ORIGINAL_ARTICLE
سیما و سیرة حضرت علی و اهل بیت (ع) در تذکرة الاولیای عطار نیشابوری
تدوین کتابهایی برای آموزش مفاهیم معرفتی، یا تألیفِ رسائلی بهمنظور توضیح و ایرادِ جواب در خصوص شُبهات مطرحشده از جانب مخالفان و همچنین نگارش آثاری بهقصد راهنمایی جویندگان معرفت و ذکر اقوال و افعالِ قُدوههای راستین اهل عرفان، همواره، یکی از فعالیتهای مهم فکری و علمیِ نظریهپردازان تصوف و عالمانِ عرفان اسلامی بوده است. در این دسته از آثار، بنا به اعتقاد نویسنده و همچنین بر مبنای سلیقة شخصی یا باورهای مذهبی او، ضمن طرح مباحث اصولی تصوف، معمولاً سرگذشتها و سخنان بزرگان طریقت نیز گردآوری شده است. در این میان، محتوا و مضمونِ برخی از آثار عرفانی، یکسره به توضیح درخصوص سرگذشت و ذکر اقوال اهل طریقت اختصاص یافته است. تذکرة الاولیای، از جمله تذکرههای فارسی در زمینة عرفان است که عطار در آن به شرحِ احوالِ بزرگان اولیاء و مشایخ صوفیه توجهی ویژه نشان داده است. یکی از موضوعات و مبنای مهم در تذکرة الاولیا، بیانِ سیره و سخنان حضرت علی (ع) و چند تن از ائمة اهل بیت (ع) است. این شرح و توضیح، به توصیف برخی از مبانی فکری و رفتاری آن بزرگان در متن کتاب منجر شده است. در واقع علمای عرفان و تصوّف بر مبنای باورهای اعتقادی خویش، ضمن پیروی از سیرۀ رسول اکرم (ص) و صحابۀ ایشان، الگوبرداری از زندگی و سخنان اهل بیت (ع) را نیز بهعنوانِ سرمشقی متقن، همواره مدِّ نظر قرار دادهاند. در این مقاله، سیما، سیره و سخنانِ امام علی (ع)، امام باقر (ع) و امام صادق (ع) بر مبنای تذکرة الاولیا بررسی و تبیین شده است
https://alavi.ihcs.ac.ir/article_4475_32b4cad4aa27a41a1edbe1156d6e32ff.pdf
2018-03-21
1
16
تذکرة الاولیاء
عرفان و تصوف
امام علی (ع)
امام محمدباقر (ع)
امام جعفر صادق (ع)
فضل الله
رضایی اردانی(نویسنده
rezaei_ardani@yahoo.com
1
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان یزد، یزد، ایران.
LEAD_AUTHOR
غلامرضا
هاتفی مجومرد
hatefi25@yahoo.com
2
مدرس دانشگاه فرهنگیان یزد
AUTHOR
آمدى تمیمى، عبدالواحد بن محمد. (1362). شرح غررالحکم و دُررالکلم، قم: مرکز نشر کتب اسلامی.
1
- برتلس، یوگنی ادواردویچ. (1382). تصوف و ادبیات تصوف، چاپ سوم، ترجمه سیروس ایزدی، مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر، تهران.
2
- حر عاملی، محمد بن حسن. (1414). وسائل الشیعة، قم: آل البیت.
3
- سجادی، سیدجعفر. (1393). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، چ دوم، تهران: کتابخانه طهوری.
4
- شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1378)، زبور پارسی، گزیده غزلیات عطار، تهران: آگاه.
5
- عطار نیشابوری، شیخ فریدالدین. (1397) تذکرة الاولیاء، 2جلد، مقدمه، تصحیح و توضیحات، محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: سخن.
6
- عزّالدّین کاشانی، محمود بن علی. (1372). مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، تهران: زوّار.
7
-کلاباذی، ابوبکر محمد. (1371). التعرف لمذهب اهل التصوف، تحقیق محمد جواد شریعت، تهران: اساطیر.
8
- مجلسی، محمدباقر (1404 ق). بحارالانوار، تهران: المکتبة الاسلامیة.
9
- هجویری، ابوالحسن علی بن عثمان. (1389). کشفالمحجوب، تصحیح محمود عابدی، تهران: سروش.
