نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری

2 دانش‌آموختۀ زبان و ادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

هر جامعه‌ای برای تداوم حیات و بقا به کار و فعالیت مردم و مسئولان احتیاج دارد. نیاز به کار از قرون باستان وجود داشته‏ است و هرچه می‌گذرد بر اهمیت آن افزوده می‌شود. کار، سرمایه و ذخیرۀ ملی است و می‌تواند به رشد تمدن کمک کند. علی (ع) اصول و موازین کار و تلاش را در گنجینۀ ‌گرانبهای خود (نهج‌البلاغه) بیان فرموده‌اند. ایشان در مسیر احیا و آبادانی جامعه همواره کار و تلاش می‌کردند و در مدت خلافت خویش از این امر مهم غافل نشدند.
پژوهش حاضر براساس اطلاعات کتاب‌های موجود، به‌ویژه نهج‌البلاغه، به شیوه‌ای توصیفی انجام شده است تا جایگاه کار و تقسیم کار و جوانب مختلف آن را براساس آموزه‌های نهج‌البلاغه ارائه کند و راهبردی برای ایجاد کار سالم و مفید درراستای پیشرفت جوامع کنونی جهان باشد. آنچه در این گنجینۀ شگرف یافت می‌شود، حاکی از این است که کار و تقسیم کار دارای جایگاه والایی است و در استمرار، بقا و تعادل جامعه، و پویایی، شکوفایی و پیشرفت جوامع جهانی نقش مؤثری دارد. به‌علاوه، سعی شده است با بهره‌گیری از آموزه‌های نهج‌البلاغه و اندیشه‌های برخی متفکران، دربارۀ تعریف و تبیین مفهوم کار، جایگاه کار، تقسیم کار، فواید و علل تقسیم کار، آثار تقسیم کار، ...، توجه و بررسی همه‌جانبه انجام شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Place of Labor and Division of Labor in Nahj al-Balaghah

نویسندگان [English]

  • Hasan Majidi 1
  • Fatemeh Moghri 2

1 Assistant Professor, Faculty of Arabic Language and Literature, Hakim Sabsevari University

2 Graduate of Hakim Sabzevari University

چکیده [English]

Every society needs labor and activity of its people and leaders in order to survive. Labor is a fundamental need which has existed since ancient times and whose importance has increased ever since. Labor is a national capital and can foster development of civilizations. Imam Ali has explained basics and principles of labor and hard work in his priceless book, Nahj al-Balaghah. Imam Ali worked hard in all his life for improvement of the society, and in particular during his reign as caliph.
This study adopts a descriptive method and uses information from available books, in particular Nahj al-Balaghah, and aims to explore the place of labor, division of labor and different aspects of labor based on teachings of Nahj al-Balaghah and thereby suggest a strategy for providing healthy and productive labor in today’s societies. According to the findings, labor and division of labor have an important place in the society and play an effective role in the survival, balance, dynamism, livelihood and productivity of all societies. The study also draws on ideas of other thinkers on definition of labor, place of labor, division of labor, advantages and reasons of division of labor, impacts of division of labor, etc. to further expand the discussion.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Nahj al-Balaghah
  • labor
  • Imam Ali and labor
  • place of labor
  • division of labor
قرآن.
آمدی، عبدالواحد (1387ش). غررالحکم و دررالکلم، ج 2، تهران: بی‌نا.
ابن‌ابی‌الحدید (1959م). شرح نهج‌البلاغه، محمّد ابوالفضل ابراهیم، عیسی‌الحبلی، القاهره: بی‌نا.
اسحاقی، سیدحسن (1389ش). کار و تلاش در فرهنگ اسلامی، 89 نکتۀ کلیدی دربارۀ کار و تلاش، چاپ اول، تهران: مرکز پژوهش‌های اسلامی.
اسماعیلی، محسن (1379ش). درس‌های ماندگار (نگاهی نو و گذرا به نهج‌البلاغه)، چاپ اول، تهران: انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
توسلی، غلام‌عباس (1375ش). جامعه‌شناسی کار و شغل، چاپ اول، تهران: بی‌نا.
جبرئیلی، محمدصفر (1384ش). آیین کشورداری، چاپ دوم، تهران: کانون اندیشمندان.
جرداق، جرج (1376ش). امام علی (ع)، صدای عدالت انسانی، ج 1، ترجمۀ سیدهادی خسروشاهی، چاپ سوم، قم: خرم.
دشتی، محمّد (1386ش). امام علی (ع) و اقتصاد اسلامی، چاپ اول، قم: انتشارات مشکور.
دشتی، محمّد (1389ش). ترجمۀ نهج‌البلاغه حضرت امیرالمؤمنین (ع)، چاپ اول، قم: اتقان.
سعیدی، حسن (1403ق). نموداری از حکومت علی (ع)، چاپ اول، تهران: انتشارات هزارمین سال تألیف نهج‌البلاغه.
عطاران طوسی، علی‌اصغر (1385ش). نقش و حقوق کارکنان در سازمان‌ها از دیدگاه امام علی (ع)، چاپ دوم، قم: بوستان کتاب.
علیخانی، علی‌اکبر (1384ش). توسعۀ سیاسی از دیدگاه امام علی (ع)، چاپ سوم، تهران: چاپ و نشر بین‌الملل، وابسته به مؤسسۀ انتشارات امیرکبیر.
قربانی لاهیجی، زین‌العابدین (1379ش). حقوق از دیدگاه نهج‌البلاغه، چاپ اول، تهران: انتشارات نهج‌البلاغه.
کریمی، رضا (1389ش). فرهنگ کار و تلاش در اسلام، قم: نسیم حیات.
کفاش، حمیدرضا (1379ش). 110 درس زندگی از سیرۀ عملی حضرت علی (ع)، چاپ چهارم، تهران: عابد.
محمّدی ری‌شهری، محمد (1421ق). موسوعۀ الامام علی ابن‌ابی‌طالب، قم: دارالحدیث.
مشکوة‌الدینی، عبدالمحسن (1366ش). شرح و ترجمۀ رساله‌ای از نهج‌البلاغه، مشهد: آستان قدس رضوی.
موحد، علی (1380ش). اهداف و وظایف اصولی حکومت اسلامی، چاپ اول، قم: سلسله.
میک، رونالد (1358ش). پژوهش در نظریۀ ارزش کار، ترجمۀ م. سوداگر، تهران: مؤسسۀ تحقیقات اقتصادی و اجتماعی پازند.
نظری، حسن (1384ش). کار و تولید (مجموعه‌ای از چشم‌اندازهای امام علی (ع))، چاپ سوم، تهران: اندیشۀ جوان.
همدانی، محمّدحسین (1381ش). هدایات‌الحسام فی عجائب‌الهدایات للحکام، چاپ اول، قم: دلیل ما.