است.یافتههای پژوهش نشان میدهدکه رسالهنیریزی ادغامی از اندیشه سیاسی نهجالبلاغه، اندیشه پادشاهی و اخلاق سیاسی شکل گرفته است و با استناد از آموزههای سیاسی نهج البلاغه، درصدد پاسخگویی به مسائلی از قبیل فساداداریوبحراناقتصادی،نبودنهادنظارتیدر قدرت،بیاعتناییبه فرامین قرآنی وسنت معصومین بوده است.
اکرم السادات حسینی؛ یحیی میرحسینی؛ کمال صحرایی
چکیده
تعبیر «الجفاة الطغام» در سه خطبه نهجالبلاغه، خطاب به اهل شام بکار رفتهاست. امام علی(ع) این گروه را تندخو و در شمار اراذل و اوباش جای داده که تنها اتحاد، موجب پیروزیشان شده است. نکته قابل توجه، استعمال جفاة طغام به دو صورت معرفه و نکره و اظهار تعجب علی(ع) از جفاةطغام است که بدون دریافت «مَعُونه»، به اطاعت از معاویه ...
بیشتر
تعبیر «الجفاة الطغام» در سه خطبه نهجالبلاغه، خطاب به اهل شام بکار رفتهاست. امام علی(ع) این گروه را تندخو و در شمار اراذل و اوباش جای داده که تنها اتحاد، موجب پیروزیشان شده است. نکته قابل توجه، استعمال جفاة طغام به دو صورت معرفه و نکره و اظهار تعجب علی(ع) از جفاةطغام است که بدون دریافت «مَعُونه»، به اطاعت از معاویه درآمدهاند. درباره این نسبت، شارحان، تعجب امام(ع) را تنها به تبعیت بدون عطا منحصر کردهاند. برخی از شارحان معنای لغوی را پاداش و مستمری دانستهاند اما تعجب خود را این چنین ابراز داشته که محال است معاویه به سپاهیان، عطایی نداده باشد؛ تحلیل برخی آن است که مَعونه به معنای پرداختهای مازاد بر حقوق ماهیانه است که به تیمارداری ستوران و تعمیر اسلحه اختصاص مییافته است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی مفهوم جفاةطغام را بازشناسی کرده است. در پایان این نتیجه بهدست آمد که هرگروه عالیرتبه یا دونپایهای که اقتدار، وفاداری و اطاعت از حاکمیت حضرت علی(ع) را نادیده گرفته، بـه فکر تصاحب قدرت یا معترض سیاستهای حضرت بوده و امنیت شـهرها را بـرهـمزند، همگی در شمار موصوفان به «الجفاة الطغام» قرار میگیرند. در این میان، گروههایی هویتیابی شدند که از معاویه، معونه و عطایی دریافت نمیکردند که دقیقا با توصیف امام، سازگار است. با شناخت هویت طغام این نکته حاصل شد که اظهار تعجب علی (ع) تنها از جفاةطغام نیست که بدون معونه از معاویه اطاعت میکنند؛ بلکه حضرت متعجب از صحابیانی هستند که حقوقی برابر را نپذیرفته و روشهای ایشان را خوش ندارند.
محمد حکاک؛ میثم جعفری؛ مهدیه ویشلقی
چکیده
هدف: امروزه سکوت تنها در سطح سازمان مطرح نبوده، بلکه میتوان در سطح گستردهای همچون جامعه مورد بررسی قرار داد. هدف از نگارش پژوهش حاضر، استخراج الگوی استراتژی سکوت براساس آموزههای نهجالبلاغه است.روش: این پژوهش از حیث هدف، جزء تحقیقات توسعهای طبقهبندی شده و از حیث جمعآوری دادهها، کیفی است و با روش تحلیل مضمون و از طریق واکاوی ...
بیشتر
هدف: امروزه سکوت تنها در سطح سازمان مطرح نبوده، بلکه میتوان در سطح گستردهای همچون جامعه مورد بررسی قرار داد. هدف از نگارش پژوهش حاضر، استخراج الگوی استراتژی سکوت براساس آموزههای نهجالبلاغه است.روش: این پژوهش از حیث هدف، جزء تحقیقات توسعهای طبقهبندی شده و از حیث جمعآوری دادهها، کیفی است و با روش تحلیل مضمون و از طریق واکاوی متن نهجالبلاغه انجام شده است.یافتهها: در پژوهش حاضر با کمک نرم افزار Maxqda، 253 کد متناسب با موضوع شناسایی شد که منجر به تولید 11 مضمون سازماندهنده و نهایتاً در 3 مضمون فراگیر جمعبندی شد و الگوی شبکه مفهومی آن شکل گرفت.نتیجهگیری: براساس سخنان گرانقدر امام علی (ع)، مولفههای سکوت با توجه به مضامین سازماندهنده در سه مضمون فراگیر، سکوت تدافعی، سکوت مطیع و سکوت برای مصالح جمعی قابل طبقهبندی میباشند.
خدابخش اسداللهی؛ زهرا فتحی
چکیده
از منظر کریستوا هر متنی با فرهنگها و متون گذشته ارتباط دارد و در گفتوگو با آنها به وجود میآید. اشعار سنایی با اشعار ناصرخسرو در موضوعات گوناگون ارتباط خاص و معناداری دارد. موضوع امام علی(ع) به نحو گسترده در اشعار هر دو شاعر بازتاب یافته است و هر دو متن، امامت و سیمای آن حضرت را به تصویر کشیدهاند. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی ...