10
- همتی، امیرحسین. (1393). سیمای اولیاءالله و جایگاه ولایت در عرفان و تصوف، چاپ اول، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد، شهرکرد
11
ORIGINAL_ARTICLE
واکاوی زمینهها و عوامل مقبولیت اجتماعیـ سیاسی سادات علوی در تبرستان
تاریخ سیاسی- اجتماعی سدههای نخستین اسلامی در تبرستان با نام سادات علوی پیوندی دیرینه دارد.انتساب به آل محمد(ص) و امامان شیعه و تاثیرپذیری از سیاست تقابلی دربرابر دستگاه خلافت زمینه های اولیه مقبولیت علویان را بوجود آورد و به فرایندمهاجرت آنان به صفحات شمالی ایران دامن زد. از نتایج حضور اثربخش این سادات دارای وجاهت کاریزماتیک، تسهیل عزیمت جماعت علوی و ماندگاری آنان در تبرستان بود. این پژوهش بهدنبال یافت پاسخ این پرسش است که: بستر، دلایل و عوامل مقبولیت سادات در تبرستان پیش از تشکیل حکومت و احراز مشروعیت چه بوده است؟مطالعات تاریخی نشان میدهد مهمترین عامل، مقبولیت اجتماعی شدهی سادات علوی در تبرستان علاوه بر دارا بودن بن مایه های ایدئولوژیک مذهبی و رویکردهای شیعی مقبول راهبران مذهبی-سیاسی آنان می توانست در مدعای ایشان و رفتارهای تعاملی آنان با دو گروه سیاسی – اجتماعیِ اسپهبدان محلی و توده مردم متجلی شود.واکاوی این مظاهر مقبولیت آفرین و مشروعیت زا خواست مقاله حاضر است. پژوهش پیش رو ضمن دسته بندی منابع و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانهای و توصیفی بر آن است زمینه ها و عوامل مقبولیت اجتماعی-سیاسی سادات علوی در تبرستان را بازشناسی نماید.
https://alavi.ihcs.ac.ir/article_3998_9e1494ffbc134708b3ea4a4702572e29.pdf
2018-03-21
17
29
سادات
یحییبن عبدالله
اسپهبدان
علویان
تبرستان
مقبولیت سیاسی
سجاد
رمضانی
sjramezani.ac@gmail.com
1
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
AUTHOR
فاطمه
جان احمدی
janahmad2004@yahoo.com
2
عضو هیات علمی
LEAD_AUTHOR
رضا
شعبانی
sajad3343@yahoo.com
3
هیت علمی
AUTHOR
ابن اسفندیار ،بهاءالدین محمدبن حسن،(1366ش) تاریخ طبرستان، به تصحیح عباس اقبال، تهران: کلاله خاور.
1
ابن بابویه، محمد بن على(1362ش)، الخصال، محقق / مصحح: غفارى، على اکبر، قم: جامعه مدرسین.
2
ابن حوقل(1938م)، صورة الأرض، بیروت: دار صادر.
3
ابن شعبه حرانى(1404ق)، تحف العقول، حسن بن على، محقق / مصحح: غفارى، على اکبر، قم: جامعه مدرسین.
4
ابن طاووس، على بن موسى(1416ق)، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، محقق / مصحح: مؤسسة صاحب الأمر، اصفهان:گلبهار.
5
اب‍نج‍وزی، ع‍ب‍دال‍رح‍مان ب‍ن ع‍ل‍ی (1412ق)، المنتظم فى تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفى عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیه.
6
اب‍نح‍ج‍ر ع‍س‍ق‍لان‍ی، اح‍م‍د ب‍ن ع‍ل‍ی (1329ق)، لسان المیزان، دکن: بینا.
7
اب‍نح‍ی‍ون، ن‍ع‍م‍ان ب‍ن م‍ح‍م‍د (1409ق)، شرح الأخبار فی فضائل الأئمه الأطهار علیهم السلام، قم: جامعۀ مدرسین.
8
ابن خلدون، العبر(1391ق)،بیروت: منشورات مؤسسه الأعلمی للمطبوعات .
9
اب‍نس‍ع‍د، م‍ح‍م‍د (1414ق)، الطبقات الکبرى، تحقیق محمد بن صامل السلمى، طائف: مکتبهالصدیق.
10
اب‍نطق‍طق‍ی، م‍ح‍م‍د ب‍ن ع‍ل‍ی (1418ق)، الفخرى فى الآداب السلطانیه و الدول الاسلامیه، تحقیق عبدالقادر محمد مایو، بیروت: دارالقلم العربى.
11
ابن عبد ربه الاندلسی، احمدبن محمد(1402ق)، العقد الفرید، بیروت:دارالکتاب العربی.
12
اب‍نع‍ن‍ب‍ه، اح‍م‍د ب‍ن ع‍ل‍ی (1417ق)، عمده الطالب فی أنساب آلابىطالب، قم: انصاریان.
