نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

عمل غیر معتدل افزون بر اینکه فاقد توجیه اخلاقی است، با عصمت معصومان (ع) سازگاری ندارد، پاره ای از جستارهای نصوص دینی نشانگر آن است که از امیر مؤمنان علی (ع) در برخی موارد اعمال محافظه کارانه و تفریطی و در مواردی عمل خشونت آمیز و افراطی سر زده است. این پژوهش– که در روش گردآوری مطالب، کتابخانه ای است و در نحوه استناد داده ها، از شیوه اسنادی پیروی می کند و در تجزیه و تحلیل مطالب، روش آن تحلیل محتوایی از نوع توصیفی تحلیلی می باشد.–تمامی مواردی را که در زمینه یاد شده امکان ناسازگاری با عصمت امیر مؤمنان علی (ع)  می رفت گردآوری و تحلیل نموده و در پاسخ بهشبهه های یاد شدهبه این نتیجه دست یافته است که تمامی این شبهه ها با توجه به حقایق تاریخی که از سوی پشتوانه های عقلی مطابق با مصلحت سنجی معقول، متناسب با زمانه و موقعیت و مطابق و یا مشابه با سیره‌ انبیاء الهی  پشتیبانی می شود، قابل پاسخ است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

نقد انتساب عملکرد ناسازگاربا عصمت به امیر مؤمنان علی (ع)؛ مطالعه موردی اعمالبه ظاهر نامتعادل (خشونت آمیز یا محافظه کارانه)

نویسنده [English]

  • kavos roohi

چکیده [English]