بیشتر
از منظر کریستوا هر متنی با فرهنگها و متون گذشته ارتباط دارد و در گفتوگو با آنها به وجود میآید. اشعار سنایی با اشعار ناصرخسرو در موضوعات گوناگون ارتباط خاص و معناداری دارد. موضوع امام علی(ع) به نحو گسترده در اشعار هر دو شاعر بازتاب یافته است و هر دو متن، امامت و سیمای آن حضرت را به تصویر کشیدهاند. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی و به صورت کتابخانهای اجرا شده است، اشعار سنایی و ناصرخسرو را بر پایۀ نظریۀ بینامتنی کریستوا و ژنت بررسی کردهایم. نتیجه آنکه: متن حاضر در مباحث مختلف بهطور آگاهانه ناظر به متن غایب است و مضمون متن غایب را با صورت و بیانی متنوع، خلّاقانه و هنریتر به مخاطب انتقال میدهد. بیشتر شیوههای بینامتنی کریستوایی که در اشعار دو شاعر دیده میشود، به نفی متقارن و نفی بخشی مربوط است و در برخی مضامین نیز سنایی با عدول از نظرگاه ناصرخسرو، با خلاقیت و رویکرد دیگری به نفی کامل متن غایب میپردازد.
عباس شفیعی؛ علی آقا پیروز
چکیده
این تحقیق به دنبال بررسی نقش رفق و مدارای رهبری در جامعهپذیری و چگونگی کاربست آن توسط امیرالمؤمنین علیهالسلام بر اساس گزارههای گردآوری شده از نهجالبلاغه است که با بهره گیری از روشی توصیفی – تحلیلی به داوری گذاشته می شود؛ با این توصیف، در این پژوهش رابطه رفق و مدارا با جامعهپذیری بررسی شده ویافته ها زیر حاصل ...
بیشتر
این تحقیق به دنبال بررسی نقش رفق و مدارای رهبری در جامعهپذیری و چگونگی کاربست آن توسط امیرالمؤمنین علیهالسلام بر اساس گزارههای گردآوری شده از نهجالبلاغه است که با بهره گیری از روشی توصیفی – تحلیلی به داوری گذاشته می شود؛ با این توصیف، در این پژوهش رابطه رفق و مدارا با جامعهپذیری بررسی شده ویافته ها زیر حاصل گردیده است :
تأثیر رفق و مدارای رهبری در تربیت نیروها ؛ تاثیر رفق و مدارای رهبری دررفع کینه و اختلاف میان نیروها ؛ نقش نرمش در رهبری نیروها ؛ تاثیر گذشت هنگام قدرت وتوانایی در رهبری؛ وتاثیر رفق و مدارا در همدلی نیروها با رهبری؛ سپس حد و مرز مدارا در جامعهپذیر نمودن مردم بر اساس سیره امام علی ع بیان شده است.روش این پژوهش توصیفی –تحلیلی است که برای تحلیل دادهها از روش تحلیل محتوای متن گزارهها بهرهگرفته و محتوای اصلی این تحقیق، برگرفته از کتاب نهجالبلاغه است.
فرحناز شاهوردی؛ محمود شهبازی؛ قاسم مختاری؛ سید ابوالفضل سجادی
چکیده
بارزترین ویژگی نهجالبلاغه،عبارتپردازی زیبا، آرایش لفظی و روح و آهنگ حماسی آن است. کمتر جمله و عبارتی در سخنان امیرالمونین علی(ع) به چشم میخورد که مسجع و موزون نباشد. از این رو کلام ایشان عرصهگاه پیدا و پنهان «جادویمجاورت» است. ﺟﺎﺩﻭﻱﻣﺠﺎﻭﺭﺕآنگونه که شفیعیکدکنی میگوید به معنایﺗﮑﺮﺍﺭهاﻱﺁﻭﺍﻳﻲ ...
بیشتر
بارزترین ویژگی نهجالبلاغه،عبارتپردازی زیبا، آرایش لفظی و روح و آهنگ حماسی آن است. کمتر جمله و عبارتی در سخنان امیرالمونین علی(ع) به چشم میخورد که مسجع و موزون نباشد. از این رو کلام ایشان عرصهگاه پیدا و پنهان «جادویمجاورت» است. ﺟﺎﺩﻭﻱﻣﺠﺎﻭﺭﺕآنگونه که شفیعیکدکنی میگوید به معنایﺗﮑﺮﺍﺭهاﻱﺁﻭﺍﻳﻲ است کهﮐﺎﺭﮐﺮﺩﻱﻣﻌﻨـﺎﻳﻲﺩﺭﻣـﺘﻦﺍﻳﺠـﺎﺩﮐﻨﻨﺪ. ﻣﻨﻈﻮﺭﺍﺯﮐﺎﺭﮐﺮﺩﻫﺎﻱﻣﻌﻨﺎﻳﻲ؛ﺍﻧﺴﺠﺎﻡﻭﺍﺗﺤاﺩﻣﻌﻨﺎﻳﻲﺑﺨﺸﻴﺪﻥﺑﻪﻭﺍﮊﮔﺎﻧﻲﺍﺳﺖﮐﻪﺍﺯﻟﺤﺎﻅﻣﻌﻨﺎﻳﻲﺍﺯﻫﻢﺩﻭﺭﻧﺪﻭ ﻳﺎﺁﻓﺮﻳﻨﺶﻣﻌﻨﺎﻱﺗﺎﺯﻩﺍﺯﻭﺭﺍﻱﺗﺸـﺎﺑﻪﺻـﻮﺭﻱﺩﻭﻭﺍﮊﻩﻱﻣﺘﺒـﺎﻳﻦﺩﺭ مجاورت هم. این پژوهش با تحلیل جادویمجاورت در دو محور همنشینی و جانشینی، هنرسازههایی که در فرآیند انتخاب و ترکیب واژگان بر این دو محور، دست به آشناییزدایی در بافت معمول کلام میزند را بازمیشناساند و معانی تازهای که از این رهگذر در اسلوب و ساختاری نو خلق میشود را به مخاطب مینمایاند. آنچه از این پژوهش بدست آمد به ما نشان میدهد جادویمجاورت در کلام امیرمومنان(ع) در همگونی و همآوایی الفاظ و کلمات منحصر نمیشود و حضرت بینیاز از صنایع بدیع و در درونیترین لایههای بافت کلام که همان موسیقی معنوی است نیز دست به آفرینش معانی میزند. جادویمجاورت در این عرصه با ایجاد تناسبهای پنهانی میان اجزاء سخن، نقش خود را به عنوان عنصری بیبدیل در اعجاز کلام حضرتعلی(ع) نشان میدهد.