13
ابن فقیه همدانی، ابوبکر احمدبن محمد(1408ق)، مختصر البلدان، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
14
ابوالعباس احمد بن ابراهیم (1423ق)، المصابیح، تحقیق عبدالله حوثى، صنعا: مؤسسة الامام زید بن علی.
15
اب‍وع‍ب‍ی‍د، ق‍اس‍م ب‍ن س‍لام (1410ق)، النسب، محقق و مصحح: مریم و محمد خیرالدرع، بیروت: دارالفکر.
16
اب‍وعلی م‍س‍ک‍ویه، اح‍م‍دب‍ن م‍ح‍م‍د (1379)، تجارب الأمم، تحقیق ابوالقاسم امامى، تهران: سروش.
17
اح‍م‍دب‍نع‍ب‍دال‍ل‍هب‍نص‍ال‍ح اب‍یال‍ح‍س‍نال‍ع‍ج‍ل‍ی(1984م)، ت‍اری‍خ ال‍ث‍ق‍ات، ب‍ی‍روت:دارالکتب العلمیه.
18
اح‍م‍دی م‍ی‍ان‍ج‍ی، ع‍ل‍ی، (۱۴۲۷ق) مکاتیبالائمه، تحقیق و مراجعه مجتبی فرجی، موسسه دارالحدیثالعلمیه والثقافیه،قم: مرکزالطباعه والنشر.
19
اصفهانی، حمزه، (بی تا)، مقاتل الطالبین، بیروت: دارالمعرفه.
20
آملی ،اولیاءالله،(1313ش) تاریخ رویان، تصحیح عباس خلیلی، تهران: اقبال.
21
ام‍ی‍ن‍ی، ع‍ب‍دال‍ح‍س‍ی‍ن، (۱۴۱۶ق) ن‍ظره ال‍ی ال‍غ‍دی‍ر، ج‍م‍اع‍ه ال‍م‍درس‍ی‍ن ب‍ق‍م ال‍م‍ش‍رق‍ه، قم: م‍وس‍س‍ه ال‍ن‍ش‍ر الاس‍لام‍ی.
22
بحرانى، سید هاشم بن سلیمان(1427ق)، بهجة النظر فی إثبات الوصایة و الإمامة للأئمة الإثنی عشر ،محقق / مصحح: مبارک، عبد الرحیم، مشهد: بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى.
23
ــــــــــــــــــــــ ، (1411ق)، حلیة الأبرار فی أحوال محمّد و آله الأطهار علیهم السلام، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
24
بطلیوسی، عبدالله بن محمد(1420ق) ، الاقتضاب فی شرح أدب الکتاب، محقق عیون لاسود محمد بن باسل، بیروت: دارالکتب العلمیه.
25
ب‍لاذری، اح‍م‍د ب‍ن ی‍ح‍ی‍ی، (1397ق) انساب الأشراف، تحقیق محمد باقر المحمودی، بیروت: دار التعارف للمطبوعات، ط الأولى .
26
ب‍ی‍ه‍ق‍ی، اب‍راه‍ی‍مب‍ن م‍ح‍م‍د، (1380ق) المحاسن و المساوی، قاهره: چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم.
27
ب‍ی‍ه‍ق‍ی، ع‍ل‍یب‍ن زی‍د، (بی تا ) لباب الأنساب و الألقاب و الأعقاب، محقق:مهدی رجائی، قم: کتابخانه حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی.
28
تاریخ اربل، (1980م) عراق: دار الرشید للنشر.
29
جهشیاری، محمدبن عبدوس(1357ق) کتاب الوزراء و الکتاب، قاهره: چاپ عبدالله اسماعیل صاوی.
30
ح‍ی‍در، اس‍د، (1422ق) الإمام الصادق و المذاهب الأربعه، بیروت: دار التعارف.
31
خطیب بغدادی، احمد بن علی، (بی تا) تاریخ بغداد، أو، مدینة السلام، دراسة و تحقیق:عطا، مصطفی عبدالقادر، بیروت: دار الکتب العلمیه.
32
داود، ن‍ب‍ی‍ل‍ه ع‍ب‍دال‍م‍ن‍ع‍م، (۱۴۱۵ق) ن‍ش‍اة ال‍ش‍ی‍ع‍ة الام‍ام‍ی‍ة، ب‍ی‍روت: دارال‍م‍ورخ ال‍غ‍رب‍ی.
33
دینوری، ابوحنیفه احمدبن داود(1371ش)، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران: نی.
34
ذهبی، محمدبن احمد ، (1413ق) تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق عمر عبد السلام تدمرى، بیروت: دار الکتاب العربى، ط الثانیة.
