TY - JOUR ID - 5544 TI - تأثیر جغرافیای محیطی بر اخلاق و رفتار مردم بصره در عصر امام علی(ع) JO - پژوهش‌نامه علوی JA - ALAVI LA - fa SN - 2383-0859 AU - حسینی هنومرور, اکرم السادات AU - صحرایی, کمال AU - میرجلیلی, علی محمد AD - علوم قرأن و حدیث.الهیات.نهج البلاغه.دانشگاه میبد AD - علوم قران و حدیث. الهیات. دانشگاه میبد. AD - الهیات.علوم قرآن و حدیث. دانشگاه میبد Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 11 IS - 21 SP - 1 EP - 26 KW - امام علی (ع) KW - نهج‌البلاغه KW - بصره KW - محیط جغرافیایی DO - 10.30465/alavi.2020.5544 N2 - شناخت محیط و عوامل جغرافیایی شهر بصره و تأثیر آن ها در اخلاق و رفتار  مردم، در کنار آگاهی از سایر عوامل فردی و اجتماعی مردمان این شهر در عصر امام علی(ع) می تواند اسباب انحراف بصریان در بیعت شکنی با امام علی(ع) و برپایی جمگ جمل را روشن تر نماید. امام علی(ع) بعد از پیروزی در جنگ جمل، بصریان را نکوهش کرده و افکار سفیهانه مردم این شهر را متأثر از عواملی از جمله جغرافیایی بصره دانسته است. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی و با گردآوری داده های کتابخانه ای به ویژه کتاب نهج البلاغه و بیانات حضرت علی(ع) در مواجهه با مردم بصره، تلاش می کند علل و اسباب رفتار و اخلاق مردم را در مخالفت با امام علی(ع) در حوزه تأثیر عوامل جغرافیایی در آن دوران تبیین نماید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که محیط طبیعی و عوامل جغرافیایی مانند(آب، خاک، هوا، مسیرهای موصلاتی، بندری بودن، نزدیکی به کشورهای متمدن و غیره) در کنار عوامل متعدد دیگر، در اخلاق و رفتار بصریان تأثیر گذاشته و در نتیجه بخشی از علل و زمینه های انحراف آن ها از امام علی(ع) به واسطه محیط طبیعی شکل گرفته است. البته عوامل طبیعی تأثیر جبرگونه و غیرقابل تغییر نداشته و فقط تسهیل کننده و بسترساز انحراف رفتاری مردمان بصره در رویارویی با امام علی(ع) در عصر علوی بوده است. تأثیرپذیری بخشی از بصریان از این عوامل و همیشگی نبودن آن ها بیانگر مفید بودن این تأثیر در کلام امام علی(ع) است. UR - https://alavi.ihcs.ac.ir/article_5544.html L1 - https://alavi.ihcs.ac.ir/article_5544_b244c1ccb2a5efc8a3693af858c7219e.pdf ER -