محمد هادی امین ناجی؛ سید محمدمهدی جعفری؛ مژگان حامی
چکیده
نهجالبلاغه شامل قالبهای متفاوت گفتگو با خداوند است. توجه امام علی(علیهالسلام) به این مسئله، در بافتهای گوناگون سخن، سبب شد تا عبارت تحمیدی امام در مواجهه با قاسطین بهعنوان جامعة آماری برگزیده شود. عبارات تحمیدی نهجالبلاغه کنشهایگفتاری است که با روش تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانهای به بررسی آن پرداخته شد. در ...
بیشتر
نهجالبلاغه شامل قالبهای متفاوت گفتگو با خداوند است. توجه امام علی(علیهالسلام) به این مسئله، در بافتهای گوناگون سخن، سبب شد تا عبارت تحمیدی امام در مواجهه با قاسطین بهعنوان جامعة آماری برگزیده شود. عبارات تحمیدی نهجالبلاغه کنشهایگفتاری است که با روش تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانهای به بررسی آن پرداخته شد. در پژوهش مشخص شد که این کارگفتها نه تنها دربردارندة تعبیر یا خوانش عاطفی است، که با گذر از ساختار صوری عبارات، هریک از کارگفتها دارای تعابیر و خوانشهای متعدد است که گوینده از ساختارهای نهفته و پیچیدة عبارات برای تبیین معانی و اقناع مخاطب بهره برده است. چارچوب نظری این مقاله نظریة کنشگفتاری جان سرل انتخاب شد. با کاربست این نظریه مشاهده شد کنشهـای عاطفی، ترغیبـی، اظهـاری پربسامدترین کنشها در عبارات تحمیدی نهجالبلاغه است.
محمد امرایی؛ داریوش نظری؛ مجتبی گراوند
چکیده
بر اساس برخی از متون تاریخی-حدیثی، امام علی(ع) در چندین موضع ـدربارهی غالیان، مرتدان، زنادقه، و اجرای برخی حدود شرعیـ حکم به سوزاندن برخی افراد مجرم داده و گاهی خود شخصاً اقدام به این امر نموده است. منابع شیعی و سنی در برخی جزئیات، مضامین و مصادیق این روایات با هم اختلاف دارند. روایات انسانسوزی در سیرهی امام علی(ع) ...
بیشتر
بر اساس برخی از متون تاریخی-حدیثی، امام علی(ع) در چندین موضع ـدربارهی غالیان، مرتدان، زنادقه، و اجرای برخی حدود شرعیـ حکم به سوزاندن برخی افراد مجرم داده و گاهی خود شخصاً اقدام به این امر نموده است. منابع شیعی و سنی در برخی جزئیات، مضامین و مصادیق این روایات با هم اختلاف دارند. روایات انسانسوزی در سیرهی امام علی(ع) دو گونهی «زنده سوزی» و «جنازه سوزی» را شامل میشود، ولی گونهی «خفگی با دودِ آتش» را نیز به دلیل اختلاط و اضطراب متن روایاتِ انسانسوزی، باید مورد بررسی قرار داد. در پژوهش پیش رو، تلاش شده است تا تمامی روایات مزبور از منابع تاریخی-حدیثی استخراج شوند و مورد بررسی و تحلیل سندی قرار گیرند. بدین منظور، با استفاده از روش نقد رجال حدیث، همهی آن روایات با طُرُق مختلفشان، نقل و سپس نقد خواهند شد.
سیده سمیه خاتمی؛ سید جواد خاتمی
چکیده
حداقل ده بار از واژه «طور» در قرآن سخن به میان آمده است و قداست آن را یاد آوری مینماید که همین موجب اهمیت حوادث واقع شده در آن میگردد. اما گذشته از مفهوم آیات و اهمیت آن، احادیثی از معصومین علیهم السلام وجود دارد که مکان طور سیناء را معادل با «غری» قرار میدهد و این در حالی است که با وجود شهرتی که مکان طور سینا در نظرات جغرافیدانان ...
بیشتر
حداقل ده بار از واژه «طور» در قرآن سخن به میان آمده است و قداست آن را یاد آوری مینماید که همین موجب اهمیت حوادث واقع شده در آن میگردد. اما گذشته از مفهوم آیات و اهمیت آن، احادیثی از معصومین علیهم السلام وجود دارد که مکان طور سیناء را معادل با «غری» قرار میدهد و این در حالی است که با وجود شهرتی که مکان طور سینا در نظرات جغرافیدانان و مفسرین و کتب مورخان دارد، تقریبا شکی باقی نمیماند که طور سینا در کوفه نمیباشد. حال با توجه به این وضوح در دانستن مکان طور سینا، سوال اینجاست به چه دلیل در احادیث معصومین علیهم السلام طور سینا معادل محل دفن حضرت علی علیهالسلام آورده شده است؟ هدف از طرح این مساله بررسی علت چنین رویداد عجیب و شناخت ابعاد آن میباشد. به همین دلیل این مقاله به شکل تحلیلی استنادی، علاوه بر استفاده از آثار کتابخانهای موجود به نقشههای جغرافیایی و تصاویر ماهوارهای و آثار باستان شناسان نیز مراجعه کرده است. در نهات با بررسی و غور در این موضوع فهمیده میشود، معادلسازی غری با طور سیناء علاوه بر آنکه موجب شناخته شدن ارزش والای حضرت علی علیه السلام برای مسلمانان میگردد، میتواند زمینه ساز سوق دادن مسیحیان و یهودیان به شناخت وجود مبارک شخصیتی بینظیر گردد که بیغرض به دنبال شناخت و فهم بیشتر هستند، و این یعنی صلح و دوستی بینادیانی .