35
ـــــــــــ، (۱۴۱۷ق)سیر اعلامالنبلاء و بهامشه احکامالرجال من میزانالاعتدال فی نقدالرجال، تحقیق محبالدینابیسعیدعمربنغرامه العمروی، بیروت: دارالفکر.
36
رازی، اح‍م‍د ب‍ن س‍ه‍ل، (بی تا) اخبار فخ و خبر یحیی بن عبد اللّه و اخیه ادریس بن عبد اللّه(انتشار الحرکة الزیدیة فی الیمن و المغرب و الدیلم)، مصحح:جرار، ماهر، بیروت: دار الغرب الاسلامی.
37
ش‍ام‍ی، ی‍وس‍ف ب‍ن ح‍ات‍م، (1420ق) الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم، قم: موسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین قم.
38
شهرستانی، سیدعلی،(1388ق) التسمیات بینالتسامحالعلوی والتوظیفالأموی دراسه تحلیلیه حول سبب تسمیة بعض اولادالائمه باسماءالخلفاء، قم:الرافد.
39
شیخ حر عاملى، محمد بن حسن(1425ق)، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت: اعلمى.
40
طبرى، محمد بن جریر ، (1387ق)تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت: دار التراث، ط الثانیة.
41
ـــــــــــــــــــ ، (1373ش) تاریخنامه طبرى، گردانیده منسوب به بلعمى، تحقیق محمد روشن، تهران: البرز.
42
ف‍خ‍ر رازی، م‍ح‍م‍د ب‍ن ع‍م‍ر، (1419ق) الشجرة المبارکة فی أنساب الطالبیة، محقق:مهدی رجائی، مصحح: محمود بن شهابالدین مرعشی، قم: کتابخانه حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی(ره).
43
فرای، ریچارد(1375ش)، عصر زرین فرهنگ ایران، ترجمه مسعود رجب نیا، تهران: سروش.
44
قاضى نور الله مرعشى(1409ق)، إحقاق الحق و إزهاق الباطل، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
45
ق‍رش‍ی، ب‍اق‍ر ش‍ری‍ف، (1413ق) حیاة الامام موسی به جعفر، بیروت: دار البلاغه.
46
مرعشی، میرظهیرالدین، (1345ش)، تاریخ طبرستان و رویان و مازندران، تهران: مؤسسه مطبوعاتى شرق.
47
م‍س‍ع‍ودی، ع‍ل‍یب‍ن ح‍س‍ی‍ن، (1409ق) مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق اسعد داغر، قم: دار الهجره.
48
ن‍وی‍ری، اح‍م‍د ب‍ن ع‍ب‍دال‍وه‍اب، (بی تا) نهایه الأرب فی فنون الأدب، قاهره: دار الکتب و الوثایق القومیه.
49
هارونی، ابوطالب یحییبنحسین، (1387ش) الافاده فی تاریخالائمهالساده، تصحیح و تحقیق محمدکاظم رحمتی، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب.
50
هلالى، سلیم بن قیس(1405ق)، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، محقق / مصحح: انصارى زنجانى خوئینى، قم: الهادى.
51
ORIGINAL_ARTICLE
تدابیر،ارتقاءوتوسعۀاقتصادی درسیرۀامیرالمؤمنین علی(ع)
مقاله حاضر با عنوان «تدابیراقتصادیدرسیرهحضرتعلی(ع)» با هدف کشف و توصیف چگونگی سیره اقتصادی آن حضرت با تاکید بر دوران حکومت چهار ساله آن حضرت به خامه نگارش در آمده است . برای دستیابی به این هدف از روش مطالعات اسنادی و تحلیلی در بین متون کهن و دست او مرتبط با تاریخ سیره آن حضرت بهره گرفته شده است. طبق یافته ها می توان گفت : آن حضرت با استفاده از خمس، زکات، انفال و سایر منابع مالی که در اختیار داشتند، هم چنین با پیش گرفتن سیاست قناعت، نظارت مستمر، پرهیز از اسراف، گسترشاشتغالمولددرصنعتوکشاورزی، احداث نخلستان های مختلف، توسعه صنعت شهر سازی، حمایت از کسب و کار حلال، برابریحقوقورفعتبعیضدرتوزیعامکاناتعمومی بر آمدند. راهکارهای توسعه اقتصادی آن حضرت توانست فراگرد جامعهپذیری را توسعه و کاستیهای آن را جبران و زندگیعادیمردم را از اختلال نجات دهد
https://alavi.ihcs.ac.ir/article_4000_00494e054472302e0792b6a3aaeee7e4.pdf
2018-03-21
31
54
سیره
معیشت
تدابیر اقتصادی
ارتقاء
توسعه
امیرالمؤمنین علی(ع)
رمضان
محمدی
rmohammadi@rihu.ac.ir
1
عضو هیئت علمی و مدیر گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
LEAD_AUTHOR
یاسر
آقا محمدی
yaseraghamohammadi@yahoo.com
2
دانش آموختۀتاریخ اسلام سطح 4 حوزه
AUTHOR
قرآن کریم.