عمل غیر معتدل افزون بر اینکه فاقد توجیه اخلاقی است، با عصمت معصومان (ع) سازگاری ندارد، پاره ای از جستارهای نصوص دینی نشانگر آن است که از امیر مؤمنان علی (ع) در برخی موارد اعمال محافظه کارانه و تفریطی و در مواردی عمل خشونت آمیز و افراطی سر زده است. این پژوهش– که در روش گردآوری مطالب، کتابخانه ای است و در نحوه استناد داده ها، از شیوه اسنادی پیروی می کند و در تجزیه و تحلیل مطالب، روش آن تحلیل محتوایی از نوع توصیفی تحلیلی می باشد.–تمامی مواردی را که در زمینه یاد شده امکان ناسازگاری با عصمت امیر مؤمنان علی (ع)  می رفت گردآوری و تحلیل نموده و در پاسخ بهشبهه های یاد شدهبه این نتیجه دست یافته است که تمامی این شبهه ها با توجه به حقایق تاریخی که از سوی پشتوانه های عقلی مطابق با مصلحت سنجی معقول، متناسب با زمانه و موقعیت و مطابق و یا مشابه با سیره‌ انبیاء الهی  پشتیبانی می شود، قابل پاسخ است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • امیر مؤمنان علی (ع)
  • عصمت
  • خشونت
  • محافظه کاری
  • کشتار مسلمانان
  • انتقام گیری افراطی
  1. قرآن کریم.
  2. ابن أبی الحدید، عبد الحمید بن هبة الله (بی تا). شرح نهج  البلاغة. تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم. بی جا: دار احیاء الکتب العربیة عیسی البابی الحلبی وشرکا.
  3. ابن حنبل، احمد، و ریاض، عبدالله عبدالهادی (بی تا). مسندأحمد. بیروت:دارصادر.
  4. ابنسیدالناس، محمدبنعبداللهبنیحی (1406- 1986 م). السیرةالنبویة (عیونالأثر).بیروت: مؤسسةعزالدینللطباعةو النشر.
  5. ابنشهرآشوب (1376-1956م). مناقبآلأبیطالب. تصحیحو شرحو مقابلة: لجنةمنأساتذةالنجفالأشرف. النجفالأشرف: المکتبةالحیدریة.
  6. احمدیمیانجی، علی (1416). مواقفالشیعة (چاپ اول). قم:مؤسسةالنشرالإسلامیالتابعةلجماعةالمدرسین.
  7. امین، محسن (1371).أعیانالشیعة. تحقیقو تخریج: حسنالأمین. بیروت: دارالتعارفللمطبوعات.
  8. بخاری، محمد بن اسماعیل (1401 - 1981 م). صحیح البخاری. استانبول: المکتبه الاسلامیه للطباعه و النشر و التوزیع.
  9. بخاری، محمد بن اسماعیل (بی تا). صحیح البخاری. استانبول: المکتبه الاسلامیه للطباعه و النشر و التوزیع.
  10. حائرى، سید کاظم حسینى (1424 ه‍ ق). ولایة الأمر فی عصر الغیبة (چاپ دم). قم: مجمع اندیشه اسلامى.
  11. حرّ عاملی، محمد بن حسن‏ (1409). وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة (چاپ اول). قم: مؤسسه آل البیت.
  12. حسن، عبدالله(1421). مناظراتفیالعقائدو الأحکام (چاپ دوم). انتشاراتدلیل.
  13. خمینى، سید مصطفى موسوى (بی تا). ولایة الفقیه (چاپ اول). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس سره.
  14. ری شهری، محمد(1425). موسوعةالإمامعلیبنأبیطالب (ع) فیالکتابو السنةو التاریخ (چاپ دوم). قم:دارالحدیث.
  15. سبزوارى، سید عبد الأعلى (1413 ه‍ ق). مهذّب الأحکام (چاپ چهارم). قم: مؤسسه المنار.
  16. سید مرتضی، علم الهدی، علی بن حسین (۱۴۱۰). الشافی فی الامامه. طهران: موسسة الصادق.
  17. صدوق، شیخ ابن بابویه محمد بن علی (۱۴۱۶). کمال الدین و تمام النعمه. قم: جماعه المدرسین، موسسه النشر الاسلامی.
  18. طبرسی، احمد بن علی (۱۳۶۱). الاحتجاج علی اهل اللجاج. مشهد مقدس: نشر المرتضی.
  19. طبری آملی، محمد بن جریر (1415). المسترشد فی امامة علی بن ابی طالب (ع) (چاپ اول). قم: کوشانپور.
  20. عاملی، علی (1422). الإنتصار. مناظرات الشیعة فی شبکات الانترنت (چاپ اول). بیروت: دارالسیرة.
  21. عبد الزهراء، مهدی (1421). الهجوم علی بیت فاطمة. بی جا.
  22. علی بن ابی‎طالب (ع)، امام اول (۱۴۱۴). نهج البلاغه (صبحی صالح). قم: دار الهجره.
  23. قرطبی، محمد بن احمد، (1405-1985م). الجامعلأحکامالقرآن (تفسیرالقرطبی). تصحیح: أحمدعبدالعلیمالبردونی. بیروت دارإحیاءالتراثالعربی.
  24. مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (۱۴۰۳).بحار الأنوار. بیروت: موسسه الوفاء.
  25. مدنیشیرازی، سیدعلیخان (1397).الدرجاتالرفیعةفیطبقاتالشیعة. قم: منشوراتمکتبةبصیرتی.
  26. مفید، شیخ محمّد بن محمد (1413). الامالی (چاپ دوم). قم: مؤسسه انتشارات اسلامی.
  27. مفید، شیخ محمد بن محمد (الف. ۱۴۱۳). الفصول المختاره من العیون و المحاسن.قم: الموتمر العالمی‌لالفیه الشیخ المفید.
  28. مفید، شیخ محمد بن محمد (ب. ۱۴۱۳). مسألتانفیالنصعلی (ع). بیروت: دارالمفیدللطباعةو النشرو التوزیع، طبعتبموافقةاللجنةالخاصةالمشرفةعلىالمؤتمرالعالمیلألفیةالشیخالمفید.
  29. نسائی، احمد، (1411-1991 م). السننالکبرى (چاپ اول). بیروت: دارالکتبالعلمیة.
  30. نیشابوری، مسلم (بی‌تا). صحیح مسلم. بیروت: دار الفکر.