سکینه عموزادی؛ فیض اله اکبری دستک؛ عبدالمجید طالب تاش
چکیده
احادیث قدسی به جهت داشتن منشأ الهی از جایگاه والایی در معرفی اصول معرفت اسلامی دارند. کتاب «الجواهر السنیه فی الاحادیث القدسیه» شیخ حر عاملی، یکی از کتابهای حدیثی شیعه است که روایات قدسی را که دربردارنده احادیث متعددی در موضوعات اعتقادی، اخلاقی و داستانهای حکیمانه است، بهصورت کلی در خود جمع کرده است. با وجود اینکه این کتاب ...
بیشتر
احادیث قدسی به جهت داشتن منشأ الهی از جایگاه والایی در معرفی اصول معرفت اسلامی دارند. کتاب «الجواهر السنیه فی الاحادیث القدسیه» شیخ حر عاملی، یکی از کتابهای حدیثی شیعه است که روایات قدسی را که دربردارنده احادیث متعددی در موضوعات اعتقادی، اخلاقی و داستانهای حکیمانه است، بهصورت کلی در خود جمع کرده است. با وجود اینکه این کتاب دارندۀ احادیث مهمی در موضوعات متعددی است؛ اما از نبود باببندی مناسب رنج میبرد. از مهمترین کاستیهای این کتاب در نقل احادیث قدسی، نداشتن طبقهبندی موضوعی و تحلیل محتوایی این احادیث است که طبقهبندی و تحلیل محتوایی ابواب مختلف آن را ضروری مینماید. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به طبقهبندی و تحلیل احادیثی پرداخته است که دربارۀ فضائل امام علی (ع) از منشأ الهی با عنوان حدیث قدسی نقل شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد از 691 حدیث کتاب «الجواهر السنیه» در موضوعات مختلف، ۱۵۸ حدیث درباره امامت است. از این میان ۷۱ حدیث درباره فضائل گوناگون امام علی (ع) در موضوعات مختلف نقل شده است. بررسی این موضوعات سازگاری کامل فضائل امام علی (ع) با آیات قرآنی را نتیجه داده و هماهنگی در برخی آیات بهصورت ظهور آیات امّا در برخی دیگر به شکل باطن وجود دارد و اثبات سازگاری با آیات، استفاده از روشهای مختلف تفسیری است.
محمد ترابی؛ سیدمحمد حسینی؛ سیدمحمد رضوی؛ صابر حبیبی سوادکوهی
چکیده
امروزه جامعه جهانی به منظور حفظ و ارزش نهادن به حقوق بنیادی افراد، دست به دامان توافقات بین المللی شده که اکثراً، اصل کلی منع تبعیض در اعلامیه جهانی حقوق بشر را منعکس می کنند. هر چند مکاتب غربی به وضع و ترویج اصطلاح حقوق بشر پرداخته اند، اما پیشینه حقوق بشر را می توان در ادیان الهی جستجو نمود. هدف از نگارش این مقاله بررسی چگونگی حمایت ...
بیشتر
امروزه جامعه جهانی به منظور حفظ و ارزش نهادن به حقوق بنیادی افراد، دست به دامان توافقات بین المللی شده که اکثراً، اصل کلی منع تبعیض در اعلامیه جهانی حقوق بشر را منعکس می کنند. هر چند مکاتب غربی به وضع و ترویج اصطلاح حقوق بشر پرداخته اند، اما پیشینه حقوق بشر را می توان در ادیان الهی جستجو نمود. هدف از نگارش این مقاله بررسی چگونگی حمایت از اقشار آسیب پذیر و تبیین حقوقی و ضرورت رسیدگی به آنها و تطبیق آن با آموزه های امام علی (ع) است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی بیانگر نقاط ضعف بسیاری از اندیشه های انسانی است که با آزمون و خطا، سعی در اصلاح آن داشتهاند در حالیکه در خطبه ها و نامه ها و بیانات امام (ع) اقشار آسیب پذیر همواره موردتوجه بوده و امام (ع) به واسطه تربیت و آموزش حقوق انسانی شان مانع تبعیض بین افراد شده اند.
زهرا صرفی؛ زینب پورکاویان
چکیده
عدالتخواهی اصلی فرامکانی و فرازمانی و از مسائلی است که همواره، مطلوب بشر بوده است. به گواهی تاریخ امیرالمومنین امام علی علیهالسلام در سیرهی حکومتی خود بیشترین اهتمام را برای تحقق عدالت داشتند و کارگزاران خود را نیز به رعایت عدالت سوق میدادند. توجه به مؤلفههایی از عدالت که در سیره علوی مورد اعتنا بوده است، میتواند چراغ راه ...
بیشتر
عدالتخواهی اصلی فرامکانی و فرازمانی و از مسائلی است که همواره، مطلوب بشر بوده است. به گواهی تاریخ امیرالمومنین امام علی علیهالسلام در سیرهی حکومتی خود بیشترین اهتمام را برای تحقق عدالت داشتند و کارگزاران خود را نیز به رعایت عدالت سوق میدادند. توجه به مؤلفههایی از عدالت که در سیره علوی مورد اعتنا بوده است، میتواند چراغ راه دیگران برای حرکت در این مسیر باشد. این پژوهش با روش تحلیل مضمون به تبیین مضامین عدالت فردی پرداخته است که در نامههای امیرالمؤمنین امام علی(ع) به کارگزاران خود اشاره شده است. از نگاه آن حضرت(ع) عدالت فردی، مقدمهی عدالت اجتماعی است که شامل مضامین تقوا، مراقبت از نفس، رعایت واجبات و دوری از محرمات، نهی از رذائل اخلاقی، اصول ارتباطی با خداوند، اصول معاشرت، زهد، شکرگزاری، استمداد از خداوند، تلاش برای اقامهی حق، انجام امور به موقع میشود.