1
نهجالبلاغه.
2
ابن اثیر، علی بن محمد (1385ق). الکامل فی التاریخ، بیروت: دار صادر.
3
ابن اعثم کوفی، ابو محمد احمد (1411/1991). الفتوح، تحقیق على شیرى، ط الاولی، بیروت: دارالأضواء.
4
ابن شعبه، حسن بن علی (۱۴۰۴ ق). تحف العقول عن آل الرسول (ص)، چاپ دوم، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
5
ابن کثیر، ابو الفداء اسماعیل (1408ق). البدایة والنهایة، تحقیق على شیرى، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
6
ابن ماجه، محمد بن یزید (1395ق). سنن، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
7
ابوعبید، قاسم بن سلام (1395ق). الاموال، چاپ دوم، بیروت: دارالفکر.
8
الاتابکی (بیتا). النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، چاپ اول، مصر.
9
آیتى، محمدابراهیم (1371ش). تاریخ الیعقوبى/ ترجمه، چاپ ششم: تهران: انتشارات علمى و فرهنگى.
10
بیهقی، احمد بن حسین (1355ق). السنن الکبری، بیروت: دارالمعرفه.
11
حسینى زبیدى واسطى، سید مرتضى (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر.
12
رسولی محلاتی، سیدهاشم (1388). ترجمه غررالحکم و درر الکلم، چاپ دوم، تهران: ناشر دفتر نشر اسلامی.
13
زیدان، جرجی (1958م). تاریخ التمدن الاسلامی، مصر: دارالهلال.
14
شیخ طوسی، محمد بن حسن (1393ق). المبسوط، چاپ دوم، ایران: المکتبه المرتضویه.
15
شیخ طوسی، محمد بن حسن (1390ق). النهایه و نکتها، بیروت: دارالکتاب العربیه.
16
صنعانی، عبدالرزاق (1390ق/1970م). المصنف، المجلس العلمی، جنوب أفریقیا.
17
طباطبایی، محمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القران، چاپ اول، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
18
طبری، محمد بن جریر (1403ق). تاریخ الامم و الملوک، چاپ چهارم، بیروت: موسسه اعلمی للمطبوعات.
19
عزالدین ابو حامد ابن ابى الحدید (1337). شرحنهجالبلاغة (ابنأبیالحدید)، چاپ اول، قم: کتابخانه عمومى آیةالله مرعشى نجفى.
20
عطاردى، عزیز الله (1373ش). الغارات/ ترجمه، انتشارات عطارد.
21
قاضی ابو یوسف، یعقوب بن ابراهیم (بیتا). کتاب خراج، چاپ پنجم، قاهره: انتشارات سلفیه.
22
مجلسی، محمدباقر 1363 ش ، بحارالانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، چاپ مکرر، تهران: اسلامیه.
23
محمدی ریشهری، محمد با همکاری نویسندگان (1421ق). موسوعة الامام علی بن ابیطالب(ع)، فی الکتاب والسنة و التاریخ، چاپ اول، قم: دارالحدیث للطباعة و النشر.
24
مقری فیومی، احمد بن محمد (1928م). المصباح المنیر، چاپ هفتم، قاهره: مطبعه الامریه.
25
نجفی، محمدحسن (1981م). جواهرالکلام، چاپ اول، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
26
نسائی، احمد بن شعیب (بیتا). سنن النسائی، دارالکتاب العربی.