علی الماسی؛ رحمت اله جغتایی سبزواری؛ سید علی اصغر میرخلیلی
چکیده
ولایت سیاسی اجتماعی اهل بیت علیهم السلام، از حقوق مسلّم و موضوعه از جانب خدای سبحان است که مورد تأکید قرآن کریم و خود اهل بیت علیهمالسلام منجمله نهجالبلاغه بوده است. بهرغم اهمیت و کیفیت شرح ابنابیالحدید بر نهجالبلاغه، وی در مواردی از شرح خود، راه خلاف انصاف را پیموده و فرمایشات حضرت را بر مبنای اصول اعتقادی و فقهی خود شرح ...
بیشتر
ولایت سیاسی اجتماعی اهل بیت علیهم السلام، از حقوق مسلّم و موضوعه از جانب خدای سبحان است که مورد تأکید قرآن کریم و خود اهل بیت علیهمالسلام منجمله نهجالبلاغه بوده است. بهرغم اهمیت و کیفیت شرح ابنابیالحدید بر نهجالبلاغه، وی در مواردی از شرح خود، راه خلاف انصاف را پیموده و فرمایشات حضرت را بر مبنای اصول اعتقادی و فقهی خود شرح کرده است. در این مقاله پس از ارائهی امور مقدماتی و نیز مبانی نظری و کلیات، به تبیین مسألهی ولایت سیاسی اجتماعی امیرالمؤمنین علیهالسلام از دیدگاه ابن ابیالحدید میپردازیم. در این میان، شروحی که وی در مورد فرمایشات امیرالمؤمنین علیهالسلام در باب احقّیت حضرت در مسألهی ولایت ارائه داده و نیز تفکیکی که بین افضلیت و خلافت میکند و دیگر موارد مربوطه بررسی میشود. سپس نقدهایی که به ابن ابیالحدید در مورد شروحش وارد شده را ایراد میکنیم. یافتهی تحقیق حاضر، قضاوت غیرمنصفانهی ابنابیالحدید در مسألهی ولایت سیاسی اجتماعی امیرالمؤمنین علیهالسلام، ناظر به فرمایشات حضرت در نهجالبلاغه است. او در این زمینه با اصرار بر پیشفرضهای برخاسته از عقاید و فقه درون مذهبی خود، چشم بر حقیقت بسته است. هدف از این مقاله تبیین شروح ابنابیالحدید ذیل فرمایشات حضرت امیر علیهالسلام در مسألهی ولایت سیاسی اجتماعی اهل بیت علیهم السلام و سپس نقد این دیدگاهها و شروح اوست. روش این اثر بنیادین، تحلیل و نقد بر مبنای اسناد است که با مراجعه به کتب کتابخانه، سایتهای معتبر و نرمافزارهای مرتبط صورت میپذیرد.
عبدالرحمن باقرزاده؛ حبیب الله حلیمی جلودار
چکیده
از شرائط قطعی اعتبار حدیث نزد اهل سنت، عدالت راوی است، یکی از اموری که بر عدالت راوی خدشه وارد مینماید نصب و عناد با اهل بیت(ع) و در رأس آنها علی(ع) است؛ در میان اهل سنت، «صحیحین» از بالاترین اعتبار برخوردارند و روایاتشان، بدون نیاز به بررسی، پذیرفته میشود. سؤال این است که آیا این شرط از عدالت راوی – که موجب اطمینان از ...
بیشتر
از شرائط قطعی اعتبار حدیث نزد اهل سنت، عدالت راوی است، یکی از اموری که بر عدالت راوی خدشه وارد مینماید نصب و عناد با اهل بیت(ع) و در رأس آنها علی(ع) است؛ در میان اهل سنت، «صحیحین» از بالاترین اعتبار برخوردارند و روایاتشان، بدون نیاز به بررسی، پذیرفته میشود. سؤال این است که آیا این شرط از عدالت راوی – که موجب اطمینان از صحت روایت است - در این دو کتاب رعایت شده است؟ انصاف و تحقیق و حتی اعتراف برخی دانشمندان اهل سنت، حاکی از عدم وجود این شرط در راویان صحیحین است. از جمله اینکه آنها، به برخی از نواصب اعتماد کرده و در صحیحین از آنها نقل حدیث نمودهاند که این امر میتواند پایههای اعتماد مطلق به آنها را سست نماید. پژوهش حاضر که بر روش توصیفی – تحلیلی استوار است به بررسی این امر مبادرت نموده و با تکیه بر منابع اهل سنت، به معرفی تعدادی از راویان ناصبی در روایات صحیحین پرداخته است.
محمد مهدی حاجیلوئی محب؛ مریم شمخانی
چکیده
معناشناسی واژگان، یکی از شاخه های دانش زبان شناسی بوده که به تحلیل معنایی واژه ها و جمله های یک متن پرداخته و ارتباط بین آنان را به وسیله نظام معنایی روشن میسازد. این روش، به خواننده کمک میکند تا با توجه به سیاق و دقت در مجاورت کلمات، از افق نگاه گوینده یا نگارنده، به متن نگریسته و به زنجیرهای از معنا دست یابد. چنین فرآیندی، فهم بهتری ...
بیشتر
معناشناسی واژگان، یکی از شاخه های دانش زبان شناسی بوده که به تحلیل معنایی واژه ها و جمله های یک متن پرداخته و ارتباط بین آنان را به وسیله نظام معنایی روشن میسازد. این روش، به خواننده کمک میکند تا با توجه به سیاق و دقت در مجاورت کلمات، از افق نگاه گوینده یا نگارنده، به متن نگریسته و به زنجیرهای از معنا دست یابد. چنین فرآیندی، فهم بهتری از متون مختلف، به ویژه متون دینی، مانند نهج البلاغه و واژههای به کار رفته در آن، ارائه میدهد. هدایت، واژهای پر کاربرد در نهج البلاغه بوده که مسائل گوناگون اعتقادی، تربیتی و اخلاقی پیرامون آن طرح شده است. پژوهش حاضر، با روش توصیفی-تحلیلی و با بهرهگیری از معناشناسی همزمانی، با هدف فهم ابزار، مفاهیم تأثیرگذار و دستیابی به میدان معنایی واژه هدایت در نهج البلاغه، سامان یافته است. بررسیها نشان داد که معنای اساسی هدایت، راهنمایی کردن بوده و ساحتهای گوناگونی در ارتباط با این واژه قابل طرح است، شامل: همنشینهای ابزاری، مانند پیامبر(ص) ؛ همنشینهای پیشران، مانند درخواست مدد الهی؛ همنشینهای پسران مانند شیطان؛ واژههای ملازم، مانند برخورداری از قلب سلیم؛ واژههای متضاد، مانند ضلالت. از تحلیل دادههای پیشگفته، نتیجهگیری میشود که هدایت، نجاتی ازسوی خدا به کسانی است که از قلب سلیم برخوردارند و در مسیر گمراهی و هلاکت قدم نمیگذارند. ترسیم میدان معنایی واژه هدایت در نهجالبلاغه، بر پایه شیوه همزمانی و همنشینی واژگانی، از نوآوریهای پژوهش حاضر تلقّی میگردد.
مهیار خانی مقدم
چکیده
پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی به بررسی فصل دوم از کتاب «جامعۀ کاریزماتی: هویّت شیعه در صدر اسلام» و نقد روش مؤلفش، ماریا دکاک در فهم حدیث غدیر میپردازد. روش فهم وی دارای برخی نقاط قوت مانند اهتمام بر استفاده از منابع معتبر فریقین در فهم حدیث غدیر، دقّت در مؤلف کتاب الولایه، تأکید بر حفظ یکپارچگی متن حدیث غدیر، عنایت برنقش ...
بیشتر
پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی به بررسی فصل دوم از کتاب «جامعۀ کاریزماتی: هویّت شیعه در صدر اسلام» و نقد روش مؤلفش، ماریا دکاک در فهم حدیث غدیر میپردازد. روش فهم وی دارای برخی نقاط قوت مانند اهتمام بر استفاده از منابع معتبر فریقین در فهم حدیث غدیر، دقّت در مؤلف کتاب الولایه، تأکید بر حفظ یکپارچگی متن حدیث غدیر، عنایت برنقش اقتضائات اجتماعی و مذهبی در نقل روایات و تحلیل عقلی در ردّ معنای محبّت برای مولی است. البته نقاط ضعفی نیز وجود دارد؛ مانند منحصر کردن ناقلان و راویان حدیث غدیر به افراد مدنی، عدم عنایت بر نقش ضابط بودن در پذیرش حدیث، تأکید بر جعلی بودن احادیث حاوی نام امامان (ع) و اشتباه در اعلام سبب صدور حدیث غدیرخم. تحلیل آسیبهای روش فهم دکاک بیانگر فهم نادقیق وی از حدیث غدیر است که بیتأثیر از نظرات اهل سنّت که در فضای علمی خاورشناسان منتشر شده، نیست.
مچتبی جاویدی؛ رحیم کاظمی؛ زهرا آتشی
چکیده
بر اساس فقه اسلامی هر کس مرتکب فعل حرامی شود مستحق عقاب اخروی است. در خصوص استحقاق مجازات دنیوی، برخی از محرمات، حسب مورد، مستوجب کیفر معین حد، قصاص و دیه هستند که موجب، نوع و میزان مجازات آنها در شرع مقدس مشخصشده است. اما برخی از محرمات، کیفر معینی در شرع مقدس ندارند. در خصوص محرمات فاقد کیفر معین، قاعدهی «التعزیر لکل حرام» ...
بیشتر
بر اساس فقه اسلامی هر کس مرتکب فعل حرامی شود مستحق عقاب اخروی است. در خصوص استحقاق مجازات دنیوی، برخی از محرمات، حسب مورد، مستوجب کیفر معین حد، قصاص و دیه هستند که موجب، نوع و میزان مجازات آنها در شرع مقدس مشخصشده است. اما برخی از محرمات، کیفر معینی در شرع مقدس ندارند. در خصوص محرمات فاقد کیفر معین، قاعدهی «التعزیر لکل حرام» قاعدهای مشهور در بین فقها است که بر طبق آن هر عمل حرامی قابل تعزیر است. تمسک به اطلاق این قاعده در عرصه اجرایی باعث گسترش نامحدود سیاستهای سرکوبگرانه میگردد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی- انتقادی به دنبال آن است که روشن سازد اساساً روش مواجهه امام علی (ع) در برابر محرمات فاقد کیفر معین چگونه بوده است و بر اساس آن، اطلاق قاعده «التعزیر لکل حرام» را مورد نقد و بررسی قرار دهد. بر اساس نتایج حاصل از این مقاله، تدابیر امیر مؤمنان (ع) در مقابل محرمات اختصاص به کیفر ندارد. نحوه مواجهه حضرت در مقابل محرمات در دو قالب تدابیر بازدارنده و تدابیر واکنشی قابل تبیین است. هرکدام از این دو دسته طیف گستردهای از تدابیر را شامل میشود و کیفر تنها یکی از اقسام تدابیر واکنشی بوده است. در سیره امام علی (ع) کارکرد کیفر برای مقابله با محرمات به شرط وجود ضرورت، نفی نمیشود، اما اعتماد کامل بر آن برای دفع محرمات و استفاده از آن در هر موردی بدون توجه به سایر تدابیر و تمهیدات زیر سؤال میرود.