27
نوری همدانی، حسین (1362). اقتصاد اسلامی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
28
ORIGINAL_ARTICLE
اقدامات سید رضی در نهجالبلاغه
کتاب نهجالبلاغه یکی از کتاب های مهم حدیثی است و نویسنده آن محمد بن حسین ملقب بهرضی میباشد. نهج البلاغه دربردارنده احادیث منقول امیرمؤمنان علیهالسلام در موضوعات گوناگون در سه محور خطبهها، نامهها و حکمتها است. تفکر رایج پیرامون اقدام مولف آن در مورد این کتاب، صرفاً جمعآوری احادیث و تبویب آن بوده، اما با رجوع به خود کتاب نهجالبلاغه در مییابیم که سید رضی علاوه بر جمعآوری احادیث در این اثر، اقدامات دیگری نیز انجام داده که این اقدامات عبارتاند از: نگارش خطبه جامع (مقدمه)؛ ذکر مصادر روایات در برخی مواقع؛ ارجاع به برخی آثار خود؛ ذکر محاسن ادبی کلام امیرمؤمنانعلیه السلام؛ ذکر سبب صدور برای روایات؛ اشاره به مخاطب نامهها، حکمتها و خطبهها؛ اشاره به منشأ دیگری از روایت؛ ذکر شواهد قرآنی و روایی و ادبی جهت اعتبار کلام امام؛ تفسیر غرائب کلام امام؛ توضیحات فقه الحدیثی؛ ذکر موضوع برخی روایات؛ معرفی برخی اعلام و اشاره به مخاطب کلام امام؛ ذکر اختتامیه کتاب و تاریخ تألیف آن.
https://alavi.ihcs.ac.ir/article_4001_9d965df6020abcec5f4b26f4385e0368.pdf
2018-03-21
55
80
حدیث
سخنان امیرمؤمنان
نهجالبلاغه
سید رضی
مجید
معارف
maaref@ut.ac.ir
1
استاد علوم قرآن و حدیث،دانشکدۀ الهیات، دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
حامد
نصرالهی
hamednasrollahi8@gmail.com
2
دانشکده الهیات دانشگاه تهران- تهران-ایران
AUTHOR
ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبة الله (1404ق)؛ شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید؛ مصحّح: محمد ابوالفضل ابراهیم؛ چاپ اول؛ قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
1
ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد(1418ق)؛ کتاب النهایة فی غریب الحدیث و الاثر؛ محقق: طاهر احمد الزاوی_محمود محمد طناحی؛ چاپ چهارم؛ بیروت: دار الکتب العلمیّه.
2
ابن بابویه، محمد بن على(1403ق)؛ معانی الأخبار؛ محقق / مصحح: على اکبر غفارى؛ چاپ اول؛ قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
3
ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم دینوری(1371ش)؛ الامامة و السیاسة؛ محقق: علی شیری؛ قم: انتشارات شریف رضی.
4
آقا بزرگ تهرانی، محمد حسن(1403ق)؛ الذریعه إلی تصانیف الشیعه؛ چاپ سوم، بیروت: دار الاضواء.
5
برقی، احمد بن محمد بن خالد(1371ق)؛ المحاسن؛ محقق/ مصحح: جلال الدین محدث؛ چاپ دوم؛ قم: دار الکتب الإسلامیة.
6
پهلوان، منصور؛ عبدالحسین، طالعی(پاییز 1392)؛ ((تحقیق در معنای کنایی رکوب بر اعجاز ابل در حکمت 22 نهج البلاغه))؛ فصلنامه پژوهش های نهج البلاغه؛ شماره 38 ص 13 تا 25.
7
پهلوان، منصور(1387ش)؛ فرهنگ واژگان نهج البلاغه؛ چاپ اول؛ تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
8
جرداق، جرج(1375ش)؛ روائع نهج البلاغه؛ چاپ دوم؛ قم: مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیّة.
9
رضی، محمد بن حسین(1379ش)؛ نهج البلاغه؛ مترجم/ محقق/ مصحح: على نقىفیض الاسلام اصفهانى؛ چاپ پنجم؛ تهران: مؤسسه چاپ و نشر تألیفات فیض الإسلام.
10
رضی، محمد بن حسین(1388ش)؛ نهج البلاغه؛ مترجم: حسینانصاریان؛ چاپ اول؛ قم: دار العرفان.
11
رضی، محمد بن حسین(1414ق)؛ نهج البلاغه؛ مصحح/ محقق: صبحی صالح؛ چاپ اول؛ قم: هجرت.
12
مسعودی، عبدالهادی(1393ش)؛ آسیب شناسی حدیث؛ چاپ دوم؛ تهران: سمت.
13
مسعودی، عبدالهادی(1393ش)؛ روش فهم حدیث؛ چاپ نهم؛ تهران: سمت.
14
معارف، مجید(1394ش)؛ شناخت حدیث مبانی فهم متن و اصول نقد سند؛ چاپ سوم؛ تهران: نبأ.
15
مفید، محمد بن محمد(1414ق)؛ تصحیح اعتقادات الإمامیة؛ محقق/ مصحح: حسیندرگاهى؛ چاپ دوم؛ قم: کنگره شیخ مفید.