وحیدرضا حلوائیها؛ سعید صحت
چکیده
امام علی(ع) با تاکید بر دوسویه بودن حق در نهجالبلاغه، امکان تضییع حق فرادست توسط زیردست و بهتبع آن بیعدالتی نسبت به فرادست را وارد میدانند. مفهومی که در ادبیات عدالت سازمانی مغفول مانده است. بنابراین، هدف این پژوهش احصاء دلالتهای ادراک عدالت فرادستان در سازمان مبتنی بر راهبرد دلالتپژوهی از نهجالبلاغه است. با ...
بیشتر
امام علی(ع) با تاکید بر دوسویه بودن حق در نهجالبلاغه، امکان تضییع حق فرادست توسط زیردست و بهتبع آن بیعدالتی نسبت به فرادست را وارد میدانند. مفهومی که در ادبیات عدالت سازمانی مغفول مانده است. بنابراین، هدف این پژوهش احصاء دلالتهای ادراک عدالت فرادستان در سازمان مبتنی بر راهبرد دلالتپژوهی از نهجالبلاغه است. با تعریف عدالت بهمعنی دادن حق به صاحب حق، دلالتهای احصاءشده مبین ذیحق بودن فرادستان و برخورداری زیردستان از قدرت و انگیزة نقض این حق است، که امام(ع) به ویژگیهای ادراککننده (فرادست)، ادراکشونده (زیردست) و زمینههای این ادراک اشاره کردهاند.
علاوه بر معرفی عدالت فرادست بهعنوان سازهای جدید، یافتههای پژوهش نشان میدهد، با ورود این سازه در مفهوم عدالت سازمانی، تحولی پارادایماتیک رخ میدهد. از این منظر، عدالت موهبتی نیست که توسط فرادستان به زیردستان اعطا و یا دریغ شود، بلکه عدالت مفهومی است محیط بر کنشگران سازمان. بر این اساس، ادراک عدالت، مفهومی ایستا، درخصوص یک رفتار یا واقعه نیست بلکه، ادراکی است تجمعی و پویا که در کنشهای اجتماعیِ مشارکتکنندگان، متجلیشده و تبدیل به جو غالب میگردد، که نه فرادستان میتوانند از مسئولیت خود در قبال آن شانه خالی کنند و نه زیردستان آنقدر کوچک فرض میشوند که تاثیری در آن نداشته باشند.
سجاد صمدوند؛ حمید طالب زاده
چکیده
امروزه در برخورد با بزه، سیاستی مورد وثوق قرار گرفته که علاوه بر کیفردهی، به جنبههای پیشگیرانه از جرم توجه داشته و هدف آن «پیشگیری از جرم» باشد. مداقه در نظام مقدس علوی با توجه به بهرهمندی از مبانی استوار دینی و اعتقادی اسلام و قرارگیری امام معصوم در صدر آن، حاکی از آن است که رهیافتهای اتخاذ شده توسط امیرالمؤمنین علی(ع) در این ...
بیشتر
امروزه در برخورد با بزه، سیاستی مورد وثوق قرار گرفته که علاوه بر کیفردهی، به جنبههای پیشگیرانه از جرم توجه داشته و هدف آن «پیشگیری از جرم» باشد. مداقه در نظام مقدس علوی با توجه به بهرهمندی از مبانی استوار دینی و اعتقادی اسلام و قرارگیری امام معصوم در صدر آن، حاکی از آن است که رهیافتهای اتخاذ شده توسط امیرالمؤمنین علی(ع) در این زمینه از جامعیت بیبدیلی برخوردار است. حضرت در برخی موارد به هشدار، نصیحت و اقدامات کنشی بسنده نموده و در سایر موارد به توبیخ و مجازات قاطعانه اقدام نموده است. در این پژوهش کوشش بر آن بوده تا با بهرهگیری از روش تحلیل مضمون، متن کامل نهجالبلاغه تحلیل و گزارههای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی اندیشة امام علی(ع) در پیشگیری از جرم استخراج شود؛ سپس با حصول اسلوبهای پیشگیرانه از جرم از منظر نهجالبلاغه به بررسی راهکارهای پیشگیرانه غیرکیفری از قبیل پیشگیریهای وضعی و اجتماعی در کنار رهیافتهای پیشگیری کیفری از بزه اعم از شدت، قطعیت، سرعت و شیوه اجرا در حوزه سیاست جنایی پرداخته شود.
محمد رحیمی؛ احمدرضا آریان
چکیده
مطالعه تطبیقی ترجمه یک متن در دو زبان مختلف، از این حیث که نوعِ برخورد زیباییشناختی مترجمان را نشان میدهد، دارای اهمیت است. نظر به این مسئله مهم، پژوهش حاضر قصد دارد تا با روشی توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر نظریه پیتر نیومارک، نحوه ترجمه استعاره را در ترجمه فارسی گرمارودی و ترجمه چینیِ جههوا از خطبه مشهور «شقشقیه» امام علی (علیه ...
بیشتر
مطالعه تطبیقی ترجمه یک متن در دو زبان مختلف، از این حیث که نوعِ برخورد زیباییشناختی مترجمان را نشان میدهد، دارای اهمیت است. نظر به این مسئله مهم، پژوهش حاضر قصد دارد تا با روشی توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر نظریه پیتر نیومارک، نحوه ترجمه استعاره را در ترجمه فارسی گرمارودی و ترجمه چینیِ جههوا از خطبه مشهور «شقشقیه» امام علی (علیه السلام)، مورد بررسی و مقابله قرار دهد. آنچه که این پژوهش بدان دست یافته، نشان میدهد که بهترین روش برای ترجمه استعارات متون مقدس، بازسازی آن و احتراز از تبدیل و تغییر تصویر متن مبدأ است چرا که این کار مخاطب زبان مقصد را با نحوه تفکر گوینده متن اصلی آشنا میسازد. کاری که مترجم چینی بیشتر از مترجم فارسی بدان مقید بوده است.
زهرا خراسانی؛ محسن دیمه کار گراب
چکیده
در متون کهن روایی اهلسنت، روایتی به این مضمون گزارش شده است که در روزهای آخر زندگانی پیامبر(ص)، عباس بنعبدالمطلب از امام علی (ع) میخواهد که به نزد پیامبر (ص) رفته تا دربارة جانشین ایشان بپرسند؛ امّا ایشان امتناع ورزیده و بیان میکند که اگر از ایشان سوال بپرسیم خود پیامبر (ص) ما را منع میکند و مردم نیز خلافت را به ما نخواهند داد. ...
بیشتر
در متون کهن روایی اهلسنت، روایتی به این مضمون گزارش شده است که در روزهای آخر زندگانی پیامبر(ص)، عباس بنعبدالمطلب از امام علی (ع) میخواهد که به نزد پیامبر (ص) رفته تا دربارة جانشین ایشان بپرسند؛ امّا ایشان امتناع ورزیده و بیان میکند که اگر از ایشان سوال بپرسیم خود پیامبر (ص) ما را منع میکند و مردم نیز خلافت را به ما نخواهند داد. با توجه به تعدد نقل این روایت در مصادر روایی اهل سنت و نیز تعارض آن با مقام امامت امام علی (ع)، اعتبارسنجی روایت مزبور ضروری مىنماید. انگیزه مشروعیتبخشی به حکومت عباسیان، عدم رضایت نبوی به خلافت علوی، مشروعیتبخشی به ماجرای سقیفه و تأیید اجماع، بازنشر وارونه از گونه اصیل روایت در مصادر اهل سنت به استناد مصادر امامی و نیز تعارض آن با آیات قرآن در کنار ادلّه و شواهد متعدد دیگر از جمله دلایلی است که جعلی بودن روایت را نشان میدهد.
اعظم حسین پور اصل؛ صمد بهروز
چکیده
نامه شش نهجالبلاغه خطاب به معاویه، نوشتهای است که امام(ع) در آن بر لزوم بیعت معاویه با ایشان و به شیوه احتجاج مورد قبول وی، با او سخن گفتهاند و به شبهاتی که مطرح کرده است، پاسخ استدلالی دادهاند. برخی از نویسندگان اهلسنت با استناد به این نامه، بیعت با خلفا را مطابق دیدگاه حضرت دانسته و در صدد انکار نصالهی امامت برآمدند. محمود شکری ...
بیشتر
نامه شش نهجالبلاغه خطاب به معاویه، نوشتهای است که امام(ع) در آن بر لزوم بیعت معاویه با ایشان و به شیوه احتجاج مورد قبول وی، با او سخن گفتهاند و به شبهاتی که مطرح کرده است، پاسخ استدلالی دادهاند. برخی از نویسندگان اهلسنت با استناد به این نامه، بیعت با خلفا را مطابق دیدگاه حضرت دانسته و در صدد انکار نصالهی امامت برآمدند. محمود شکری آلوسی از جمله نویسندگانی است که در کتاب «السیوف المشرقة مختصرالصواعق المحرقة» خود، پاسخ محققان شیعه را درباره شبهه مذکور ناکافی دانسته و آن را با بیانات متعدد رد کرده است. نوشته حاضر درصدد برآمد تا میزان اعتبار گفتههای وی را مورد تحلیل قرار دهد. با بررسی سیاقی نامه حضرت و دیدگاه بنیامیه درباره نصبالهی علی(ع)، آنچه او اظهار کرده است، انکار میشود و مداقه در جریانات تاریخی دوران نگارش نامه و تحلیل سخنان حضرت درباره معاویه، آنچه را او درصدد توجیه عملکردها و باورهای معاویه برآمده است، متزلزل میکند.
یدالله حاجی زاده
چکیده
عثمان بن عفان خلیفه سوم مسلمانان (23-35 ﻫ) در شورشی که علیه وی در مدینه رخ داد، توسط عدهای از مسلمانان به قتل رسید. امام علی(ع) علیرغم مخالفت با چنین اقدامی، قاتلان او را مورد محاکمه قرار نداد و آنان را مجازات نکرد. بنابراین سوالی که در این جا هست این است که علت یا علل عدم قصاص قاتلان عثمان توسط امیرالمومنین(ع) چه بوده است؟ علیرغم پیچیدهگیهای ...
بیشتر
عثمان بن عفان خلیفه سوم مسلمانان (23-35 ﻫ) در شورشی که علیه وی در مدینه رخ داد، توسط عدهای از مسلمانان به قتل رسید. امام علی(ع) علیرغم مخالفت با چنین اقدامی، قاتلان او را مورد محاکمه قرار نداد و آنان را مجازات نکرد. بنابراین سوالی که در این جا هست این است که علت یا علل عدم قصاص قاتلان عثمان توسط امیرالمومنین(ع) چه بوده است؟ علیرغم پیچیدهگیهای خاص موضوع به جهت جوابهای گوناگونی که در این خصوص مطرح شده، واکاوی این موضوع- با بهرهگیری از روش توصیفی و تحلیلی- نشان میدهد، هر چند امیرالمومنین(ع) به دنبال رسیدگی به ماجرای قتل عثمان و مجازات قاتلان وی بوده، اما مشخص نبودن قاتلان مباشری عثمان و شرایط خاصی که حضرت در دوره زمامداری خویش با آنها مواجه شده، عملاً به آن حضرت اجازه نداده است در این زمینه کاری صورت دهد.