16
ORIGINAL_ARTICLE
روش واژهشناسی قطبالدین راوندی در شرح نهجالبلاغه
قطبالدین راوندی از شارحانمتقدّم نهجالبلاغه است که در تبیین کلمات امیرالمومنین(ع) توجه ویژهای به واژگان غریب نهجالبلاغه داشتهو شرح خود را با رویکردی ادبی تالیف کرده است.مقاله حاضر کوشیده است تا به روش توصیفی- تحلیلی، روش لغوی قطبالدین راوندی در کتاب منهاجالبراعه فی شرح نهجالبلاغه را بررسی و نقش واژگان در فهم حدیث را تبیین نماید و چگونگی بهرهگیری وی از ویژگیهای ایندست از متون نهجالبلاغه را نشان دهد. قطبالدین راوندی در بیان معانی مفردات گاه بااستناد به کتب لغت و گاه بدون استناد به دیدگاه لغویون و عمدتاً به صورت تقلیدی اقدام کرده و به مؤلفههایی چون: گوهر معنایی، فروق اللغه، ترادف معنایی، معانی و واژگان اضداد، مشترک لفظی، ابدال در کلمات، ادغام و اعلال واژگان، توجه نشان داده و به تبیین معنای واژگان نهجالبلاغه پرداخته است.
https://alavi.ihcs.ac.ir/article_4003_70d0e74c4dbe3d3e6a561b73568fb94d.pdf
2018-03-21
81
98
شرح منهاجالبراعه
قطبالدین راوندی
واژهشناسی
مفردات نهجالبلاغه
غریب الحدیث
سید حمید
موسوی
s.hamid.mousavii@gmail.com
1
دانشگاه قرآن و حدیث - دانشجوی دکتری رشته علوم و معارف نهج البلاغه
LEAD_AUTHOR
مهدی
مردانی
mardani1400@gmail.com
2
عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن وحدیث قم
AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابن درید، محمد بن حسن (1988 م). جمهره اللغه، بیروت: دارالعلم للملایین.
2
ابن فارس، أبو الحسین احمد بن فارس (1404 ق). معجم مقاییس اللغه، عبدالسلام محمد هارون، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
3
ازهری، محمّد بناحمد (1421 ق). تهذیب اللغة، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
4
پرچم، اعظم و نصرالله شاملی. «تداخل معنایی واژگان مترادف در ادبیات جاهلی و واژگان قرآن»، فصلنامه مطالعات اسلامی، بهار وتابستان 1389.
5
جوهری، اسماعیل بنحماد (1376 ق). الصحاح، احمد عبدالغفور عطار، بیروت: دارالعلم للملایین.
6
خویی، میرزا حبیب الله (1358 ش). منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، سیدابراهیم میانجی، تهران: مکتبه الاسلامیه.
7
راوندی، سعید بنهبة الله (1406 ق). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، عبداللطیف کوهکمری، قم: مکتبة آیة الله المرعشی العامة.
8
رضی، محمّد بنحسین (بی تا). نهجالبلاغه، صبحی صالح، قم: مؤسسة دارالهجره.
9
زمخشری، محمود بنعمر (1979 ق). أساس البلاغه، بیروت: دار صادر.
10
صاحب، اسماعیل بن عباد (1414 ق). المحیط فی اللغه، محمدحسن آل یاسین، بیروت: عالم الکتب.
11
صالح، صبحی (1379ق). دراسات فی فقه اللغة، بیروت: دار العلم.
12
طباطبایی، محمّدکاظم (1393 ش). منطق فهم حدیث، قم: انتشارت مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره).
13
عسکری، حسن بنعبدالله (1400 ق). الفروق فی اللغة، بیروت: دارالآفاق الجدیدة.
14
مسعودی، عبدالهادی (1392 ش). روش فهم حدیث، تهران: انتشارات سمت.
15
منتجب الدین، علی بن عبیدالله (1366 ش). الفهرست، سیّدجلال الدین محدث ارموی، قم: مکتبة آیة الله المرعشی العامة.
16
نایل احمد، محمد (1420 ق). «الإبدال»، مجمعاللغةالعربیة، العدد الخامس و الثمانون.
17
یعقوب، امیل بدیع (1388 ش). موسوعه النحو و الصرف و الاعراب، تهران: انتشارات استقلال.
18
ORIGINAL_ARTICLE
آموزههای علوی در دورۀ نخست شعر فارسی
شعر فارسی قرن سوم تا پایان قرن پنجم هجری را از نظر زمانی و تشابهات سبکی بیشتر به عنوان شعر دورۀ نخست میشناسیم. یکی از مضامین پرکاربرد در شعر این دوره، اخلاق و موضوعات اندرزی است. مقالۀ حاضر برخی از موضوعات مهم را که فضیلت اخلاقی یا رذیله محسوب میشوند در سرودههای تعدادی از شاعران این دوره بررسی و تأثیر آنها را از سخنان حکیمانه امام یا تشابه آن سرودهها را با کلام حضرت گوشزد کرده است. در میان موضوعات گوناگون اخلاقی، شاخصترین موضوعات شامل هشت فضیلت اخلاقی و سه رذیله را در این مقاله بررسی کردهایم. نتیجۀ تحقیق نشان میدهد که موضوعات اخلاقی مطرح شده متأثر و همسو با آموزههای علوی است و شاخصۀ مهم در داشتن این فضائل یا دوری از برخی رذائل ذکر شده جهت دهی و تأثیر گذاری بر زندگی سالم فردی و اجتماعی است.
https://alavi.ihcs.ac.ir/article_4002_113bd92603053073c386f6a5f8a2b90b.pdf
2018-03-21
99
125
دورۀ نخست شعر فارسی
آموزههای علوی
مضامین اخلاقی
فضائل
رذائل
محمود
مهرآوران
mehravaran72m@gmail.com
1
عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات دانشگاه قم
LEAD_AUTHOR
معصومه
شاهبلاغی
mshahbolaghi@gmail.com
2
دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم
AUTHOR
- آربری، آرتورجان(1371)، ادبیات کلاسیک فارسی، ترجمه اسدالله آزاد، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول.
1
- آمدی، آمدی، عبدالواحد بن محمد(1366): غررالحکم، ترجمۀ جلالالدین محدث، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم.
2
- ابن منظور، محمد بن مکرم(1405) لسان العرب. ج10، قم، نشر ادب الحوزه، (بدون نوبت چاپ).
3
- الهندی(1405ق)، علیالمتقی بن حسامالدین کنزالعمّال، بیروت: مؤسسه الرساله، ج 3، چاپ پنجم.
4
- حلبی، علی اصغر(1375)، تأثیر قرآن و حدیث در ادبیات فارسی، انتشارات اساطیر، چاپ چهارم.
5
- خواجه نصیر الدین طوسی(1364)، اخلاق ناصری، تهران، خوارزمی، چاپ سوم.
6
- دایرة المعارف تشیع (1378)زیر نظر صدر احمد حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، نشر شهید سعید محبی، چاپ اول.
7
- دبیر سیاقی، محمد(1370)، پیشاهنگان شعر پارسی، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ سوم.
8
- دقیقی طوسی،(1373) دیوان، به اهتمام محمدجواد شریعت، انتشارات اساطیر، چاپ دوم.
9
- راستگو، محمد(1376)، تجلی قرآن و حدیث در شعر فارسی، انتشارات سمت، چاپ اول.
10
- راغب اصفهانی(1412)، المفردات فی غریب القرآن، دمشق- بیروت، دارالعلم، الدارالشامیه، چاپ اول، یک جلد.
11
- رودکی(1373)، دیوان، تنظیم و تصحیح جهانگیر منصور، تهران، انتشارات ناهید، چاپ اول.
12
- شمیسا، سیروس(1388)، سبک شناسی شعر، نشر میترا، چاپ چهارم.
13
- شمیسا، سیروس(1388)، کلیات سبک شناسی، نشر میترا، چاپ سوم.
14
- صفا، ذبیح الله(1368)، تاریخ ادبیات در ایران،ج اول، انتشارات فردوس، چاپ نهم.
15
- عنصری بلخی(1363)،دیوان اشعار، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران، انتشارات سنایی، چاپ سوم.
16
- غزالی، محمد(1375)، کیمیای سعادت، به کوشش حسین خدیو جم، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ هشتم.
17
- فرخی سیستانی(1380)، دیوان فرخی، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران: زوار، چاپ ششم.
18
- کسایی مروزی(1373)، اشعار و زندگی و اندیشه کسایی، تحقیق محمدامین ریاحی، انتشارات علمی، چاپ پنجم.
19
- مجلسی، محمد باقر (1362) بحار الانوار، 110 مجلد، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم.
20
- مدبّری، محمود (1370)، شرح احوال و اشعار شاعران بیدیوان، تهران: پانوس، چاپ اول.
21
- مؤذنی، علی محمد(1375)، در قلمرو آفتاب، انتشارات قدیانی، چاپ دوم.
22
- نراقی، ملا مهدی (1390)، جامعالسعادات، ترجمۀ کریم فیضی، قم: قائم آل علی، چاپ سوم.
23
- نهج البلاغه(1389)، ترجمه محمد دشتی، قم، نشر مشهور، چاپ چهارم.
24